Ból sromu – najczęstsze przyczyny i objawy towarzyszące

Ból sromu obejmuje parzyste fałdy skórne otaczające szparę sromową (wargi sromowe większe) oraz przedsionek pochwy (wargi sromowe mniejsze). Może pojawiać u dziewczynek i kobiet w każdym wieku, w różnych okolicznościach.

Zdarza się, że dolegliwości manifestują się podczas dotyku, ale i w czasie chodzenia czy siedzenia, oddawania moczu czy stosunku seksualnego. Ból warg sromowych może być różny: piekący, kłujący, pulsujący czy świdrujący, tak silny, jak i umiarkowany czy łagodny. Często towarzyszy mu świąd, pieczenie, podrażnienie, zaczerwienienie i obrzęk skóry, jak również drobne owrzodzenia i nadżerki.

Przyczyny bólu sromu są różne, zarówno błahe, jak i bardzo poważne. Zdecydowanie nie należy ich bagatelizować. Najczęściej odpowiadają za niego:

• reakcje alergiczne,
• zapalenie sromu i warg sromowych: infekcje bakteryjne, wirusowe i grzybicze,
• żylaki sromu,
• ropień gruczołu Bartholina,
• liszaj twardzinowy, rak sromu,
• wulwodynia.

Ponieważ delikatna błona śluzowa okrywająca wargi sromowe łatwo ulega podrażnieniu i nie chroni przed czynnikami zewnętrznymi oraz urazami jak skóra, ból warg często miewa podłoże alergiczne. Reakcja pojawia się najczęściej wskutek kontaktu z alergenem, co wynika ze stosowania uczulających kosmetyków, proszków i i płynów do prania, aromatyzowanych podpasek i wkładek higienicznych czy zapachowego papieru toaletowego bądź nieodpowiedniego mydła.

Ból sromu może być związany z infekcją intymną: grzybiczą, bakteryjną czy wirusową. Wówczas wargi sromowe staja się zaczerwienione i obrzęknięte, bolą i pieką niemal w każdej sytuacji. Jeżeli dolegliwości nasilają się podczas oddawania moczu, nasuwa to podejrzenie infekcji układu moczowego.

W przebiegu infekcji pojawia się nie tylko ból sromu, ale i obrzęk, zaczerwienienie oraz pieczenie warg sromowych. Zapalenie wymaga szczegółowej diagnostyki i włączenie stosownego leczenia.

• Grzybica sromu
• Grzybica u mężczyzn
• Grzybica u dzieci
• Grzybica po stosowaniu antybiotyków
• Czynniki sprzyjajające grzybicy

Żylaki sromu są konsekwencją zaburzeń krążenia krwi żylnej w okolicy miednicy. Oprócz bólu sromu i warg sromowych, objawami są widoczne żyły, przekrwienie oraz obrzęk warg sromowych.

Żylaki sromu pojawiają się głównie u kobiet w ciąży. Dzieje się tak, ponieważ u ciężarnych macica uciska na duże naczynia żylne (żyłę biodrową oraz żyłę główną dolną), co wywołuje zastój krwi, poszerzenie naczyń i powstawanie żylaków.

Typowe jest, że żylaki sromu często pojawiają się wraz z żylakami odbytu czy kończyn dolnych. Zmiany tego obserwuje się u osób otyłych, prowadzących siedzący tryb życia oraz cierpiących na przewlekłe zaparcia.

Ropień gruczołu Bartholina pojawia się w konsekwencji stanu zapalnego i zaczopowania światła gruczołu, który znajduje się przy wejściu do pochwy, na tylnej części warg sromowych mniejszych. Towarzyszy mu bardzo silny, ostry bólu sromu, który uniemożliwia codzienne funkcjonowanie. Najczęstszym sposobem leczenia ropnia gruczołu Bartolina jest zabieg chirurgiczny.

Liszaj twardzinowy pojawia się zwykle po menopauzie. Ta zanikowa, zapalna dolegliwość warg sromowych i sromu jest uznawana za stan przedrakowy. Wymaga leczenia, ponieważ zaniedbana może doprowadzić do rozwoju raka sromu. Wśród nowotworów sromu najczęściej występuj rak płaskonabłonkowy.

Rak sromu to rzadki nowotwór złośliwy, przyjmujący zwykle postać drobnego owrzodzenia lub guzka, który można wyczuć w trakcie wykonywania czynności higienicznych. Większość przypadków występuje u kobiet starszych. Ma związek z paleniem papierosów oraz z infekcją wirusem HPV.

Rak sromu może rozwijać się bezobjawowo, czasem towarzyszą mu takie symptomy jak: świąd, pieczenie, dyskomfort i ból. W zależności od stadium choroby w badaniu lekarskim stwierdza się owrzodzenie, naciek lub kalafiorowatą narośl.

Omawiając ból sromu nie można nie wspomnieć o zjawisku wulwodynii. To zaburzenie, które polega na permanentnym odczuwaniu bólu lub dyskomfortu. Ból może być stały lub okresowy, zarówno zlokalizowany, jak i rozprzestrzeniony. Kobiety opisują go jako uczucie palenia, palącego bólu, kłucia czy podrażnienia.

Przyczyną dyskomfortu nie jest choroba skóry sromu lub pochwy. Przyczyny wulwodynii nie są znane, choć przypuszcza się, że ból ma związek z uszkodzeniem nerwów, wynika z czynników genetycznych lub ze zbyt dużej gęstości zakończeń nerwowych, co prowadzi do nadwrażliwości skóry. To dlatego leczenie zaburzenia ma charakter objawowy, nie przyczynowy. Terapia koncentruje się na zniesieniu bólu. Pomocne jest wsparcie psychologa lub seksuologa.