"Nie ryzykuj zdrowiem". Sanepid apeluje do grzybiarzy
Pierwsze objawy zatrucia mogą się pojawić już po kilku godzinach. Najczęstszą przyczyną jest pomyłka w rozpoznaniu gatunku lub niewłaściwe przygotowanie potraw na bazie grzybów. Sanepid apeluje o rozwagę w lesie i zachowanie zasad bezpieczeństwa.
GIS wydał komunikat do grzybiarzy
W tym artykule:
Jak bezpiecznie zbierać grzyby?
Bezpieczne grzybobranie zaczyna się od prawidłowej identyfikacji gatunku, podkreśla Główny Inspektorat Sanitarny. - Zbieramy tylko te grzyby, które znamy na sto procent. Jeśli nie mamy pewności, warto sięgnąć po atlas terenowy lub jeszcze lepiej skonsultować znalezisko z bardziej doświadczonym grzybiarzem - mówi prof. Artur Gryszkin z Katedry Technologii Żywności i Przechowalnictwa UPWr, w komunikacie cytowanym przez PAP.
W Polsce można skorzystać z pomocy specjalistów: grzyboznawców lub klasyfikatorów grzybów. Grzyboznawcy to osoby posiadające oficjalne uprawnienia do oceny zarówno grzybów świeżych, jak i suszonych. Klasyfikatorzy grzybów specjalizują się natomiast w ocenie wyłącznie świeżych okazów.
"Uprawnienia grzyboznawcy, po ukończeniu specjalistycznego kursu i zdaniu egzaminu, nadaje w drodze decyzji administracyjnej Wielkopolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny" - informują służby.
W praktyce oznacza to, że każdy, kto ma wątpliwości co do zebranych okazów, może udać się do najbliższej stacji sanitarno-epidemiologicznej. Tam dyżurują grzyboznawcy i klasyfikatorzy, którzy bezpłatnie sprawdzą koszyk pełen zbiorów.
Doświadczeni grzybiarze też się mogą mylić
Lasy Państwowe podkreślają, że "nawet doświadczonym grzybiarzom zdarzają się pomyłki, czasem bardzo niebezpieczne". Na przykład kurka (pieprznik jadalny) oraz lisówka pomarańczowa, która jest trująca, są do siebie bliźniaczo podobne.
"Kurki w jajecznicy to prawdziwy smak lata, ale lisówki? Absolutnie nie! Lisówka pomarańczowa wygląda bardzo podobnie do naszej ukochanej kurki i może wywołać poważne zatrucia żołądkowo-jelitowe" - tłumaczą leśnicy.
Jak informuje sanepid, najbardziej jednak niebezpieczne są pomyłki związane z muchomorem sromotnikowym. Bywa on mylony z kanią czubajką czy gąską zieloną, co prowadzi do tragicznych skutków.
Zatrucia grzybami – jak je rozpoznać i co robić?
Najczęściej do zatrucia dochodzi z powodu pomyłki przy rozpoznaniu gatunku albo przez niewłaściwe przygotowanie potrawy. Objawy mogą wystąpić już po kilku godzinach, ale zdarza się, że pojawiają się dopiero po kilkunastu - tłumaczą eksperci z sanepidu.
Do najczęstszych symptomów należą: nudności, wymioty, bóle brzucha i głowy oraz gorączka. Trudność polega na tym, że dolegliwości mogą przypominać infekcję przewodu pokarmowego. Ich nasilenie zależy od rodzaju toksyny, ilości zjedzonych grzybów oraz indywidualnej wrażliwości organizmu.
W przypadku podejrzenia zatrucia należy natychmiast zadzwonić pod numer alarmowy 999 lub 112. Można spróbować sprowokować wymioty, ale absolutnie nie wolno podawać choremu mleka ani alkoholu, przyspieszają one wchłanianie toksyn.
Jak przygotować się do grzybobrania?
Odpowiedni strój to podstawa. W lesie najlepiej sprawdzi się bluza lub kurtka, długie spodnie, a także buty z wysoką cholewką lub kalosze. Dobrze mieć też pelerynę przeciwdeszczową i nakrycie głowy, które chroni przed owadami i słońcem.
GIS sugeruje, by grzyby zbierać do przewiewnego wiklinowego koszyka, ponieważ w foliowych reklamówkach szybko się psują. Niezbędnym narzędziem jest też nożyk do wykręcania i oczyszczania grzybów z resztek ściółki. Przydatny okaże się również środek przeciwko owadom, który zabezpieczy przed komarami i kleszczami.
Dlaczego warto jeść grzyby?
Grzyby jadalne są niskokaloryczne i zawierają dużo wody. Dostarczają roślinnego białka, błonnika, witamin z grupy B, witaminy D, C i E, a także składników mineralnych, m.in. potasu, magnezu czy selenu. Mają niewiele tłuszczu, ale są źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ciekawostką jest, że gatunki rosnące w słońcu mogą syntetyzować witaminę D2, która wspiera kości, odporność i dobre samopoczucie.
Grzyby zawierają również substancje bioaktywne: beta-glukany, ergosterol, glutation czy ergotioneinę. Wykazują one działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne, przeciwnowotworowe i wspierające odporność. Dlatego dietetycy wskazują, że regularne, umiarkowane spożywanie grzybów może wspomagać profilaktykę chorób przewlekłych, takich jak nadciśnienie, osteoporoza, cukrzyca czy choroby serca.
Kto powinien zachować ostrożność?
Choć grzyby mają wiele zalet, są też ciężkostrawne. Z tego względu zaleca się, aby unikały ich dzieci, kobiety w ciąży i karmiące piersią, osoby starsze oraz pacjenci z chorobami układu pokarmowego.
"Pamiętaj! Zbieraj tylko te grzyby, co do których masz absolutną pewność. W razie wątpliwości – skorzystaj z pomocy specjalisty. Bezpieczne grzybobranie to zdrowie, smak i przyjemność!" – przypominają przedstawiciele GIS-u.
Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- GIS
- PAP
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
