Skleroproteiny - rodzaje, funkcje i rola w organizmie

Skleroproteiny znane są również pod nazwą białka fibrylarne i włókniste. Są cząsteczkami o właściwościach strukturalnych, które tworzą włókna mięśniowe, macierz kostną, ścięgna czy tkankę łączną. Występują między innymi w ludzkiej skórze, włosach, paznokciach czy kościach. Czym charakteryzują się skleroproteiny?

Skleroproteiny są jednym z białek strukturalnych włosów i paznokci.Skleroproteiny są jednym z białek strukturalnych włosów i paznokci.
Źródło zdjęć: © adobestock
Paula Komendarczuk

Co to są skleroproteiny?

Skleroproteiny (białka włókniste, białka fibrylarne) to jedna z trzech klasyfikacji strukturalnych białek (obok białek błonowych i globularnych). Złożone są z łańcuchów polipeptydowych o skłonności do układania się blisko siebie i tworzenia włókien.

Skleroproteiny nie mają właściwości odżywczych, występują w składzie substancji strukturalnych, okrywowych i podporowych. Są obecne w ścięgnach, włosach, paznokciach, skórze, kościach, szkielecie i układzie krwionośnym.

Występują również w pazurach, pancerzach i piórach zwierząt, w rafach koralowych, rzęskach bakterii i gąbkach. Skleroproteiny mają niską rozpuszczalność w wodzie, są stworzone przede wszystkim do ochrony i tworzenia tkanki łącznej, włókien mięśni, macierzy w kościach oraz ścięgien.

Rodzaje skleroprotein

Keratyny to pokrewne białka zwierzęce, które występują w strukturze skóry, włosów, paznokci, a także piór, dziobów i pazurów u zwierząt. Dostarczają one siły tkankom, na przykład językowi.

Fibroina to nierozpuszczalna w wodzie skleroproteina, jeden ze składników jedwabiu. Złożona jest z antyrównoległych nici beta, mocno przylegających do siebie.

Elastyna to elastyczne białko, które znajduje się w tkankach ciała, pozwalając im na powrót do pierwotnych kształtów. Elastyna obfituje w glicynę oraz prolinę, w tętnicach usprawnia krążenie krwi.

Kolagen to skleroproteina występująca w największej ilości u ssaków, szacuje się że może stanowić nawet jedną trzecią całkowitej masy. Kolagen występuje w minimum 16 rodzajach, jest podstawowym składnikiem ścięgien, obecny jest też w skórze, rogówce, kościach, jelitach i naczyniach krwionośnych. W wersji hydrolizowanej używany jest w przemyśle spożywczym.

Laminy to skleroproteiny, które są elementem strukturalnym jąder komórkowych. Uczestniczą w regulacji transkrypcji, przypominają włókna pośrednie, ale mają dodatkowe aminokwasy.

Rola skleroprotein w organizmie

Skleroproteiny występują w komórkach rzęsatych, ścięgnach, mięśniach, kościach i w skórze. Budują strukturę włosów, są wsparciem strukturalnym dla komórek i tkanek.

Skleroproteiny są niezbędnym składnikiem paznokci, a także zwierzęcych pazurów, dziobów, pancerzy czy piór. Kolagen stanowi 10% ludzkich mięśni i 80% skóry. Fibrynogen natomiast uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi, za sprawą produkcji hydrożelu.

Kolagen i fibrynogen w roztworach są stosowane w inżynierii tkankowej jako materiały strukturalne. Nie mają właściwości toksycznych i przypominają naturalne środowisko dla komórek.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Palce stają się sine na mrozie? Może za tym stać jedno zaburzenie
Palce stają się sine na mrozie? Może za tym stać jedno zaburzenie
Nazywana "szwajcarskim scyzorykiem długowieczności". Gdzie znaleźć spermidynę?
Nazywana "szwajcarskim scyzorykiem długowieczności". Gdzie znaleźć spermidynę?
Poziom CRP tak samo ważny, jak cholesterol? Zwróć uwagę na ten parametr
Poziom CRP tak samo ważny, jak cholesterol? Zwróć uwagę na ten parametr
George Michael odszedł w święta. Na co zmarł artysta?
George Michael odszedł w święta. Na co zmarł artysta?
"Tylko jedna ość" na świątecznym dyżurze. Czym grozi wbicie ości w przełyk?
"Tylko jedna ość" na świątecznym dyżurze. Czym grozi wbicie ości w przełyk?
Naturalne wsparcie dla wątroby. Może pomóc po przejedzeniu
Naturalne wsparcie dla wątroby. Może pomóc po przejedzeniu
Główny sprawca raka w tym kraju. Odpowiada aż za 62 proc. przypadków
Główny sprawca raka w tym kraju. Odpowiada aż za 62 proc. przypadków
Globisz przeszedł rozległy udar. Dziś mówi o sobie: Jestem szczęśliwy
Globisz przeszedł rozległy udar. Dziś mówi o sobie: Jestem szczęśliwy
Ser i śmietana mogą obniżać ryzyko demencji? Zaskakujące wyniki badań
Ser i śmietana mogą obniżać ryzyko demencji? Zaskakujące wyniki badań
"Pierwszy sygnał" uszkodzenia nerek, wątroby. Kluczowe badanie
"Pierwszy sygnał" uszkodzenia nerek, wątroby. Kluczowe badanie
Suplementy, które mogą podnosić ciśnienie krwi. Ważne ostrzeżenie dla sercowców
Suplementy, które mogą podnosić ciśnienie krwi. Ważne ostrzeżenie dla sercowców
Denga i chikungunya coraz częstsze. Tak można się ochronić
Denga i chikungunya coraz częstsze. Tak można się ochronić