Duże zmiany w L4. Kontrole będą bardziej rygorystyczne?
Szykują się duże zmiany w przepisach dotyczących zwolnień lekarskich. Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zakłada zaostrzenie zasad korzystania z L4. Mają być też szersze uprawnienia kontrolne zarówno dla ZUS, jak i pracodawców.
W tym artykule:
Zmiany w L4
Jedną z kluczowych zmian jest utrata prawa do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia w przypadku, gdy pracownik podejmie w tym czasie pracę zarobkową lub będzie podejmował działania opóźniające jego powrót do zdrowia.
Jak podaje Super Biznes, za pracę zarobkową uznaje się każdą aktywność przynoszącą dochód, niezależnie od jej formy. Wyjątkiem są jedynie sporadyczne czynności wynikające z nieprzewidzianych sytuacji, ale nie z polecenia pracodawcy. Natomiast za niewłaściwe wykorzystanie L4 uznane zostaną czynności, które mogą utrudnić leczenie, przy czym dozwolone pozostają codzienne obowiązki, takie jak zakupy.
Projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje także możliwość ubiegania się o zmianę charakteru pracy w czasie zwolnienia. Dotyczy to osób, które z powodu stanu zdrowia nie mogą wykonywać ciężkich obowiązków fizycznych, ale są zdolne do pracy lżejszej, np. biurowej.
Większa kontrola
Kontrola przestrzegania nowych zasad ma być bardziej rygorystyczna. Pracodawca otrzyma prawo do wizytowania chorego już pierwszego dnia zwolnienia. ZUS natomiast zyska szersze możliwości weryfikacji – również wobec osób, które nie są już zatrudnione, ale nadal pobierają świadczenie chorobowe.
Może się to odbywać się nie tylko w miejscu zamieszkania, lecz także w pracy lub w innym wskazanym miejscu, jeśli pojawią się ku temu podstawy. Każda kontrola zakończy się sporządzeniem protokołu, do którego pracownik będzie mógł wnieść uwagi w ciągu siedmiu dni.
Według rządu zaostrzenie przepisów jest konieczne ze względu na skalę nadużyć. W pierwszej połowie 2025 roku ZUS przeprowadził ponad 227 tys. kontroli L4, które pozwoliły odzyskać ponad 150 mln zł. W tym czasie wstrzymano wypłatę niemal 15 tys. świadczeń na kwotę 22,2 mln zł oraz obniżono zasiłki dla osób po zakończeniu zatrudnienia o 128,3 mln zł.
Nowe przepisy mają ograniczyć nadużycia, zwiększyć efektywność systemu i zapewnić, że pieniądze z ubezpieczeń społecznych trafiają wyłącznie do osób faktycznie niezdolnych do pracy.
Źródła: 1. Super Biznes 2. WP abcZdrowie
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.