Cukier obniży ceny leków? Na liście m.in. te na cholesterol
Wysokie ceny leków od lat stanowią poważne obciążenie dla pacjentów, jednak naukowcy właśnie znaleźli sposób, by to zmienić. Według analiz, zastąpienie surowców petrochemicznych glukozą może obniżyć koszty produkcji leków nawet o 60 proc.
Cukier obniży ceny leków? Na liście m.in. te na cholesterol
W tym artykule:
Cukier zamiast ropy. Farmaceutyczna rewolucja
Badacze z University of Maine opracowali nową metodę wytwarzania kluczowego składnika leków, znanego jako HBL. Wykorzystali do tego glukozę zamiast surowców petrochemicznych. Glukoza, powszechnie występujący cukier prosty, okazała się doskonałym zamiennikiem dla związków otrzymywanych z ropy naftowej.
HBL to cząsteczka chiralna - podobnie jak nasze dłonie, jej formy są swoimi lustrzanymi odbiciami. Ta cecha ma ogromne znaczenie, ponieważ decyduje o tym, czy lek będzie działał w organizmie skutecznie. Związek ten jest niezbędny przy produkcji m.in. statyn obniżających cholesterol oraz inhibitorów wirusa HIV.
Według analiz, zastąpienie surowców petrochemicznych glukozą może obniżyć koszty produkcji leków nawet o 60 proc. To ogromna szansa na tańsze terapie w aptekach, szczególnie że wysokie ceny często wynikają właśnie z kosztownych procesów chemicznych i drogich materiałów.
Nie chcą się leczyć, boją się. Psycholożka o problemach Polaków
Nowa technologia ma też zalety ekologiczne. Glukoza potrzebna do produkcji HBL może być pozyskiwana z naturalnych materiałów roślinnych, takich jak wióry drzewne, gałęzie czy trociny. Dzięki temu farmacja mogłaby stać się nie tylko tańsza, ale i bardziej przyjazna środowisku.
Podobne sukcesy odnotowują też inne ośrodki badawcze. Na Uniwersytecie w Kopenhadze naukowcy odkryli enzymy umożliwiające biosyntezę jednego z leków onkologicznych, którego cena sięga dziś 20 tys. dolarów za kilogram. Dzięki nowemu podejściu koszt produkcji mógłby spaść nawet o połowę.
Leki są coraz droższe
Wysokie ceny leków to szczególnie bolesny problem w Stanach Zjednoczonych, gdzie pacjenci płacą średnio trzy razy więcej niż w innych krajach rozwiniętych. Tamtejsze analizy wskazują, że negocjacje cen w ramach systemu publicznego mogłyby przynieść oszczędności rzędu setek miliardów dolarów.
W Polsce wydatki na leki również systematycznie rosną, a kluczowe znaczenie dla pacjentów mają listy refundacyjne. Ostatnia aktualizacja objęła dopłatami ponad 40 nowych terapii, ale jednocześnie ponad 100 preparatów straciło dofinansowanie.
Polski rynek leków ma swoją specyfikę - ceny generyków należą do najniższych w Europie. Choć dla pacjentów brzmi to korzystnie, zbyt niskie ceny mogą prowadzić do niedoborów, ponieważ producenci częściej kierują swoje produkty na bardziej opłacalne rynki zagraniczne.
Przełomowe badania nad wykorzystaniem cukru w produkcji leków pokazują, że innowacje w farmacji mogą jednocześnie obniżyć koszty i odciążyć środowisko. Jeśli nowe technologie znajdą zastosowanie w przemyśle, pacjenci na całym świecie zyskają dostęp do skuteczniejszych i tańszych terapii.
Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła:
Justin O.P. Waters, Elnaz Jamalzade, Hussein T. Abdulrazzaq, Nathaniel Kuch, Sampath R. Gunukula, James A. Dumesic, Philip J. Kersten, Thomas J. Schwartz, "Production of biorenewable, enantiopure (S)-3-hydroxy-γ-butyrolactone for pharmaceutical applications", Chem, 2025,
Feiyan Liang, Yuman Xie, Chi Zhang, Yong Zhao, Mohammed S. Motawia & Sotirios C. Kampranis, "Elucidation of the final steps in Taxol biosynthesis and its biotechnological production", Nature Synthesis, 2025.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
