Szaleje w USA, wykryto go też w Polsce. Zabija nawet 60 proc. chorych

W opublikowanym przez Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) ostrzeżeniu eksperci donoszą, że tempo ekspansji opornych na terapie odmian Candida auris jest niepokojące. WHO uwzględniło go już w rankingu 19 najgroźniejszych chorobotwórczych grzybów.

Z danych opublikowanych w "Annals of Internal Medicine" wynika, że w latach 2020-21 w USA doszło do potrójnego zwiększenia liczby przypadków opornych na echinokandyny, które są najczęściej stosowanymi lekami przeciwgrzybicznymi w walce z tym grzybem.

W tym okresie było też trzy razy więcej zarażonych i nosicieli niż w 2019 roku.

Według wstępnych danych CDC w 2022 r. stwierdzono 2377 przypadków klinicznych, podczas gdy w 2021 r było ich 1471. Zachorowania odnotowuje się zwłaszcza w Kalifornii, Teksasie oraz Mississippi, gdzie od listopada 2022 r. było 12 przypadków infekcji. Co gorsza, obecnie ogniska zakażeń znajdują się w kraju, a nie są jedynie "prezentem" zza granicy.

Zakażenia zidentyfikowano już w ponad połowie stanów USA. Te najnowsze dotyczą jednak Missisipi. Według stanowego departamentu zdrowia od listopada ubiegłego roku grzybem zostało zainfekowanych 12 osób. Cztery z nich zmarły prawdopodobnie w wyniku tej infekcji.

Candida auris to rodzaj drożdżaków należący do rodziny Candida. Został odkryty po raz pierwszy w 2009 roku w Japonii, a od tego czasu został zidentyfikowany w różnych krajach na całym świecie, w tym w Ameryce Północnej, Południowej, Europie, Azji i Afryce. Należy do najgroźniejszych patogenów, który zabija od 30 do 60 proc. pacjentów szpitalnych.

- Candida auris jest uważana za patogen oportunistyczny, co oznacza, że zwykle zakaża osoby z obniżoną odpornością, są to głównie pacjenci w szpitalach, zwłaszcza ci, którzy otrzymują leki przeciwzapalne lub antybiotyki. Może powodować różne infekcje, takie jak zakażenia krwi, zakażenia ran, infekcje układu moczowego, infekcje pochwy i infekcje układu oddechowego – tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie prof. dr hab. n. med. Anna Boroń-Kaczmarska, specjalistka chorób zakaźnych.

- Ten grzyb był od zawsze obecny w środowisku człowieka i niestety jego główne niebezpieczeństwo polega na tym, że jest oporny na wiele leków przeciwgrzybiczych, co utrudnia leczenie zakażeń. W terapii stosujemy zwykle specjalistyczne środki przeciwgrzybicze, ale nie wszyscy pacjenci na nie reagują – tłumaczy lekarka.

Na niedostateczną liczbę leków przeciwgrzybicznych uwagę zwraca także WHO.

- Patogeny grzybicze stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego, ponieważ stają się coraz bardziej powszechne i oporne na leczenie, a obecnie dostępne są tylko cztery klasy leków przeciwgrzybiczych. W przypadku większości patogenów grzybiczych nie ma odpowiednio szybkiej i czułej diagnostyki, a te, które istnieją, są kosztowne i nie są dostępne na całym świecie - alarmuje organizacja w komunikacie.

Grzyb rozprzestrzenia się także w Europie. 22 marca 2023 r. holenderski resort zdrowia poinformował o przygotowaniach na wypadek pojawienia się ognisk zakażeń w szpitalach, chociaż w ciągu ostatnich pięciu lat wykryto pięć takich przypadków.

Pierwszy przypadek zakażenia w tym roku odnotowano także we Włoszech, który stwierdzono w szpitalu w Pizie. Do krajów, gdzie obecnie pojawiają się infekcje, należy też m.in. Hiszpania i Wielka Brytania.

