Leki onkologiczne to grupa środków farmaceutycznych, których zadaniem jest pomoc w leczeniu chorób nowotworowych, a także zapobieganie dalszemu ich rozwojowi. Ich celem jest zniszczenie wszystkich nieprawidłowych rozrostów komórkowych lub zahamowanie ich rozwoju.
Nie wszystkie leki onkologiczne działają tak samo. Istnieje kilka grup, z których każda ma nieco inny mechanizm działania. Najczęściej występująca grupa to tzw. chemioterapia.
Działanie leków polega na zatruwaniu komórek - składniki preparatów są dla nich toksyczne. Niestety chemioterapia uszkadza także zdrowe komórki, dlatego ta metoda jest taka wyniszczająca dla organizmu. Grupa ta nazywana jest także lekami cytotoksycznymi. Ich głównym zadaniem jest zatrzymanie rozmnażania się chorych komórek.
W przypadku nowotworów obejmujących układ hormonalny lub narządy płciowe bardzo często stosuje się tzw. hormonoterapię. Działanie tej grupy leków opiera się przede wszystkim na hamowaniu lub wzmacnianiu działania określonych hormonów. W efekcie rozrosty nowotworowe powinny zacząć się zmniejszać.
Najczęściej tę metodę stosuje się w przypadku raka piersi, tarczycy czy prostaty.
Inną metodą jest tzw. leczenie celowane, czyli wykorzystujące leki ukierunkowane molekularnie. To stosunkowo nowa i nadal innowacyjna metoda walki z nowotworami. Opiera się na hamowaniu molekularnych mechanizmów powstawania komórek nowotworowych. Oznacza to, że działają już na etapie tworzenia kodu genetycznego.
W leczeniu onkologicznym stosuje się także leki, które wpływają na układ immunologiczny i wspierają jego prawidłową pracę. Stymulują one wszystkie procesy odpornościowe organizmu, aby możliwie jak najbardziej samodzielnie walczył on z rozrostem komórkowym.
Jest to jednak ciągle metoda rzadko stosowana. Dzieje się tak dlatego, że nadal brakuje wielu badań, potwierdzających skuteczność konkretnych metod leczenia immunologicznego.
Leki onkologiczne stosowane są przede wszystkim w łagodzeniu objawów związanych z przebiegiem choroby nowotworowej. Rzadziej wykorzystuje się te metody do zapobiegania wystąpienia raka czy hamowaniu jego rozwoju.