Zatrucie pokarmowe. Oto najpopularniejsze objawy

Zatrucie pokarmowe to zaburzone działanie układu pokarmowego wskutek zjedzenia pokarmu wraz z aktywnymi drobnoustrojami chorobotwórczymi lub ich toksynami. Zatruciu pokarmowemu najczęściej towarzyszą nudności i wymioty, biegunki, bóle głowy, zmęczenie. U części pacjentów pojawia się również gorączka. Objawy zatrucia pokarmowego pojawiają się zwykle po 1-6 godzinach od zjedzenia skażonej żywności, ale nie jest to reguła. Dolegliwości mogą pojawić się dopiero następnego dnia.

Zatrucie pokarmowe może stanowić zagrożenie dla kobiet ciężarnych, osób w podeszłym wieku, a także pacjentów z obniżoną odpornością.

Objawy zatrucia pokarmowego mogą pojawić się na skutek działania różnego rodzaju czynników patogennych. Lekarze wyróżniają trzy podstawowe grupy tego schorzenia:

• bakteryjne zatrucia pokarmowe,
• grzybicze zatrucia pokarmowe,
• wirusowe zatrucia pokarmowe.

Bakteryjne zatrucie pokarmowe jest zazwyczaj skutkiem niewłaściwej higieny, spożycia przeterminowanej żywności lub nieprawidłowego przechowywania produktów. Najczęstsze objawy zatrucia pokarmowego o podłożu bakteryjnym to biegunka, nudności, ból brzucha, wymioty oraz czasami podwyższona temperatura ciała. Leczenie tego typu schorzeń polega na dostosowaniu diety, nawodnieniu oraz stosowaniu odpowiednich środków leczniczych. Objawy zatrucia pokarmowego mogą być też uzależnione od tego, jaki był mechanizm jego powstania.

Intoksykacja - jest zatruciem pokarmowym powstałym w wyniku działania toksyny znajdującej się w żywności w momencie spożywania jej przez człowieka. Powszechne jest zatrucie pokarmowe endotoksynami bakteryjnymi, czyli składnikami ściany komórkowej bakterii Gram-ujemnych. Intoksykacją jest na przykład zatrucie jadem kiełbasianym, cytotoksynami niektórych szczepów pałeczki okrężnicy, enterotoksyną gronkowcową. Objawy zatrucia pokarmowego tego typu to:

• niedowład mięśni twarzy,
• ból głowy,
• zawroty głowy,
• zaburzenia widzenia.

Infekcja - to rodzaj zatrucia pokarmowego, podczas którego bakterie atakują komórki nabłonka jelitowego. Częstym schorzeniem tego typu jest infekcja salmonellą. Klasyczne objawy zatrucia pokarmowego tego typu to:

• ból brzucha,
• ból głowy,
• wymioty,
• biegunka.

Toksykoinfekcja – to rodzaj zatrucia mieszanego, podczas którego dochodzi do bakteryjnej kolonizacji nabłonka jelitowego z równoczesnym wydzielaniem toksyn do światła jelita. Toksykoinfekcja zazwyczaj objawia się bólem brzucha, biegunką. Zatrucie zazwyczaj przechodzi po niedługim czasie, należy jednak przestrzegać ścisłej diety. Warto odpowiednio się nawadniać i sięgnąć po węgiel leczniczy. Jeśli biegunka trwa dłużej niż dobę, należy niezwłocznie udać się do lekarza.

Wirusowe zatrucie pokarmowe bardzo często ma postać zapalenia jelit i żołądka. Typowe objawy zatrucia pokarmowego tego typu to między innymi:

• wymioty,
• biegunka.

Terapia wirusowego zatrucia pokarmowego polega zwyczajowo na zastosowaniu ścisłej diety oraz nawadnianiu organizmu. Ten rodzaj zatruć szczególnie często występuje u małych dzieci.

Zatrucie o podłożu grzybicznym zazwyczaj ma przewlekły charakter. Częstą przyczyną tej dolegliwości jest zjedzenie pokarmu zanieczyszczonego przez toksyny grzybów pleśniowych. Aby uniknąć tego objawów zatrucia pokarmowego tego typu należy szczególną uwagę zwrócić na profilaktykę. Wiele osób niestety zapomina, że artykuły spożywcze, na których pojawi się pleśń są w całości zajęte przez grzyby. Najlepiej spożywać żywność ze sprawdzonych źródeł i świeżą. Dzięki temu ma się pewność, że jest ona wolna od mykotoksyn. Pleśń może rozwijać się również w produktach przechowywanych w ciepłych i wilgotnych miejscach.

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

• Co powoduje bóle żołądka po jedzeniu? - odpowiada lek. Katarzyna Szymczak
• Czy ucisk w żołądku to skutek uboczny leku? - odpowiada dr n. med. Tomasz Grzelewski
• Czym jest spowodowana zgaga po każdym posiłku? - odpowiada prof. dr hab. Jarosław Leszczyszyn

Wszystkie odpowiedzi lekarzy

W jaki sposób możemy zapobiegać zatruciom pokarmowym? Bakterie obecne są wszędzie i trudno się przed nimi ustrzec, warto jednak zachować rozwagę i wybierać produkty spożywcze ze sprawdzonych, a przede wszystkim bezpiecznych źródeł. Jest to niezwykle istotne zwłaszcza wtedy, kiedy kupujemy warzywa i owoce, lody czy ciasta. Zawsze zwracajmy uwagę na datę ważności produktów.

Przygotowując potrawy wybierajmy produkty świeże, weryfikujmy czy data przydatności artykułu spożywyczego jest wciąż aktualna. Zanim sięgniemy po potrawy mięsne, sprawdźmy czy mięso zostało dokładnie usmażone lub ugotowane. Pod żadnym pozorem nie należy kroić warzyw na desce, na której wcześniej kroiliśmy wieprzowinę, wołowinę czy kurczaka. Ponadto, deseczkę, na której kroiliśmy surowe mięso, należy dokładnie umyć i często ją zmieniać.

Nie wolno kilkakrotnie zamrażać i odmrażać produktów. Istotne jest także, by żywność przechowywać w odpowiedniej temperaturze. Zanim dotkniemy jakichkolwiek produktów spożywczych, powinniśmy dokładnie umyć ręce. Należy zachować ostrożność, przyrządzając potrawy z jaj, bo niejednokrotnie są one źródłem zakażenia salmonellą. Objawy zatrucia pokarmowego są niezwykle uciążliwe dla normalnego funkcjonowania organizmu, dlatego lepiej zapobiegać zatruciom niż je leczyć.