Czego szukamy w badaniu osadu moczu?
Badanie osadu moczu należy do podstawowych badań medycznych, które pozwala wykryć chorobę jeszcze w stanie bezobjawowym. Jest to badanie niezwykle proste, nieinwazyjne, łatwe do wykonania, a jego wyniki pozwalają na zdiagnozowanie wielu poważnych chorób. Za jego pomocą możemy badać obecność nabłonków, wałeczków w moczu, poziom leukocytów, erytrocytów, składników mineralnych. Istnieje jednak kilka sytuacji, które mogą spowodować, że wynik badania osadu moczu zostanie zafałszowany.
Czego szukamy w badaniu osadu moczu?
W tym artykule:
Właściwości fizyczne moczu
Podczas badania moczu brane są pod uwagę jego następujące właściwości fizyczne:
- barwa,
- przejrzystość moczu,
- odczyn,
- poziom glukozy,
- obecność białka,
- biblirubina,
- urobilinogen,
- obecność ciał ketonowych.
Co można zdiagnozować za pomocą badania osadu moczu?
W badaniu osadu moczu brane są pod uwagę następujące elementy:
Badanie Ph moczu
- Nabłonki
duża ilość nabłonków w moczu może sugerować zakażenie układu moczowego, jest bowiem wynikiem podrażnienia błony śluzowej układu moczowego. Jeśli badanie moczu wykryje obecność nabłonków atypowych, to może to sugerować obecność nowotworu w drogach moczowych.
- Leukocyty - krwinki białe
zbyt duża ilość leukocytów w moczu jest objawem zakażenia układu moczowego.
- Erytrocyty - krwinki czerwone
krwinkomocz w krwinkami wyługowanymi jest sygnałem kłębuszkowego zapalenia nerek. Jeśli natomiast badanie osadu moczu wykryje obecność krwinek świeżych, to będzie to znakiem chorób cewki i pęcherza moczowego.
pojawiają się w postaci kryształków lub występują jako bezpostaciowy osad. Wykrycie ich w czasie badania osadu moczu sugeruje kamicę nerkową.
- Wałeczki
w prawidłowym osadzie moczu występują wyłącznie pojedyncze wałeczki. Jeśli natomiast pojawi ich się więcej to będzie to sygnał rozwoju odmiedniczkowego zapalenia nerek (wałeczki leukocytarne) lub kłębuszkowego zapalenia nerek (wałeczki erytrocytarne).
- Drobnoustroje
są ogólnie znakiem zakażenia układu moczowego.
Zafałszowanie wyniku moczu
Lekarze często zalecają, by w przypadku złych wyników, powtórzyć badanie osadu moczu. Dzieje się tak dlatego, że badanie mogło zostać źle wykonane i dlatego jego wynik mógł być nieprawidłowy. Najczęściej popełnianymi błędami podczas wykonywania badania moczu są:
- zanieczyszczenie pojemnika na mocz,
- obecność glukozy (np. słoik po miodzie), lub składników mineralnych w pojemniku (wygotowanie słoika),
- zanieczyszczenie wydzieliną z pochwy,
- nadmierne przyjmowanie witaminy C,
- przyjmowanie leków, które mogą negatywnie wpłynąć na wynik badania osadu moczu.
Badanie osadu należy do badań ogólnych moczu, sprawdzonych i stosowanych w medycynie od bardzo długiego czasu.
Źródła
- Steciwko A. (red.), Algorytmy diagnostyczne w praktyce lekarza rodzinnego, Urban & Partner, Wrocław 2006, ISBN 978-83-89581-78-5
- Kabata J., Kalinowski L., Szczepańska-Konkel M., Angielski S. Badania laboratoryjne w codziennej praktyce - wartości referencyjne i interprertacje, Makmedia, Gdańsk 2005 , ISBN 83-88322-18-4
- Tomaszewski J., Diagnostyka laboratoryjna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001, ISBN 83-200-3591-0
- Hyla-Klekot L., Kokot F. (red.), Davidson Choroby wewnętrzne, Urban & Partner, Wrocław 2009, ISBN 978-83-7609-074-0
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
