Biopsja tarczycy - wskazania, przebieg

Głównym wskazaniem do wykonania biopsji tarczycy jest diagnostyka jej nowotworu. W wielu przypadkach guz tarczycy nie daje żadnych objawów oprócz wyglądu szyi (obrzęk). Wielkość wola może wahać się od bardzo małego i ledwo zauważalnego do bardzo dużego. Większość guzów jest bezbolesna. Wystąpienie bólu może być związane z zapaleniem tarczycy. Jeśli wytwarza ona za mało lub zbyt dużo tyroksyny lub T3, powoduje stan niedoczynności lub nadczynności gruczołu. Duże wole może spowodować trudności w oddychaniu lub połykaniu.

Dzięki biopsji tarczycy można:

• wykluczyć proces złośliwy;
• wykryć proces złośliwy;
• wykryć zmianę, która może być procesem złośliwym, ale nie da się przy pomocy biopsji tego rozstrzygnąć - chodzi o tzw. guz pęcherzykowy i guz onkocytarny.

Przed biopsją tarczycy lekarz może zalecić wykonanie badań poprzedzających, do których zaliczamy m.in. USG tarczycy, badanie krwi.

Biopsję tarczycy wykonuje się poprzez wprowadzenie w guzek cienkiej igły o średnicy 0,4 - 0,6 mm pod ciągłą kontrolą USG (podobnie jak pobranie próbki krwi, ale igła jest cieńsza). Biopsja tarczycy jest prosta i bezpieczna. Czasami zdarza się, że pobrany materiał nie zawiera komórek tarczycy lub zawiera ich za mało, aby zdiagnozować, czy występuje nowotwór lub czy jest tonowotwór złośliwy (ok. 30% przypadków). Związane jest to z tym, że guzki tarczycy często są niejednorodne, zawierają fragmenty tkanki na przemian z fragmentami płynowymi, wszystko to poprzedzielane jest naczyniami. Może być też tak, że guzki w ogóle nie zawierają komórek tarczycy, tylko złożone są z białka (tzw. torbiele koloidowe) lub płynu (guzki torbielowate). Jeżeli pobrany materiał biologiczny nie jest użyteczny do diagnozy, należy powtórzyć biopsję lub nawet przeprowadzić zabieg operacyjny. Jeżeli chodzi o wyniki biopsji, to odsetek wyników fałszywie dodatnich i ujemnych jest niewielki i sięga jedynie około 5%. Ostateczną diagnozę o istnieniu zmiany nowotworowej stawia lekarz prowadzący na podstawie kompletu informacji (badanie chorego, wyniki badań hormonalnych, USG, BACC).

W trakcie biopsji tarczycy może wystąpić ból przy pobieraniu fragmentu tarczycy. Nie można podać znieczulenia ze względu na to, że może ono powodować zaburzenie obrazu badania, a samo jego podanie może powodować silną reakcję bólową. Stosowanie środków przeciwbólowych w postaci maści na skórę jest w tym wypadku nieskuteczne.

Biopsja płatów tarczycy jest ważnym badaniem diagnostycznym. Łącznie z innymi badaniami tarczycy pozwala na zdiagnozowanie występujących lub też nie zmian nowotworowych. Jest to zabieg mało inwazyjny, jedynymi powikłaniami po tym zabiegu są siniaki w miejscu wprowadzenia igły.

Źródła

1. Diagnostyka i leczenie raka tarczycy - Rekomendacje Polskiej Grupy do spraw Nowotworów Endokrynnych
2. Szczeklik A. (red.), Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2011, ISBN 978-83-7430-289-0
3. Syrenicz A. Endokrynologia w codziennej praktyce lekarskiej, Pomorska Akademia Medyczna, Szczecin 2009, ISBN 978-83-61517-14-6
4. Zgliczyński S. (red.), Choroby tarczycy, Urban & Partner, Wrocław 2001, ISBN 83-85842-38-1