Cholesterol nie jest problemem tylko dla starszych. Warto go kontrolować już w młodości

Cholesterol kojarzy się głównie z osobami w średnim wieku i seniorami, ale lekarze ostrzegają, że to poważny błąd. Już w dzieciństwie zaczynają się procesy odkładania blaszek miażdżycowych, a zaniedbania w młodości mogą prowadzić do chorób serca i udaru w wieku dorosłym.

Zmiany miażdżycowe zaczynają się w młodości. Nie bagatelizuj poziomu cholesteroluZmiany miażdżycowe zaczynają się w młodości. Nie bagatelizuj poziomu cholesterolu
Źródło zdjęć: © Getty Images

Ciche zagrożenie od najmłodszych lat

Cholesterol to tłuszczowa substancja potrzebna organizmowi – buduje komórki, bierze udział w produkcji hormonów i witamin. Jednak jego nadmiar, zwłaszcza w postaci tzw. złego cholesterolu LDL, odkłada się w ścianach naczyń krwionośnych i przyspiesza rozwój miażdżycy.

Badania pokazują, że proces ten zaczyna się już w dzieciństwie. Analiza opublikowana w "Circulation" wykazała, że podwyższone stężenie cholesterolu w dzieciństwie zwiększa ryzyko zawału i udaru w wieku średnim.

Inne wieloletnie badania dowiodły, że poziom LDL między 18. a 30. rokiem życia istotnie koreluje z obecnością blaszek miażdżycowych nawet 20 lat później.

Choroba rodzinna, która zabija młodych

Mimo to wielu młodych ludzi nie bada cholesterolu. Jak wynika z analizy opublikowanej w "Journal of the American College of Cardiology", tylko 56 proc. dorosłych w wieku 20–39 lat sprawdzało swój profil lipidowy, podczas gdy wśród osób po 40. roku życia robiło to aż 87 proc.

- Ludzie mogą mieć podwyższony cholesterol przez lata, a nawet dekady, i nie odczuwać żadnych objawów. Problem w tym, że kiedy wreszcie daje o sobie znać, bywa za późno” – podkreśla dr Anandita Kulkarni, kardiolożka prewencyjna z Baylor Scott & White Health w Teksasie.

Dlaczego warto badać się wcześniej?

Eksperci podkreślają, że pierwszy lipidogram warto wykonać już w dzieciństwie – pediatrzy zalecają badanie między 9. a 11. rokiem życia, a następnie między 17. a 21. rokiem życia. U dorosłych kontrola co 4–6 lat wystarcza, jeśli ryzyko sercowo-naczyniowe jest niskie. Na wynikach należy skupić się szczególnie na LDL i triglicerydach – to właśnie one mają najściślejszy związek z ryzykiem zawału i udaru.

- Trzeba też znać historię rodzinną, bo część zaburzeń lipidowych jest dziedziczna. Wysokie stężenie lipoproteiny(a) może być genetycznym czynnikiem ryzyka, dlatego w niektórych przypadkach warto wykonać dodatkowe testy”– dodaje dr Kulkarni.

Najważniejsze zalecenia nie różnią się od zasad zdrowego stylu życia:

  • ograniczenie czerwonego mięsa i tłustych produktów mlecznych,

  • regularna aktywność fizyczna (minimum 150 minut tygodniowo),

  • unikanie palenia tytoniu,

  • utrzymywanie prawidłowej masy ciała.

Jeśli zmiany stylu życia nie wystarczą, lekarz może wdrożyć leczenie farmakologiczne, np. statyny, które skutecznie obniżają poziom LDL i spowalniają odkładanie się blaszek miażdżycowych.

Eksperci nie mają wątpliwości – im wcześniej zaczniemy dbać o cholesterol, tym większa szansa, że w przyszłości unikniemy poważnych chorób sercowo-naczyniowych.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. Circulation
  2. Journal of the American College of Cardiology
  3. Baylor Scott & White Health

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Babcia zawsze po nie sięgała. Jak naprawdę działają krople żołądkowe?
Babcia zawsze po nie sięgała. Jak naprawdę działają krople żołądkowe?