Płukanie zatok - cel i przebieg, powikłania nieleczonego zapalenia zatok
Zapalenie zatok przynosowych jest jedną z najczęstszych przyczyn wizyt u lekarza laryngologa. Etiologia tego schorzenia jest różna - wirusowa, bakteryjna, alergiczna. Do zapalenia zatok obocznych nosa dochodzi najczęściej poprzez kontakt bezpośredni z jamą nosową, rzadziej poprzez drogę krwiopochodną oraz zębopochodną.
Płukanie zatok należy do leczenia zachowawczego zapalenia zatok
W tym artykule:
Płukanie zatok - cel i przebieg
Leczenie zapalenia zatok obejmuje leczenie zachowawcze oraz operacyjne. W postępowaniu zachowawczym stosujemy następujące leczenie: antybiotykoterapię, leczenie przeciwzapalne, przeciwalergiczne, mukolityczne oraz glikokortykosteroidy, leki przeciwbólowe. Płukanie zatok należy do leczenia zachowawczego zapalenia zatok obocznych nosa.
Postępowanie zachowawcze ma na celu zmniejszenie obrzęku błony śluzowej wyściełającej zatoki, obkurczenie naczyń krwionośnych, udrożnienie naturalnych ujść zatok oraz ułatwienie ewakuacji zalegającej wydzieliny poprzez stosowanie leków mukolitycznych. Przekłucie (punkcja) i aspiracja płynu zatok ma miejsce, gdy chory uskarża się na przewlekłe zapalenie zatok, a dotychczasowe próby leczenia zachowawczego antybiotykami, lekami przeciwzapalnymi, antyalergicznymi nie były efektywne.
Zabieg punkcji oraz płukania zatok przynosowych ma charakter zarówno diagnostyczny jak i terapeutyczny. Próbka płynu z zatok może być zbadana w badaniu mikrobiologicznym. Badanie takie może określić, czy choroba ma podłoże bakteryjne, wirusowe czy grzybicze, co pomoże w doborze odpowiedniego celowanego leczenia.
Zabieg balonikowania i płukania zatok
Zabieg punkcji i płukania zatok przynosowych przeprowadzany przez lekarza laryngologa wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Po dokonaniu znieczulenia miejscowego lekarz za pomocą igły bądź odpowiedniej kaniuli przebija ścianę zatoki w przewodzie nosowym. Następnie może wykonać aspirację zalegającej treści, płukanie zatok roztworem soli fizjologicznej o temperaturze zbliżonej do temperatury ciała, a także istnieje możliwość wprowadzenia do światła zatoki leków: antybiotyków, leków przeciwzapalnych oraz leków mukolitycznych ułatwiających oczyszczanie zalegającej wydzieliny. W przypadku planowania powtarzanych zabiegów punkcji i płukania zatok można zastosować długotrwały drenaż zatoki, który umożliwia codzienne wykonywanie zabiegu. Płukanie zatok może być wykonywane u dzieci i dorosłych.
Płukanie zatok a powikłania nieleczonego zapalenia zatok
Zatoki ze względu na swoje bliskie sąsiedztwo z ważnymi dla organizmu strukturami (mózg, oczy, kości czaszki, zęby, jama nosowa, jama ustna) nieleczone lub niewłaściwie leczone mogą prowadzić do poważnych powikłań. Wyróżniamy następujące powikłania nieleczonego lub niewłaściwie leczonego zapalenia zatok obocznych nosa: powikłania oczodołowe i oczne, powikłania wewnątrzczaszkowe, zapalenie szpiku kości czaszki oraz uogólnione zakażenie- sepsa. Do powikłań oczodołowych zaliczamy: ropowicę oczodołu, zapalenie nerwu wzrokowego, zapalenie spojówek, natomiast do powikłań wewnątrzczaszkowych zaliczamy ropnie wewnątrzoponowe, zewnątrzoponowe, zapalenie opon mózgowych. W związku z tak licznymi powikłaniami nie warto bagatelizować symptomów zapalenia zatok obocznych nosa oraz warto w odpowiednim czasie przeprowadzić płukanie zatok.
Źródła
- Płukanie nosa hipertonicznym roztworem soli poprawia jakość życia
- Janczewski G., Kosiek K., Latkowski B., Olszewski J. Algorytmy diagnostyki i postępowania w otorynolaryngologii, Termedia, Poznań 2010, ISBN 978-83-62138-41-8
- Gryczyńska D. Otorynolaryngologia dziecięca, Alfa Medica Press, Bielsko-Biała 2007, ISBN 83-7522-001-8
- Szczeklik A. (red.), Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2011, ISBN 978-83-7430-289-0
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
