Poznaj produkty wywołujące reakcję alergiczną

Za znaczną ilość alergii pokarmowych zarówno u dzieci, jak i dorosłych, odpowiadają także orzechy drzewne. Co istotne, ryzyko alergii na orzechy drzew jest także większe, jeśli u pacjenta rozpoznano alergię na orzeszki ziemne.

Podobnie, jak w przypadku fistaszków, orzechy drzewne są stałym składnikiem wielu produktów spożywczych. Niestety, u części osób z alergią nawet niewielkie ich ilości mogą powodować poważne reakcje (m.in. swędzenie i opuchlizna ust i przełyku, reakcje skórne, obrzęki, a nawet zaciśnięcie gardła i problemy z oddychaniem). Dlatego też tu także konieczne jest czytanie etykiet. Producenci zobowiązani są umieszczać na opakowaniach informację, nawet o ich śladowych ilościach.

Mleko (zwłaszcza mleko krowie) to jeden z najczęstszych alergenów u niemowląt i małych dzieci. Alergia na nabiał ma tendencję do ustępowania z wiekiem, dlatego też większość maluchów wyrasta z niej. Jednak problem może także dotyczyć osób dorosłych.

Najczęściej w przypadku tego rodzaju alergii pojawiają się objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak wzdęcia, ból brzucha, biegunka, wymioty, czy śluz w stolcu. Ponadto stosunkowo często obserwuje się także objawy skórne, takie jak atopowe zapalenie skóry, świąd, wypryski i pokrzywka. Czasem mogą pojawiać się także objawy dotyczące układu oddechowego, np. przewlekły kaszel, czy objawy związane z układem nerwowym.

Jajka to kolejny stosunkowo często występujący alergen. Alergia na jajka najczęściej pojawia się u dzieci (choć nie tylko), a zdecydowana większość maluchów z niej wyrasta (choć niektóre osoby pozostają uczulone na jaja przez całe życie). U pacjentów z alergią na jajka, kluczowe jest unikanie jaj i produktów jajecznych w celu zapobiegania reakcji alergicznej.

W jakich produktach występują jaja? Mogą pojawiać się one w naprawdę wielu artykułach spożywczych, np. gotowych wypiekach, ciasteczkach, biszkoptach, makaronach, preclach, likierach, lodach, deserach, sosach.

Ciężkie reakcje alergiczne mogą powodować także niektóre ryby, takie jak świeży łosoś, tuńczyk, czy halibut. Choć są one bardzo ważne w diecie, to jednak u osób z alergią mogą powodować objawy ze strony układu pokarmowego (bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunkę), reakcje skórne, a nawet dolegliwości oddechowe. Objawy alergii mogą wyzwolić zarówno ryby surowe, jak i przetworzone. Ponadto należy pamiętać, że uczulać mogą nie tylko ryby, ale i inne owoce morza.

Dlatego też, jeśli masz alergię na ryby, musisz wyeliminować je ze swojej diety. Jeśli lubisz kuchnię chińską czy tajską, miej się na baczności, ponieważ w daniach tych kuchni stosuje się często sos rybny. Uważaj również na sos Worcester czy cezar, gdyż mają w składzie serdelki.

U coraz większej liczby osób rozpoznaje się także alergię na soję. Soja to roślina strączkowa, należąca do rodziny roślin bobowatych. Mimo tego, że znana jest jako bogate źródło cennych składników pokarmowych (zawiera białko, witaminy i minerały, zdrowe tłuszcze, węglowodany, czy błonnik), to jest jednocześnie jednym z głównych alergenów pokarmowych.

Alergia na soję może powodować problemy żołądkowe, reakcje skórne, obrzęki, a w najcięższych przypadkach – anafilaksję. W jakich produktach szukać soi? Soję mogą zawierać bardzo różne produkty, m.in. chleb, ciastka, puszkowane zupy, przetworzone mięso, przekąski, mleko sojowe, tofu, miso (gęsta pasta japońska), czy sos sojowy.

Do najbardziej uczulających produktów zalicza się także pszenicę. Szacuje się, że przez pszenicę spowodowanych jest ok. 10 proc. pokarmowych reakcji anafilaktycznych. Choć alergia na pszenicę czasem nazywana jest celiakią, to należy pamiętać, że są to odrębne schorzenia.

Pszenica to najpopularniejsze zboże w Polsce, należące do rodziny wiechlinowatych. Może być ukryta w wielu pokarmach – od chleba po piwo, dressingi i wędliny. Proteiny pszenicy dobrze sklejają przetworzone produkty i nadają im teksturę. W przypadku alergii na pszenicę należy eliminować ją z diety. Z menu należy też wykluczyć produkty, które ją zawierają. Inne zboża najczęściej są już dobrze tolerowane.

W ostatnich latach przybywa także osób, które skarżą się na różnego rodzaju dolegliwości po spożyciu glutenu. Gluten, który występuje w pszenicy, życie i jęczmieniu, może powodować zarówno alergię, nietolerancję (celiakię), jak i nadwrażliwość.

Nadwrażliwość na gluten to coś zupełnie innego niż jego nietolerancja. O nadwrażliwości mówi się, kiedy gluten powoduje rozstrój żołądka i jelit, jednak nie wywołuje trwałych uszkodzeń. W takich sytuacjach zaleca się po prostu, aby go unikać. W celiakii natomiast gluten powoduje uszkodzenie jelita cienkiego

Jeśli zjesz alergen, objawy pojawiają się na ogół bardzo szybko, ok. 2 minut do 2 godzin po spożyciu. Spożycie uczulającego pokarmu może spowodować u chorego następujące objawy:

• pokrzywkę lub inną formę wysypki,
• swędzenie w ustach,
• opuchliznę twarzy, języka, ust,
• kaszel, świszczący oddech,
• wymioty, biegunka, skurcze żołądka,
• opuchliznę gardła lub strun głosowych,
• trudności z oddychaniem.

Część osób może wykazywać większą od pozostałych wrażliwość na niektóre substancje dodatkowe zawarte w żywności. Dlatego też, jeśli reagujesz źle na niektóre produkty, nie zawsze to musi być to alergia. Może to być reakcja na substancje dodatkowe.

Glutaminian sodu może powodować bóle głowy, uderzenia gorąca, zaczerwienienie twarzy lub uczucie dyskomfortu w klatce piersiowej. Siarczyny, które można spotkać w suszonych owocach, winie i innych produktach mogą powodować problemy z oddychaniem u astmatyków. Związki te muszą być wypisane na wszystkich produktach, są też zakazane w przypadku świeżych owoców i warzyw.

Nie ma lekarstwa na alergie pokarmowe. Należy po prostu unikać pokarmów wywołujących negatywne reakcję oraz uważnie czytać wszelkie etykiety. Na co dzień najlepiej przygotowywać posiłki samodzielnie, ze sprawdzonych nieprzetworzonych produktów. Ważne jest też poszerzanie wiedzy na temat alergii. Im więcej wiadomości zdobędziesz, tym łatwiejsze będzie życie z alergią.

Istotną kwestią jest też właściwe przygotowanie na wypadek sytuacji awaryjnych (w przypadku wystąpienia anafilaksji kluczowe jest szybkie podanie domięśniowo adrenaliny, kontakt z numerem alarmowym 112). Przydatny jest też identyfikator medyczny, na którym znajdzie się informacja o alergii.