Co dzieje się z nadwyżkami oddanej krwi? Kontrowersje wokół polskiego krwiodawstwa

Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła w ostatnim czasie raport, z którego wynika, że centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa nie uskarżają się na braki pozyskiwanej od dawców krwi i osocza, jednak ich nadwyżki zbyt często są utylizowane.

Co dzieje się z nadwyżkami oddanej krwi? Kontrowersje wokół polskiego krwiodawstwaCo dzieje się z nadwyżkami oddanej krwi? Kontrowersje wokół polskiego krwiodawstwa
Źródło zdjęć: © Zdjęcie krwiodawcy / Shutterstock

Niepokojące wyniki kontroli NIK-u

Zdaniem NIK-u problem tkwi w nieumiejętnym gospodarowaniu zasobami, przez co często dochodzi do sytuacji, w której ważne operacje nie mogą odbyć się terminowo z powodu braku krwi. Jednocześnie zdarza się, że zgromadzona krew ulega przeterminowaniu i musi zostać poddana zniszczeniu. Polska, w przeciwieństwie do wielu innych zachodnich krajów, nie zadbała o stworzenie fabryk, w których niewykorzystane osocze mogłoby zostać przetworzone na produkty krwiopochodne, wobec czego jesteśmy zmuszeni zaopatrywać się w nie na zagranicznych rynkach farmaceutycznych.

NIK wziął pod lupę lata 2012-2013, a wyniki zestawił z sytuacją panującą w krwiodawstwie przez dwa poprzedzające ten okres lata. Kontrola wykazała, że w ponad 60% przypadków kontrolowanym instytucjom nie udało się zrealizować zamówień na określone składniki krwi. Zauważono także, że jednocześnie znacznemu wzrostowi uległa ilość, którą zdecydowano się zutylizować.

Co na to resort zdrowia?

Głos w tej sprawie zabrał rzecznik prasowy Ministerstwa Zdrowia, Krzysztof Bąk, który stwierdził, że przedstawione wyniki są błędne, czego przyczyną ma być zastosowanie niewłaściwej metody obliczeń i niepoprawne wykorzystanie dostępnych danych.

Podkreślił, że nie jest możliwe uniknięcie sytuacji, w której przydatna krew jest niszczona. Zaznaczył dodatkowo, że w tej kwestii nie odbiegamy znacząco od innych państw europejskich, na co dowodem mają być dane z lat 2010-2013 przywoływane przez NIK.

Zdaniem Bąka istnieje wiele przyczyn utylizowania przydatnej krwi. Najczęściej wynika to z braku zapotrzebowania na krew danej grupy, niezdatności do jej użycia z powodu obecności wirusów, a także praktykę zamawiania przez instytucje lecznicze naddatków na wypadek zwiększonego zapotrzebowania.

Rzecznik odniósł się także do stwierdzenia dotyczącego potrzeby powstania fabryki, która umożliwiłaby przetwarzanie osocza. Uważa on, że rozwiązanie to nie przyniosłoby poprawy, gdyż nie ma możliwości rezygnacji z importu zewnętrznego. Przypomniał także o nowelizacji ustawy o krwiolecznictwie i krwiodawstwie, dzięki której nadwyżki krwi i osocza po otrzymaniu zgody od dawcy będą mogły stać się przedmiotem przetargów.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie