Szczękościsk - przyczyny i leczenie

Szczękościsk może być spowodowany stanem zapalnym w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego, jamy ustnej, zębów, gardła. Może także wynikać z urazu (np. w wyniku wypadku komunikacyjnego) lub usunięcia zębów, szczególnie trzonowych. Szczękościsk pojawia się przy stanach zapalnych gardła, zwłaszcza gdy zapaleniu towarzyszy rumień okołomigdałkowy. Ropa zgromadzona w migdałku utrudnia prawidłowe funkcjonowanie otaczających ją tkanek miękkich oraz mięśni umożliwiających poruszanie żuchwą. Ponadto do szczękościsku może dochodzić przy wyrzynaniu się zębów mądrości, a także przy ropowicy dna jamy ustnej. Schorzeniu sprzyja również zębopochodne zapalenie okostnej. Szczękościsk bardzo często pojawia się przy zakażeniu skrzydłowo-żuchwowej przestrzeni po znieczuleniu. Ruchomość żuchwy może zostać zachwiana u osób cierpiących na promienicę.

Może towarzyszyć niektórym schorzeniom układu nerwowego – być m.in. objawem wzmożonego napięcia nerwowego, histerii, padaczki, porażenia nerwów, tężca czy też manifestacją niektórych guzów nowotworowych. Przyczyną skurczu mięśni stawu skroniowo-żuchwowego może być zażywanie narkotyków, zwłaszcza amfetaminy. Osoby nerwowe bardzo często zgrzytają zębami. Zaburzenie takie określamy mianem bruksizmu. Zgrzytanie zębamimoże doprowadzić do schorzeń stawu skroniowo-żuchwowego, w tym do jego nieruchomości.

Szczękościsk bardzo często pojawia się u osób starszych, ponieważ są one podatniejsze na choroby zwyrodnieniowe stawów. Zwyrodnienia mogą powodować zaburzenia w pracy stawu skroniowo-żuchwowego. Głównym tego objawem jest zmniejszona ruchomość żuchwy, niekiedy towarzyszy temu charakterystyczne przeskakiwanie stawu.

Gdy szczękościsk wystąpi, należy szukać jego przyczyny i leczyć schorzenie podstawowe, ponieważ istnieje jeden sposób na zwalczenie szczękościsku. Jeżeli oprócz szczękościsku występuje ból ucha, podwyższona temperatura, a barwa głosu ulega zmianie i pojawia się charakterystyczna chrypka, wówczas należy podejrzewać, że przyczyną szczękościsku jest ropień okołomidałkowy. Leczenie polega wówczas na zwalczaniu powstałego stanu zapalnego. Jeżeli zaś przyczyną szczękościsku jest wyrzynająca się ósemka, wówczas o postępowaniu leczniczym decyduje stomatolog, który może podjąć decyzję o konieczności usunięcia zęba.

Jeśli przyczyną szczękościsku jest promienica, wówczas stosuje się środki farmakologiczne. Z kolei gdy przyczyną szczękościsku jest bruksizm, zaleca się takiej osobie zmianę trybu życia na mniej stresujący. Czasami niezbędne jest zastosowanie specjalistycznej szyny. W przypadku niektórych chorób wskazane jest chirurgiczne leczenie szczękościsku.

Źródła

1. Patogenny wpływ stresu na narząd żucia
2. Suliborski S. (red.), Stomatologia zachowawcza tom 1-2, Czelej, Lublin 2010, ISBN 978-83-60608-54-8
3. Szczeklik A. (red.), Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2011, ISBN 978-83-7430-289-0
4. Kokot F. Diagnostyka różnicowa objawów chorobowych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, ISBN 978-83-200-3295-6