Alzheimer może mieć początek w ustach. Naukowcy odkryli związek

Od lat nauka poszukuje odpowiedzi na pytanie, dlaczego u niektórych osób rozwija się choroba Alzheimera. Najnowsze hipotezy sugerują, że źródło problemu może znajdować się w jamie ustnej.

Bakterie w jamie ustnej mogą przyczyniać się do alzheimeraBakterie w jamie ustnej mogą przyczyniać się do alzheimera
Źródło zdjęć: © Getty

Patogen z przyzębia w mózgu

W badaniach opublikowanych w "Science Advances" międzynarodowy zespół naukowców pod kierunkiem prof. Jana Potempy z University of Louisville wykazał obecność bakterii Porphyromonas gingivalis w mózgach zmarłych pacjentów cierpiących na alzheimera.

Patogen ten jest dobrze znany stomatologom – odpowiada za przewlekłe zapalenie przyzębia. Badacze zaobserwowali również obecność toksycznych enzymów, tzw. gingipain, które bakterie wydzielają w procesie zakażenia. Enzymy te były powiązane z dwoma charakterystycznymi markerami choroby Alzheimera: białkiem tau i ubikwityną.

Co ważne, ślady gingipain znaleziono także w mózgach osób, które nigdy nie miały zdiagnozowanej demencji, co sugeruje, że infekcja może być jednym z pierwszych etapów procesu prowadzącego do neurodegeneracji.

Test zegara na zdiagnozowanie Alzheimera

Eksperymenty na zwierzętach – potwierdzenie hipotezy

Aby sprawdzić potencjalny mechanizm, naukowcy przeprowadzili doświadczenia na myszach. Po zakażeniu jamy ustnej P. gingivalis bakterie przedostały się do mózgu, gdzie odnotowano zwiększoną produkcję amyloidu beta – białka, które tworzy złogi uznawane za jeden z głównych czynników rozwoju alzheimera.

- Po raz pierwszy mamy solidne dowody na powiązanie patogenu wewnątrzkomórkowego, Gram-ujemnej bakterii P. gingivalis, z patogenezą alzheimera – podkreślał dr Stephen Dominy, współautor badania i współzałożyciel firmy Cortexyme, która współfinansowała projekt.

Nowe podejście terapeutyczne

Zespół badawczy testował także eksperymentalny związek COR388, będący inhibitorem gingipain. U zakażonych myszy jego podanie prowadziło do zmniejszenia liczby bakterii w mózgu, spadku produkcji amyloidu beta i ograniczenia neurozapalnych procesów.

Choć to dopiero wstępne dane, eksperci uważają, że badania te mogą otworzyć zupełnie nową ścieżkę w leczeniu choroby Alzheimera.

- Od ponad 15 lat nie mamy nowych skutecznych terapii, dlatego konieczne jest testowanie każdej obiecującej koncepcji, nawet jeśli obecnie potwierdzono ją tylko w badaniach na zwierzętach – skomentował David Reynolds, dyrektor naukowy Alzheimer’s Research UK.

Hipoteza infekcyjnego podłoża alzheimera zyskuje coraz większe poparcie w literaturze naukowej. Jeśli przyszłe badania potwierdzą rolę P. gingivalis, będzie to oznaczało, że profilaktyka chorób przyzębia i zdrowie jamy ustnej mogą stać się jednym z kluczowych elementów prewencji demencji.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. Science Advances

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda