Nowotwór serca - przyczyny, rodzaje, objawy, rozpoznanie, leczenie

Nowotwór serca może rozwinąć się w dowolnej części serca. Wśród najczęściej rozpoznawanych łagodnych pierwotnych nowotworów serca lekarze wymieniają tzw. śluzaka.

-W praktyce najczęściej spotkamy śluzaka - przekonuje kardiolog dr n. med. Andrzej Głuszak. Śluzak jest łagodnym nowotworem tkanek miękkich, ale może dawać poważne następstwa.

Ten łagodny rak serca często powstaje w okolicach lewego przedsionka. Jak pokazują badania, częściej chorują na niego kobiety między 40 a 60 rokiem życia. Nowotwór rośnie w bardzo szybkim tempie i może osiągać spore rozmiary. Zdarza się, że niektórzy pacjenci nie wykazują żadnych objawów chorobowych. U niektórych z kolei można zaobserwować zatory, niewydolność serca, zaburzenia rytmu serca. Śluzak charakteryzuje się gładką, galaretowatą powierzchnią. Zazwyczaj ma białą lub nieco żółtawą barwę.

U dorosłych najczęstszym nowotworem złośliwym serca jest naczyniakomięsak, który rozwija się w prawym przedsionku. Guz tworzy się z komórek wyściełających naczynia krwionośne. Gdy komórki te złośliwieją, dochodzi do ich proliferacji i tworzenia się nieprawidłowych mas przypominających naczynia krwionośne. Twory te rozrastają się i zajmują przyległe struktury serca.

Mięsak prążkowanokomórkowy to drugi w kolejności najczęstszy rodzaj raka serca u dorosłych i najczęstszy nowotwór złośliwy serca u dzieci. Guz bierze swój początek z komórek mięśniowych, które stały się komórkami nowotworowymi. Może się rozwinąć w dowolnym miejscu w sercu, jednak niemal zawsze przynajmniej częściowo dotyka mięśnia sercowego. Inne, rzadziej występujące nowotwory złośliwe serca, to:

• tłuszczakomięsak,
• międzybłoniak osierdzia,
• włókniakomięsak,
• nerwiakowłókniak.

Nowotwór serca to sprawa bardzo poważna, która wymaga specjalistycznego podejścia. Zdaniem kardiologa kardiologa i doktora nauk medycznych Andrzeja Głuszaka, objawy chorobowe bywają specyficzne. Symptomy te mogą zależeć od wielkości i lokalizacji oraz od charakteru zmiany patologicznej. Rak serca to choroba, która nie występuje u pacjentów często. Z tego powodu wiele osób nie kojarzy różnorodnych dolegliwości z tym problemem.

Jakie są objawy nowotworów serca? U pacjentów, którzy borykają się z łagodnym nowotworem serca o nazwie śluzak mogą występować zasłabnięcia, omdlenia czy powikłania zatorowe. Występują też: gorączka, duszności, wysokie OB.

-Po operacji śluzaka chorzy wracają do zdrowia, choć czasami bywają nawroty. Widziałem pacjentkę, która długo leczyła się na stawy i dopiero badanie echokardiograficzne wyjaśniło naturę schorzenia - zwraca uwagę kardiolog dr n. med. Andrzej Głuszak.

Należy pamiętać o tym, że nie wszystkie zmiany nowotworowe serca są łagodne. Są stany poważniejsze, dotyczy to w szczególności nacieków nowotworowych z innych narządów, zwykle jest to skutek raka płuc lub piersi.

-Zdarzają się nowotwory wywodzące się z mięśnia serca - tłumaczy kardiolog Andrzej Głuszak. - Częściej pojawiają się przerzuty lub zmiany naciekające z sąsiednich tkanek.

W przebiegu tego typu nowotworów serca objawy chorobowe mogą wiązać się z symptomi choroby podstawowej. Prócz tego, pacjent może odczuwać niecharakterystyczne bóle w klatce piersiowej, niewydolność krążeniowo-oddechowa, zatorowość do praktycznie każdego narządu.

W przebiegu większości nowotworów serca można zaobserwować jednak:

• ból w klatce piersiowej,
• nieregularny rytm serca,
• spłycenie oddechu i zmęczenie, a także kaszel podbarwiony krwią i gorączka
• szybką utratę kilogramów (spadek masy ciała),
• zmiany na skórze,
• duszności,
• uczucie kołatania serca,
• opuchliznę stóp i kostek.

Rozpoznanie nowotworu serca wymaga specjalistycznych badań. Swoją opinią na temat diagnozowania nowotworów serca podzielił się kardiolog dr n. med. Andrzej Głuszak.

-Istnieje pojęcie maski nowotworowej, kiedy wydaje się, że chodzi o zupełnie inną chorobę - ostrzega kardiolog Andrzej Głuszak.

Lekarz podkreśla, że nie wolno lekceważyć żadnych objawów chorobowych:

-W każdym przypadku powinniśmy dążyć do ustalenia przyczyny. Podstawowym badaniem jest echokardiografia, bardzo pomocne są też tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny. Leczenie jest najlepsze po trafnej diagnozie - podsumowuje dr Głuszak.

Leczenie nowotworów łagodnych serca wymaga chirurgicznego usunięcia guza. W takiej sytuacji pacjent musi zostać poddany zabiegowi operacyjnemu. Zabieg wykonywany jest przez kardiochirurga. Jeśli nie jest możliwe operacyjne wycięcie, lekarze mogą zlecić zastosowanie inny rodzaj terapii (np. radioterapię, chemioterapię).

W przypadku nowotworu złośliwego leczenie jest raczej objawowe i paliatywne, tzn. mające na celu jedynie zmniejszanie cierpienia nieuleczalnie chorego pacjenta i poprawienie jakości jego życia. Wykorzystuje się do tego chemioterapię, radioterapię, chirurgiczne usunięcie guza mające jednocześnie na celu poprawienie funkcji serca, a także fizykoterapię, farmakoterapię i porady dietetyczne. Osoby cierpiące na nieuleczalne nowotwory zaprasza się również do udziału w badaniach klinicznych nad nowymi lekami, które pomogą w walce z chorobą w przyszłości, a niekiedy nawet sprawiają, że nowotwór zanika, co zapewnia pacjentowi kolejne lata życia.

Nowotwór serca wiąże się z różnymi powikłaniami, np. udarami mózgu, zaburzeniami rytmu serca, niewydolnością serca. Najpoważniejszym powikłaniem jest oczywiście zgon pacjenta.

O ile rokowania w przypadku nowotworu złośliwego są bardzo złe, o tyle łagodne nowotwory, jak na przykład śluzaki, wiążą się z prawie 100% szansą przeżycia 3 lat po operacyjnym usunięciu guza.

Źródła

1. Usunięto nowotwór serca
2. Kułakowski A., Skowrońska-Gardas A. Onkologia. Podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003, ISBN 83-200-2737-3
3. Jeziorski A., Szawłowski A., Towpik E., Chirurgia onkologiczna - tom 1-4, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009, ISBN 978-83-200-3719-7
4. Perek D. (red.) HARRISON - Onkologia, Czelej, Lublin 2009, ISBN 978-83-7563-008-4