Rozedma płuc - przyczyny, objawy, leczenie

Wszelkie zakażenia i nieżyty oskrzeli, którym palenie tytoniu tak bardzo sprzyja oraz współistniejące rozstrzenie oskrzeli nasilają objawy rozedmy płuc. By zapobiegać, jak najwcześniej trzeba likwidować czynniki sprzyjające jej rozwojowi.

Wyróżniamy dwa typy rozedmy płuc:

• rozedmę środka zrazika,
• rozedmę całego zrazika.

Do rozedmy środka zrazika dochodzi wówczas, gdy zniszczeniu ulegają oskrzeliki oddechowe. Z kolei drugi rodzaj rozedmy płuc występuje u osób, u których doszło do niepokojących zmian w obrębie oskrzelików oddechowych i pęcherzyków płucnych. Choroby te często diagnozowane są wśród nałogowych palaczy papierosów oraz u osób z niedoborem białka osocza krwi (alfa1-antytrypsyny). Zauważono także, że zachorowalność na rozedmę płuc ma związek z zanieczyszczeniem środowiska. Im bardziej jest ono zanieczyszczone, tym ryzyko zachorowania wzrasta.

Zmniejszona wydolność fizyczna, świszczący oddech to pierwsze objawy rozedmy płuc, ale nie pojawiające się od razu. Początkowo może objawiać się to niewielką zadyszką, by później stopniowo przekształcić się w duszność w klatce piersiowej. Czasem obecny jest także suchy poranny kaszel z flegmą.

Niektórzy chorzy na rozedmę płuc obserwują u siebie zmianę barwy ust. Z czerwonej przechodzi ona w niebieską lub szarą. Podobnej metamorfozie ulega kolor płytki paznokcia. Opisane objawy świadczą o niedotlenieniu organizmu, tzw. sinicy.

Rozedma obniża sprężystość płuc, co negatywnie wpływa na wymianę gazową. Powstają w płucach przestrzenie wypełnione powietrzem, które łączą się w tzw. pęcherze rozedmowe. W wyniku tych zmian mogą pojawić się problemy z oddychaniem. Rozedma płuc może doprowadzić do niewydolności oddechowej.

Diagnoza rozedmy płuc rozpoczyna się od zrobienia badania radiologicznego klatki piersiowej. W przypadku rozedmy płuc na zdjęciu widoczne są jaśniejsze miejsca w polach płucnych. Ponadto zauważalne jest nienaturalne spłaszczenie przepon, a niekiedy można dostrzec także pęcherze rozedmowe.

Czasami chory na rozedmę płuc spostrzega u siebie nienaturalny wygląd klatki piersiowej, która kształtem przypomina beczkę. Lekarz niekiedy zleca wykonanie tomografii komputerowej klatki piersiowej oraz spirometrii i gazometrii.

U osób ze stwierdzonym niedoborem alfa1-antytrypsyny prowadzi się leczenie rozedmy płuc substytucyjne. Natomiast w pozostałych przypadkach terapia polega na zwalczaniu uciążliwych objawów oraz ich przyczyn. Dlatego też leczenie chorób płuc bardzo często polega na zwalczaniu nieżytu oskrzeli czy też dychawicy oskrzelowej. Choremu zaleca się przyjmowanie środków bogatych w jod.

Powikłania po rozedmie płuc są niezwykle poważne. Nieleczona rozedma płuc rozwija się w choroby płuc. Może dojść do zapalenia płuc bądź zapalenia oskrzeli. Choroby te leczy się antybiotykami.

W przypadku rozedmy płuc nie istnieje skuteczna metoda leczenia. Gdy zmiany mają charakter postępujący, prowadzą do zniszczenia struktury płuc. Procesu tego nie można cofnąć. Dlatego tak ważne jest zapobieganie rozedmie płuc. Współcześnie zaleca się przyjmowanie szczepionek na odporność oraz hartowanie organizmu.

• Dlaczego palacze chorują na płuca?
• Błonnik wpływa korzystnie na płuca
• Czy płuca palacza zregenerują się, gdy rzuci nałóg?

Rozedma płuc najczęściej pojawia się u osób między 40. a 60. rokiem życia. Rozwojowi choroby sprzyja także obecność wirusa HIV, który upośledza układ odpornościowy organizmu.

Źródła

1. Chazan R., Pneumonologia i alergologia praktyczna - badania diagnostyczne i terapia, Alfa Medica Press, Bielsko-Biała 2011, ISBN 978-83-7522-061-2
2. Szczeklik A. (red.), Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2011, ISBN 978-83-7430-289-0
3. Droszcz W. (red.), Choroby płuc. Diagnostyka i terapia, Urban & Partner, Wrocław 1999, ISBN 83-85842-04-7
4. Gabryel-Batura H., Młynarczyk W., Zarys pulmonologii z elementami alergologii, AM Poznań, Poznań 2004, ISBN 83-88732-82-X