Niszczy raka i oszczędza zdrowe komórki. To najrzadszy pierwiastek na Ziemi

Astat to najrzadziej występujący naturalnie pierwiastek na Ziemi. Jest niestabilny, trudny do pozyskania i bardzo szybko ulega rozpadowi. Mimo to naukowcy z Texas A&M University znaleźli sposób, by przekształcić jego wyjątkowe właściwości w narzędzie do walki z nowotworami.

Astat niszczy komóki nowotworowe bez uszkadzania zdrowychAstat niszczy komóki nowotworowe bez uszkadzania zdrowych
Źródło zdjęć: © Getty Images/cyclotron.tamu.ed
Magdalena Pietras

Izotop "w sam raz". Dlaczego zwrócił uwagę onkologów?

Serwis "Science Daily" informuje, że At-211 jest określany jako izotop "idealny", ponieważ emituje cząstki alfa o bardzo krótkim zasięgu. Dzięki temu energia promieniowania działa niemal wyłącznie na komórki nowotworowe, nie uszkadzając zdrowych tkanek. Ten precyzyjny efekt terapeutyczny sprawia, że izotop jest testowany m.in. w leczeniu nowotworów krwi, guzów jajnika i wybranych nowotworów mózgu.

Co więcej, jego szybki rozpad powoduje, że radioaktywność zanika szybciej niż w przypadku wielu innych radiofarmaceutyków, co przekłada się na większe bezpieczeństwo terapii.

Jak podkreśla prof. Sherry J. Yennello, dyrektor Instytutu Cyklotronowego Texas A&M, terapia alfa ma potencjał, by stać się "przełomową formą leczenia raka", dzięki temu że niszczy komórki guza punktowo, oszczędzając narządy znajdujące się tuż obok.

Jak działa terapia alfa i co czyni At-211 wyjątkowym?

W trakcie rozpadu At-211 uwalniają się cząstki alfa, czyli niewielkie, ale bardzo energetyczne "pociski" złożone z dwóch protonów i dwóch neutronów. Przenikają na głębokość zaledwie kilku dziesiątych milimetra, co wystarcza do zniszczenia komórek nowotworowych, ale jednocześnie ogranicza skutki uboczne dla zdrowej tkanki. W przeciwieństwie do niektórych innych izotopów, At-211 nie wytwarza wtórnych produktów rozpadu, które mogłyby dodatkowo obciążać organizm.

Jego możliwości terapeutyczne są na tyle interesujące, że izotop jest badany również pod kątem wykorzystania w leczeniu choroby Alzheimera.

Automatyzacja, która może zmienić rynek radioizotopów

Texas A&M opracowało także innowacyjny, zautomatyzowany system separacji i wysyłki At-211. Technologia ta oddziela izotop od tarczy bizmutowej i przygotowuje go w postaci gotowej do zastosowania w produkcji leków. Pozwala to skrócić cały proces oraz ograniczyć straty związane z naturalnym rozpadem, co jest kluczowe przy tak krótkim czasie półtrwania.

Dzięki temu rozwiązaniu uczelnia stała się jednym z zaledwie dwóch krajowych dostawców At-211 dla ośrodków badawczych w USA. Izotop trafia już do takich placówek jak MD Anderson Cancer Center czy University of Alabama at Birmingham.

Globalne zainteresowanie i kolejne badania

Wyniki zespołu Texas A&M spotykają się z szerokim zainteresowaniem międzynarodowej społeczności naukowej. Naukowcy prezentują swoje osiągnięcia na najważniejszych konferencjach radiofarmaceutycznych, a At-211 jest obecnie tematem badań w USA, Europie i Japonii.

Choć terapia z udziałem tego izotopu dopiero wchodzi w fazę szerszych badań klinicznych, eksperci podkreślają, że może on stać się jednym z kluczowych narzędzi nowoczesnej medycyny nuklearnej, zwłaszcza tam, gdzie liczy się maksymalna precyzja w niszczeniu komórek nowotworowych.

Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. Science Daily

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Źródło artykułu: WP abcZdrowie
Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda