Tamponada serca – patogeneza, objawy, diagnostyka, leczenie

Tamponada serca - to nazwa sytuacji klinicznej, która jest bezpośrednim stanem zagrożenia życia. W jej przebiegu dochodzi do upośledzenia pracy serca na skutek nagromadzenia krwi w jamie osierdzia. Patogenezą tej sytuacji jest wzrost ciśnienia we wspomnianej jamie w wyniku czego dochodzi do nieefektywnej pracy serca.

Tamponada serca – patogeneza, objawy, diagnostyka, leczenieTamponada serca – patogeneza, objawy, diagnostyka, leczenie
Mateusz Nawrocki

Tamponada serca – patogeneza

Biorąc pod uwagę procesy zachodzące w tamponadzie osierdzia, należy wspomnieć, że w jej przebiegu dochodzi do upośledzenia pracy serca w dwóch mechanizmach. Po pierwsze na skutek narastającego braku możliwości zapewnienia właściwego napływu krwi do serca dochodzi do spadku jego objętości wyrzutowej z wszelkimi tego konsekwencjami - między innymi niedotlenieniem.

Dodatkowo, skoro krew nie może efektywnie napływać do jam serca, w wyniku tamponady osierdzia dochodzi do zastoju krwi w organizmie, efektem czego mogą być obrzęki.

Sytuacji kliniczne, które mogą doprowadzić do stanu tamponady serca, nie obejmują tylko stanów kardiologicznych – dzieje się tak na skutek na przykład chorób nowotworowych czy też w przebiegu gruźlicy. Tamponada osierdzia może być także konsekwencją urazu – na przykład komunikacyjnego.

Tamponada osierdzia jest patologią dotyczącą serca
Tamponada osierdzia jest patologią dotyczącą serca © 123RF

Tamponada serca – objawy

Z uwagi na konsekwencje, jakie może nieść za sobą tamponada osierdzia warto wspomnieć o jej objawach. Wiele zależy od tempa narastania objętości w worku osierdziowym. Przy szybkim tempie istnieje ryzyko zatrzymania pracy serca, a w związku z tym nawet śmierci.

Płyn może jednak gromadzić się powoli, w związku z czym objawy towarzyszące tamponadzie serca również mogą rozwijać się powoli, dzięki możliwościom adaptacyjnym osierdzia. Typowymi objawami tamponady serca jest duszność oraz zmniejszenie tolerancji na wysiłek fizyczny.

Przeczytaj także

Dochodzi także do powstawania obrzęków, które lokalizuje się głównie w dolnych partiach ciała. Konsekwencją tamponady osierdzia jest również tachykardia, która może być bezpośrednio odczuwana przez chorego.

Tamponada serca – diagnostyka

Dzięki rozwojowi technik diagnostycznych, dysponujemy szerokim zakresem badań, które w znaczący sposób ułatwiają postawienia właściwej diagnozy – w tym wypadku tamponady serca.

Kluczowym dla postawienia rozpoznania tamponady serca jest badanie echokardiograficzne. Pomocne może okazać się wykonanie badania EKG, ale także rentgenogramu – jednak ich wynik może nie być jednoznaczny.

Tamponada osierdzia – leczenie

Nie będzie odkrywczym stwierdzenie, że leczenie tamponady osierdzia zależy od jej etiologii. W sytuacji, kiedy objawy narastają w dużym tempie konieczna jest natychmiastowa interwencja lekarska. Procedurą terapeutyczną jest w tym wypadku perikardiocenteza – czyli odbarczenie worka osierdziowego efektem czego możliwa jest bardziej efektywna praca serca.

W tamponadzie serca kluczowe jest postawienie trafnej diagnozy i wdrożenie odpowiedniego leczenia w szybkim tempie szczególnie, kiedy objawy tamponady osierdzia szybko narastają - z tego względu w przypadku tamponady, która wystąpi w szpitalu, szanse pacjentów na pozytywne wyjście z tej sytuacji jest znacznie większe.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda