Te pieniądze od ZUS należą się po zmarłych. Polacy mogą być tego nieświadomi
W przypadku rozwodu, unieważnienia małżeństwa czy śmierci ubezpieczonego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonuje podziału środków zgromadzonych na subkoncie. Eksperci z ZUS-u wyliczyli, że na subkontach zmarłych znajduje się średnio po 29 tys. zł. Jednak nie każdy członek rodziny zmarłego może liczyć na wypłatę. Decydują o tym konkretne warunki i przepisy. Kto powinien złożyć wniosek?
W tym artykule:
Dziedziczenie środków z subkonta
Każdy, kto jest objęty ubezpieczeniem emerytalnym, posiada indywidualne konto w ZUS. Osoby urodzone po 31 grudnia 1968 roku (oraz te, które nie przystąpiły do OFE) mają dodatkowo tzw. subkonto, na które trafia część składki emerytalnej – 7,3 proc. podstawy wymiaru. W przypadku osób, które wybrały przekazywanie części składki do OFE, na subkonto trafia 4,38 proc.
Co ważne, raz podjętą decyzję można zmienić – służy do tego tzw. okno transferowe, odbywające się co cztery lata.
Środki zgromadzone na subkoncie ZUS podlegają dziedziczeniu, ale nie w każdej sytuacji. Jeśli zmarły miał przyznaną tzw. emeryturę docelową i pobierał ją przez co najmniej trzy lata, wypłata gwarantowana, czyli jednorazowe świadczenie pieniężne, nie przysługuje.
Na emeryturę przez pandemię? Ekspertka odpowiada: Warto pracować dłużej
Tylko w przypadku śmierci w ciągu trzech lat od rozpoczęcia wypłat emerytury możliwe jest przyznanie świadczenia osobom uposażonym.
Warto więc zawczasu wskazać, kto ma otrzymać środki po naszej śmierci. Można to zrobić, składając w ZUS wniosek UWU (oświadczenie o osobach uprawnionych). W przeciwnym razie pieniądze wchodzą do masy spadkowej.
Kto i kiedy może ubiegać się o wypłatę?
Jeśli ubezpieczony był członkiem OFE, podział środków po jego śmierci rozpoczyna się w funduszu. W innych przypadkach – w ZUS. Fundusz ma 14 dni na przekazanie informacji do ZUS, który z kolei ma 3 miesiące na podział środków z subkonta.
Jeśli zmarły był w związku małżeńskim, połowa środków z subkonta trafia na konto współmałżonka – bez wypłaty gotówkowej. Pozostałe pieniądze są dzielone między osoby wskazane lub spadkobierców. W przypadku braku małżeństwa cały kapitał trafia do osób uposażonych lub do spadku.
Ważne: jeśli zmarły wskazał jako osobę uposażoną kogoś spoza rodziny, będąc jednocześnie w związku małżeńskim, potrzebna jest pisemna zgoda współmałżonka – z wyjątkiem sytuacji, gdy wskazane zostały dzieci, rodzice lub rodzeństwo.
ZUS informuje, że średnia kwota zgromadzona na subkontach osób zmarłych wynosi ok. 29 tys. zł. To realna kwota, którą można odzyskać, ale tylko po złożeniu stosownego wniosku, wypłata nie odbywa się automatycznie.
Uwaga dla pobierających wcześniejszą emeryturę
Osoby przechodzące na wcześniejszą emeryturę muszą liczyć się z tym, że środki z subkonta i OFE zostaną przekazane na dochody budżetu państwa – to warunek konieczny uzyskania świadczenia przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Zmiana osób uposażonych, ich udziału procentowego czy danych adresowych jest możliwa w każdej chwili – warto o to zadbać, by po śmierci nie doszło do nieporozumień i niepotrzebnych postępowań spadkowych. Szczególnie istotne jest to dla członków OFE – nawet jeśli zaprzestali przekazywania składek, aktualizacji dokonuje się właśnie w funduszu.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- ZUS
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.