Choroba Pica - przyczyny, objawy i leczenie łaknienia spaczonego
Choroba Pica (zespół Pica) to inaczej łaknienie spaczone, czyli zaburzenie odżywiania powodujące spożywanie produktów, które są niejadalne, na przykład ziemi, kurzu, drewna czy szkła. Dlaczego chory odczuwa silną potrzebę zjedzenia czegoś, co nie jest żywnością? Na czym polega leczenie choroby Pica?
1. Co to jest choroba Pica?
Choroba Pica (zespół Pica, łaknienie spaczone) to zaburzenie odżywiania charakteryzujące się jedzeniem substancji nienadających się do spożycia lub silną ochotą na jedzenie produktów, których nie powinno spożywać się przed przetworzeniem, na przykład mąki.
Najpopularniejsze odmiany zespołu Pica to:
- amylofagia - spożywanie surowej skrobi,
- geomelofagia - spożywanie surowych ziemniaków,
- geofagia - spożywanie gliny lub ziemi,
- hialofagia - jedzenie szkła,
- koniofagia - jedzenie kurzu,
- koprofagia - spożywanie kału,
- ksylofagia - jedzenie drewna i papieru,
- litofagia - spożywanie kamieni,
- mukofagia - spożywanie wydzielin z nosa,
- pagofagia - spożywanie lodu,
- ryzofagia - spożywanie surowego ryżu,
- trichofagia - jedzenie włosów lub wełny.
Zaburzenie odżywiania Pica bywa rozpoznawane u osób w różnym wieku, nawet wśród dzieci przed ukończeniem 2. roku życia. Najczęściej pojawia się u dzieci opóźnionych w rozwoju, osób niepełnosprawnych umysłowo oraz kobiet w ciąży, w szczególności w trakcie pierwszego trymestru. Szacuje się, że choroba Pica może dotyczyć nawet połowy kobiet w ciąży i dzieci oraz 4 proc. dorosłych uczęszczających do poradni odchudzającej.
2. Przyczyny występowania choroby Pica
Przyczyny łaknienia spaczonego nie zostały do końca poznana. Udowodniono jedynie, że zaburzenie występuje u osób z anemią, niedoborem żelaza i cynku oraz niższym poziomem hemoglobiny we krwi.
Często zespół Pica dotyka pacjentów zmagających się ze schizofrenią, zaburzenia obsesyjno-kompulsywnymi, spektrum autyzmu czy upośledzeniem umysłowym.
Prawdopodobieństwo rozwoju łaknienia spaczonego zwiększa restrykcyjna dieta prowadząca do niedożywienia, wówczas spożywanie niejadalnych produktów zapewnia uczucie sytości.
Wśród prawdopodobnych przyczyn występowania choroby Pica bierze się pod uwagę również zmniejszoną aktywność enzymu o nazwie oksydaza cytochromowa, produkowanego przez błony śluzowe jamy ustnej.
Zespół łaknienia spaczonego, nawet jeśli poprawia samopoczucie pacjenta jednocześnie bardzo negatywnie wpływa na jego psychikę. Osoby dotknięte chorobą próbują ukryć swoje nietypowe zachowania, odczuwają wstyd i zakłopotanie.
3. Powikłania choroby Pica
Powikłania zespołu Pica są bardzo zróżnicowane, ponieważ zależą bezpośrednio od odmiany zaburzenia. Jedzenie substancji nienadających się do spożycia najczęściej skutkuje silnym bólem i skurczami brzucha, nudnościami, wymiotami oraz biegunką.
Często dochodzi również do zaburzeń elektrolitowych, anemii, infekcji, a nawet rozwoju niechęci do tradycyjnych dań. Możliwe powikłania to także wrzody żołądka, niedrożność przewodu pokarmowego i perforacja jelit.
Zdarzyły się również sytuacje, kiedy łaknienie spaczone doprowadziło do poważnych uszkodzeń mechanicznych w obrębie przełyku, a nawet zablokowania krtani uniemożliwiającego oddychanie.
4. Leczenie choroby Pica
Najczęściej leczenie zespołu Pica rozpoczyna usuwanie skutków zaburzenia, takich jak stan zapalny, anemia czy zaburzenia elektrolitowe. Następnym etapem jest ocena psychologiczna pacjenta, zbadanie niedoborów witamin i składników mineralnych oraz uzupełnienie ewentualnych braków.
Niezwykle istotne jest zaprzestanie stosowania diet niskokalorycznych, a nawet liczenia wartości energetycznej spożywanych pokarmów. Bardzo często terapia choroby Pica polega również na zastosowaniu leków oraz psychoterapii.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
