Rozstrzenie oskrzeli - charakterystyka, objawy, rozpoznanie, leczenie

Rozstrzenie oskrzeli powoduje, że drogi oddechowe powoli tracą zdolność do oczyszczenia się ze śluzu, co stwarza bakteriom doskonałe środowisko do intensywnego namnażania się. To skutkuje częstymi i dość poważnymi infekcjami płuc. Każda taka infekcja jest szkodliwa dla układu oddechowego. Z czasem drogi oddechowe tracą zdolność do swobodnego przemieszczania powietrza, co prowadzi do niewystarczającego dotlenienia ważnych organów w organizmie człowieka.

Rozstrzenie oskrzeli może między innymi prowadzić do:

• niewydolności układu oddechowego,
• niedodmy,
• niewydolności serca.

Choroba może rozwijać się we fragmencie jednego płuca lub w wielu fragmentach obu płuc. Jest chorobą nabytą, rzadziej wrodzoną.

Objawy rozstrzeni oskrzeli mogą być niezauważalne przez wiele miesięcy lub nawet lat. Najczęściej rozwijają się stopniowo i są wykrywane przeważnie przypadkowo, na przykład podczas bronchografii. W tym okresie mogą one już być przyczyną okresowego krwioplucia na skutek żylakowato rozszerzonych w ich obrębie naczyń krwionośnych. Główne symptomy rozstrzeni oskrzeli są następujące:

• siny kolor skóry,
• nieprzyjemny zapach z ust,
• długotrwały kaszel,
• stan podgorączkowy,
• wykrzywienie palców,
• zmęczenie,
• blada skóra,
• płytki i świszczący oddech,
• utrata wagi.

We wtórnym zakażeniu pojawiają się przewlekłe stany zapalne, wytwarza się obfita wydzielina i zalega w rozstrzeniach. Gdy wypełni ona przestrzeń rozstrzeni oskrzeli, trafia do oskrzeli. Dlatego zakażone rozstrzenie oskrzeli może być podłożem przewlekłych, zazwyczaj ropnych nieżytów oskrzeli. Przewlekły kaszel i związana z tym okresowa zmiana ciśnień w drogach oddechowych obciążają krążenie. Zmiany tego typu mają charakter nieodwracalny. W konsekwencji prowadzą zwykle do tak zwanego zespołu serca płucnego.

Lekarz może zaobserwować nieprawidłowości już podczas badania stetoskopem. Aby potwierdzić przypuszczenia, może zalecić na przykład prześwietlenie klatki piersiowej, tomografię klatki piersiowej, a także badanie krwi. Niestety, choroba jest nieuleczalna. Może być jednak skutecznie kontrolowana i nie przeszkadzać w normalnym funkcjonowaniu. Leczyć można wtórne zakażenia i nawracające odczyny zapalne. Czasami sprawdza się tu leczenie sanatoryjne lub klimatyczne. Można przez inhalację stosować leki bakteriostatyczne bądź bakteriobójcze. Dokuczliwe rozstrzenie oskrzeli można leczyć operacyjnie – wycina się wtedy fragmenty tkanki płucnej, w których zlokalizowane są rozstrzenie. Ważna jest wczesna prawidłowa diagnoza. Im wcześniej rozpoczęte leczenie, tym większe szanse na uniknięcie poważniejszych uszkodzeń w układzie oddechowym. Jeśli leki nie działają lub chory ma krwotoki, wykonuje się operację usunięcia fragmentu płuca. By zapobiegać chorobie, należy zaprzestać palenia tytoniu, usunąć zawilgocenia i zagrzybienia z mieszkania, stosować szeroko pojętą profilaktykę zapaleń oskrzeli i leczyć je konsekwentnie.

Źródła

1. Chazan R., Pneumonologia i alergologia praktyczna - badania diagnostyczne i terapia, Alfa Medica Press, Bielsko-Biała 2011, ISBN 978-83-7522-061-2
2. Szczeklik A. (red.), Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2011, ISBN 978-83-7430-289-0
3. Droszcz W. (red.), Choroby płuc. Diagnostyka i terapia, Urban & Partner, Wrocław 1999, ISBN 83-85842-04-7
4. Kokot F. (red.), Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, ISBN 83-200-3368-3