Rozwój zarodkowy człowieka (prezentacja edukacyjna)

Od jaja do embrionu

Ruchliwe plemniki zawarte w nasieniu mężczyzny wędrują drogami rodnymi kobiety do komórki jajowej. Docierają do niej tylko najsilniejsze, a wnika w nią tylko jeden (jeśli zostaną zapłodnione dwie komórki jajowe, dochodzi do ciąży mnogiej). W momencie, gdy plemnik wnika w dojrzałą komórkę jajową, dochodzi do zapłodnienia. Rozpoczyna się niezwykły proces powstawania człowieka.

Obraz
Źródło zdjęć: © pdimages, lic. public domain

/ 8Rozwój zarodkowy człowieka - jajeczkowanie

Obraz
© euthman, lic. CC BY 2.0

Co miesiąc w ciele kobiety dojrzałe jajo uwalniane jest przez jeden z dwóch jajników. Proces ten nazywany jest owulacją i kobiet miesiączkujących co 28 dni występuje około dwóch tygodni po pierwszym dniu ostatniej menstruacji. Owulacja inaczej nazywana jest jajeczkowaniem. W procesie wytwarzania komórki jajowej pęka pęcherzyk Graafa, komórka jajowa jest uwalniana do jajowodu oraz następuje wydzielanie hormonu hamujacego następną owulację.

/ 8Rozwój zarodkowy człowieka - podział komórki jajowej

Obraz
© biology flashcards, lic. CC BY 2.0

Przejście do jajowodu

Kiedy jajo zostanie uwolnione z jajnika, przemieszcza się do jajowodu, gdzie pozostaje do momentu zetknięcia z plemnikiem, który wnika w nie podczas zapłodnienia. Komórka jajowa powstaje w wyniku oogenezy w jajniku. U człowieka jest ona stosunkowo duża. Gdy zostanie zapłodniona przez plemnik, powstaje tzw. zygota.

/ 8Rozwój zarodkowy człowieka - droga plemników do komórki

Obraz
© Asiatic League, lic. CC BY-ND 2.0

Wędrówka plemników

W trakcie przeciętnej ejakulacji zostaje uwolnionych około 40-50 mln plemników, które kierują się w stronę jajowodu w celu zapłodnienia komórki jajowej. Do zapłodnienia może dojść już w pół godziny, zdarza się jednak, że trwa to nawet kilka dni. Plemniki mogą żyć nawet do 48-72 godzin. Tylko kilkuset plemnikom uda się w ogóle zbliżyć do jajka, reszta zginie w kobiecych narządach rozrodczych.

/ 8Rozwój zarodkowy człowieka - schemat zapłodnienia komórki jajowej

Obraz
© gniliep, lic. CC BY 2.0

Zapłodnienie

Zapłodnienie trwa około 24 godzin. Gdy proces ten się zakończy, następują zmiany na powierzchni zygoty, które chronią ją przed wniknięciem pozostałych plemników. Od tego momentu zaczyna się proces rozwoju nowo powstałego organizmu.

/ 8Rozwój zarodkowy człowieka - zarodek

Obraz
© euthman, lic. CC BY 2.0

Komórki zaczynają się dzielić

Zygota zaczyna się szybko dzielić i przekształcać w zarodek, który następnie opuszcza jajowód i dociera do macicy 3-4 dni po zapłodnieniu. Rzadko kiedy zdarza się, by nie opuścił jajowodu. Jeżeli do tego dochodzi, rozwija się ciąża pozamaciczna, która stanowi poważne zagrożenie dla życia matki.

/ 8Rozwój zarodkowy człowieka - implantacja

Obraz
© lunar caustic, lic. CC BY-SA 2.0

Implantacja

Po dotarciu do macicy zarodek zagnieżdża się w niej. Proces ten nazywany jest implantacją. Komórki kontynuują swój podział. Po implantacji następuje wydzielanie do organizmu kobiety hormonu hCG, którego zadanie polega na podtrzymaniu ciąży.

/ 8Rozwój zarodkowy człowieka - hormony

Obraz
© Daquella manera, lic. CC BY 2.0

Hormony ciążowe

Gonadotropina kosmówkowa (hCG) to hormon, który pojawia się we krwi w około tydzień po zapłodnieniu. Produkowany jest przez komórki, które przekształcają się w łożysko. Hormon hCG produkowany jest najpierw przez zarodek, a potem przez łożysko. Zadaniem gonadotropiny kosmówkowej jest utrzymywanie funkcji ciałka żółtego (struktury, która powstaje w jajniku w miejscu uwolnienia komórki jajowej), a potem podtrzymywanie produkcji progesteronu. Oznaczanie obecności gonadotropiny hCG w moczu lub krwi kobiety jest metodą wykorzystywaną w testach ciążowych.

/ 8Rozwój zarodkowy człowieka - rozwój płodu

Obraz
© sєαttlєчє, lic. CC BY 2.0

Rozwój płodu

Po implantacji niektóre komórki przekształcają się w łożysko, pozostałe utworzą embrion. Serce dziecka zaczyna bić w 21. po zapłodnieniu. Mózg, rdzeń kręgowy oraz inne organy również zaczynają być wtedy formowane. W ósmym tygodniu rozwoju dziecka, zwanego teraz płodem, osiąga ono centymetr długości i stale rośnie. Cały proces rozwoju trwa około 40 tygodni.

Źródło artykułu: WP abcZdrowie
Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda