Regularnie truje Polaków. Stąd tyle nowotworów
Skutki zanieczyszczeń powietrza są dramatyczne. Kolejne badania wykazują, że wdychanie smogu może mieć wyraźny związek z plagą nowotworową w Polsce. A im większy mróz, tym smog bardziej atakuje. - Problemem są gospodarstwa domowe i to, że ich właściciele palą w piecach, czym popadnie: oponami, odpadami, a nawet plastikowymi opakowaniami - alarmuje dr Tomasz Karauda.
W tym artykule
"Palą w piecach, czym popadnie"
Gdy temperatura powietrza gwałtownie spada, spada też jakość powietrza w polskich miastach. Powód? Wówczas w ruch idą tzw. kopciuchy, czyli piece, które nie spełniają żadnych norm ekologicznych. Właściciele palą w nich, czym popadnie. A eksperci ostrzegają, że w tym roku poziom zanieczyszczeń może być jeszcze wyższy ze względu na rosnące koszty ogrzewania i coraz gorszą jakość węgla.
Z danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska wynika, że przekroczenia dobowych norm dopuszczalnych dla cząsteczek pyłów zawieszonych (główny składnik smogu) PM10 i PM2,5 sięgają w Polsce nawet kilkuset procent. Te dane można na bieżąco śledzić na mapie dostępnej na stronie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.
- Problemem są gospodarstwa domowe i to, że ich właściciele palą w piecach czym popadnie: oponami, odpadami, a nawet plastikowymi opakowaniami. Do wytwarzania smogu przyczyniają się także paliwa stałe, które spalamy w piecach, czyli złej jakości węgiel, złej jakości drewno. Nie pomaga również produkcja przemysłowa oraz spaliny samochodowe - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie dr Tomasz Karauda z Kliniki Pulmonologii USK im. N. Barlickiego nr 1 w Łodzi, specjalista chorób wewnętrznych, lekarz oddziału chorób płuc.
Im chłodniej, tym gorzej
Ekspert podkreśla, że aby zjawisko smogu wystąpiło, muszą zaistnieć odpowiednie warunki atmosferyczne.
- Im chłodniej na zewnątrz, tym ryzyko wystąpienia smogu jest większe. Do tego brak wiatru i betonoza przyczyniają się do tego, że powietrze przysłowiowo mówiąc stoi i nie występuje jego cyrkulacja. Smog jest zjawiskiem, którego nie widzimy, a czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal. Dlatego często zapominamy o tym zagrożeniu - tłumaczy dr Karauda.
W sezonie grzewczym wiele polskich miast jest w czołówce najbardziej zanieczyszczonych rejonów świata. A to przekłada się na zdrowie ich mieszkańców. Z raportu Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) wynika, że w 2022 roku tylko w naszym kraju przekroczone normy stężenia pyłu zawieszonego przyczyniły się do śmierci blisko 35 tys. osób – to tyle, co średniej wielkości miasto.
- Te dane odnoszą się do zanieczyszczenia pyłem PM2,5 – to pył zawieszony w powietrzu o średnicy cząstek mniejszej niż 2,5 mikrometra. Pamiętajmy, że smog działa niekorzystnie na cały nasz organizm - zaczynajac od układu oddechowego. Nawet ludzie, którzy nie mieli z nim problemów, w czasie występowania smogu mogą zmagać się z kaszlem, podrażnieniem dróg oddechowych czy dusznosciami - wylicza specjalista chorób wewnętrznych.
Zagrożenie nie tylko dla płuc
- Nie ma wątpliwości, że długotrwałe przebywanie na smogu zwiększa ryzyko wystąpienia zawału i udaru mózgu. Może także pogłębić niewydolność serca czy zaostrzyć nadciśnienie tętnicze. Smog nie jest także obojętny dla naszego układu nerwowego. Tutaj mogą wystąpić problemy z koncentracją czy zwiększone ryzyko chorób neurodegeneracyjnych np. choroby Alzheimera na obszarach, gdzie przez wiele dni w roku jest bardzo zanieczyszczone powietrze - podnosi dr Karauda.
Ekspert dodaje, że wdychanie smogu może mieć także związek z plagą nowotworową w Polsce.
- To są długotrwałe skutki przebywania na zanieczyszczonym powietrzu. Oprócz nowotworów, szczególnie płuc, może się rozwinąć także przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Charakteryzuje się ona postępującym upośledzeniem wentylacji płucnej, przewlekłym stanem zapalnym dróg oddechowych i niestety trwałym uszkodzeniem płuc - alarmuje specjalista chorób wewnętrznych.
Jak walczyć ze smogiem?
- Należy przede wszystkim promować pozyskiwanie energii ze źródeł odnawialnych – wiatrowej, słonecznej itp. zamiast kopalnej. Ponadto postawić większy nacisk na egzekwowanie przepisów, które zakazują spalania śmieci i używania przestarzałych pieców, a także tworzyć i promować progamy, które będą finansowały zakup nowoczesnych pieców - radzi dr Karauda.
O jakość powietrza może także zadbać każdy z nas. - Po pierwsze korzystajmy z ekologicznych źródeł ogrzewania. A tam, gdzie jest to możliwe, inwestujmy w fotowoltaikę, korzystajmy z pomp ciepła - wyjaśnia specjalista chorób wewnętrznych.
Natomiast, gdy pojawiają się alerty o zanieczyszczeniu powietrza, ograniczmy wychodzenie z domu. - Ta zasada dotyczy szczególnie dzieci i osób starszych. Jeżeli jest to konieczne, opuszczajmy miejsce zamieszkania wcześnie rano lub późno wieczorem. Także w tych porach dniach wietrzymy mieszkania. Stosujmy oczyszczacze powietrza, a gdy już musimy wyjść z domu, zaopatrzmy się w maski z filtrem HEPA - tłumaczy lekarz.
- Badania pokazują również jasno ze w dniach, w których zanieczyszczenie powietrza jest wysokie, sport na powietrzu nie przyniesie nam zdrowia a wręcz przeciwnie. Także odpuśćmy sobie bieganie, tylko ćwiczmy w domu - podsumowuje dr Karauda.
Na alarmującą skalę problemu, jakim jest smog, wskazuje też Światowa Organizacja Zdrowia, która szacuje, że z powodu zanieczyszczeń powietrza rocznie na całym świecie może umierać przedwcześnie nawet 7 mln ludzi.
Anna Klimczyk, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.