Grzyb Candida auris diagnozowany jest także w Polsce, co zostało potwierdzone przez Pracownię Mikologii Lekarskiej Katedry i Zakładu Dermatologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Patogen jest w kraju prawdopodobnie od 2021 r., przy czym niewiele laboratoriów posiada sprzęt umożliwiający jego identyfikację, więc nie znamy rzeczywistej skali problemu.

Z badań przedstawionych w "Journal of Fungi (Basel)" wynika, że Candida auris stanowi największe niebezpieczeństwo dla osób z osłabionym układem odpornościowym. Zagraża zwłaszcza pacjentom szpitalnym i osobom przebywającym w domach opieki.

- Szczególnie wrażliwe są osoby z zaburzeniami odporności. Są nieleczeni pacjenci zakażeni wirusem HIV, pacjenci onkologiczni, osoby po przeszczepach narządowych, ci, którzy są leczeni preparatami hamującymi aktywność układu immunologicznego, czyli chorzy z autoimmunoagresją – tłumaczy ekspertka.

Infekcji sprzyjają także choroby płuc, w tym bakteryjne zapalenie tego narządu, a także schorzenia nerek, choroby serca i wątroby oraz cukrzyca. Ryzyko zakażenia zwiększa drastycznie także tracheotomia, żywienie dojelitowe (przezskórna endoskopowa gastrostomia), założenie cewnika żylnego, urologicznego, do hemodializy, a także stomii.

- Grupą osób bardziej wrażliwych na zakażenie Candida są także osoby po antybiotykoterapii, ponieważ ten grzyb może być jej powikłaniem. Candida jest, można powiedzieć, wszędobylski – może być w naszym przewodzie pokarmowym, a u kobiet także w pochwie i uaktywniać się po przebytej antybiotykoterapii. Niestety to ryzyko nadkażenia drożdżakiem z rodzaju Candida jest spore, dlatego lekarze zalecają, aby poprawiać skład mikrobioty poprzez przyjmowanie probiotyków – dodaje prof. Boroń-Kaczmarska.

Grzyb może być przenoszony z osoby na osobę przez bezpośredni kontakt lub pośrednio przez dotykanie zanieczyszczonych powierzchni.

- Zakażenia grzybicze generalnie można złapać we wszystkich miejscach publicznych. Najczęściej są to różnego rodzaju baseny, sauny, kabiny prysznicowe, toalety publiczne, sanatoria, a także szpitale – podkreśla lekarka.

Objawy zakażenia Candida auris mogą być niespecyficzne i różnią się w zależności od zainfekowanego obszaru. Jednakże symptomy te są podobne do objawów innych infekcji grzybiczych i mogą obejmować:

• bóle brzucha,
• biegunkę,
• wymioty.
• trudności w oddychaniu,
• kaszel,
• gorączkę,
• dreszcze,
• bóle mięśniowe,
• zmęczenie,
• zmianę koloru skóry,
• zmianę koloru paznokci,
• zmianę koloru błon śluzowych.

- Zakażenie Candida auris może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak infekcje krwi, zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowych, a nawet śmierci. W skrajnych przypadkach Candida auris doprowadza bowiem do sepsy i uszkodzeń wielonarządowych. W swojej praktyce spotkałam zaledwie trzy takie przypadki i zawsze u osób z bardzo dużą zaawansowaną destrukcją układu immunologicznego. Przykładowo były to osoby z awansowanym zakażeniem HIV, nieleczące się – podkreśla prof. Boroń-Kaczmarska.

Zdaniem ekspertów rozprzestrzenianie się C. auris ma związek m.in. z pandemią koronawirusa i powszechnym stosowaniem u pacjentów z ciężkim COVID-19 leków sterydowych. Preparaty te sprzyjają bowiem infekcjom drożdżami i pleśniami.

Katarzyna Gałązkiewicz, dziennikarka Wirtualnej Polski.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl