Objawy oponowe – rodzaje, choroby

Objawy oponowe to zespół objawów neurologicznych, które najczęściej pojawiają się w przebiegu zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Mogą jednak świadczyć także o innych chorobach ośrodkowego układu nerwowego. Gdy się pojawią, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Infekcje OUN mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie życia.

Objawy oponowe to zespół objawów neurologicznych.Objawy oponowe to zespół objawów neurologicznych.
Źródło zdjęć: © iStock

Rodzaje objawów oponowych

Sztywność karku

Objawy oponowe to m.in. sztywność karku. Chory w pozycji leżącej nie jest w stanie przygiąć głowy do klatki piersiowej.

Objaw Brudzińskiego

Wyróżnia się 3 rodzaje objawu Brudzińskiego:

  • karkowy - przy zgięciu głowy, następuje odruchowe zgięcie kończyn dolnych
  • łonowy - gdy lekarz naciska na spojenie łonowe, dochodzi do odruchowego zgięcie kończyn dolnych
  • policzkowy - podczas ucisku na policzki poniżej łuków jarzmowych dochodzi do odruchowego zgięcie kończyn dolnych

7 możliwych objawów guza mózgu

Objawy oponowe sprawdzane są przy podejrzeniu dla przykładu guza mózgu
Objawy oponowe sprawdzane są przy podejrzeniu dla przykładu guza mózgu

Objaw Kerniga

Objaw Kerniga należy do dużej grupy objawów neurologicznych i charakteryzuje się skurczem mięśni. Dysfunkcję mięśni powoduje podrażnienie ich korzonków.

Objawy Kerniga dzielą się na dwie grupy - górny i dolny. Górny objaw Kerniga występuje wtedy, gdy pacjent przy pochyleniu tułowia do przodu w pozycji siedzącej bezwolnie zgina również staw kolanowy i biodrowy.

Dolny objaw Kerniga stwierdza się je wówczas, gdy podczas biernego podnoszenia kończyny dolnej, mechanicznie zgina się staw kolanowy.

Pacjent nie może wyprostować kończyny z powodu odczuwania silnego bólu. Bardzo istotne w badaniu są kąty zginania poszczególnych kończyn, co powinien ocenić lekarz.

Przeczytaj też:

Objaw Flataua

Wyróżnia się objaw Flataua górny i dolny. Przy górnym podczas przygięcia głowy do klatki piersiowej następuje rozszerzenie źrenic.

Objaw Flataua dolny polega na pochyleniu pacjenta do przodu w wyniku, czego następuje erekcja prącia.

Objaw Weila-Edelmana

Podczas wywoływania dolnego objawu Kerniga pacjent mimowolnie zgina paluch u stopy.

Objaw Amossa

Podczas próby sadzania z pozycji leżącej pacjent podpiera się na rozstawionych na boki i ku tyłowi wyprostowanych kończynach górnych.

Objaw Bikelesa i Hermana

Polega na zgięciu grzbietowym palucha stopy podczas zbliżania brody do klatki piersiowej.

To też warto wiedzieć

Choroby, na które wskazują objawy oponowe

Objawy oponowe występują najczęściej przy:

  • zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych - według statystyk około 30 proc. pacjentów ze sztywnością karku ma zdiagnozowane zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Rozwija się ono także u 5 proc. pacjentów z objawem Kerniga. Z kolei objawy Flataua oraz Bikelesa i Hermana są charakterystyczne dla gruźlicowe zapalenie opon rdzeniowo-mózgowych
  • zapaleniu mózgu
  • krwotoku podpajęczynówkowym
  • ciężkich urazach
  • guzie mózgu wewnątrzczaszkowego

Rzadziej objawy oponowe mogą oznaczać kiłę układu nerwowego czy świnkę (tak jest w przypadku objawu Kerniga) lub późną postać polio (objawy Amossa).

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Źródło artykułu: WP abcZdrowie
Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda