CK – zastosowanie, przygotowanie, przebieg, normy, intepretacja
CK to skrót nazwy enzymu kinaza kreatynowa. Badanie poziomu CK wykonuje się u pacjentów, u których lekarz podejrzewa urazy mięśni szkieletowych oraz w czasie oceny efektów leczenia statynami. Ponadto badanie CK jest również wykonywane w badaniach diagnostycznych zawału serca, ponieważ CK pojawia się w organizmie po kilkunastu godzinach od zawału.
1. Co to jest CK?
CK jest enzymem, który znajduje się we wnętrzu komórek mięśnia sercowego, a także w mięśniach szkieletowych i mózgu.
W krwiobiegu zdrowej osoby można znaleźć niewielkie ilości CK. Jeżeli dochodzi do uszkodzenia komórek mięśni, do krwi dostaje się więcej cząsteczek CK i wówczas CK można wykryć w badaniu.
Poziom CK bada się u osób w przebiegu wielu chorób. Badanie poziomu CK może być przydatne w przebiegu takich chorób jak choroby mięśni szkieletowych, mięśnia sercowego, czy ośrodkowego układu nerwowego, ale też, gdy dojdzie do zatoru płuc, niedoczynności tarczycy, wstrząsu oraz podczas radioterapii.
Ponadto poziom CK służy do diagnozowania uszkodzeń mięśni szkieletowych w czasie leczenia statynami. Poziom CK powinien być oznaczony przed rozpoczęciem leczenia oraz w jego trakcie, szczególnie gdy u pacjenta pojawia się ból mięśni.
2. Przygotowanie do badania CK
Badanie CK nie wymaga konkretnego przygotowania. Przed badaniem CK dobrze jest być na czczo, co oznacza, że na 8 godzin przed badaniem nie należy już jeść. Przed badaniem CK warto natomiast poinformować lekarza o stosowaniu innych leków, witamin lub suplementów, które mogą mieć wpływ na wynik badania.
3. Jak wygląda badanie?
CK oznacza się w próbce krwi z żyły łokciowej. Otrzymana próbka zostaje następnie przekazana do analizy CK.
4. Normy CK
CK należy analizować na podstawie norm przedstawionych na wyniku badania. Normy badania CK są uzależnione od płci. Normy CK to:
- dla mężczyzn od 24 do 195 IU/l;
- dla kobiet od 24 do 170 IU/l.
Na poziom CK wpływają różne czynniki, dlatego bardzo ważne jest, aby po uzyskaniu wyniku pokazać go lekarzowi, który dokona prawidłowej interpretacji.
PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT
Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:
- Czy jest związek między bólem mięśni pośladków i zwiększaniem się współczynnika CK? - odpowiada lek. Monika Łukaszewicz
- O czym świadczy wynik CK-kinazy kreatyny i ciągłe zmęczenie? - odpowiada lek. dent. Piotr Kiec
- O czym świadczy zawsze wysoki poziom ck-Mb? - odpowiada lek. Aleksandra Witkowska
5. Interpretacja badania
CK może wskazywać na różne schorzenia. Gdy lekarz na podstawie wyniku CK stwierdzi wzrost stężenia u kobiet powyżej 170 IU/l, a u mężczyzn powyżej 195 IU/l sugeruje to, że u pacjenta mogło dojść do uszkodzenia mięśni szkieletowych lub urazów. Podwyższony poziom CK może również wskazywać na wykonywanie zastrzyków domięśniowych. Ze wzrostem CK jest również związane zapalenie mięśni, intensywny wysiłek fizyczny, czy drgawki. Do wzrostu stężenia CK dochodzi również w czasie stosowania niektórych leków jak np. statyn, fibratów, czy neuroleptyków. Zdarza się również, że to wynik zatrucia tlenkiem węgla, zawału lub zapalenia mięśnia sercowego. Podwyższone stężenie CK pojawia się również w czasie chorób ośrodkowego układu nerwowego wylewu, zmian zapalnych, chorób nowotworowych oraz napadów padaczki.
Niskie stężenie CK objawia się wynikiem poniżej 24 IU/l zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. W tym wypadku poziom CK może wskazywać na reumatoidalne zapalnie stawów i chorobę alkoholową wątroby.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.