Jak cebula wpływa na zdrowie? To warto wiedzieć

Cebula to jeden z podstawowych składników kulinarnych, który pojawia się niemal w każdym domu. Dodajemy ją do zup, sosów, sałatek i dań głównych, często nie zastanawiając się zbytnio, po jaki jej rodzaj sięgamy. Tymczasem kolor cebuli to nie tylko kwestia estetyki i smaku, ponieważ niesie za sobą konkretne właściwości zdrowotne. Czerwona, biała i żółta różnią się nie tylko intensywnością aromatu, ale też zawartością przeciwutleniaczy, flawonoidów i innych cennych substancji. Każda z nich może inaczej wpływać na organizm, od wsparcia układu krążenia po łagodzenie stanów zapalnych. Dlatego warto wiedzieć, którą cebulę wybrać nie tylko pod kątem potrawy, ale też własnych potrzeb zdrowotnych.

Właściwości cebuliWłaściwości cebuli
Źródło zdjęć: © Getty Images

Skąd się bierze kolor cebuli?

Kolor cebuli nie jest przypadkowy. Wynika z naturalnych związków chemicznych, które pełnią w roślinie konkretne funkcje, a dla naszego zdrowia mają istotne znaczenie. Za odcienie czerwieni odpowiadają antocyjany, czyli silne przeciwutleniacze, które chronią komórki przed stresem oksydacyjnym i stanami zapalnymi. Im ciemniejszy kolor cebuli, tym więcej tych substancji.

Z kolei żółta cebula zawdzięcza swoją barwę obecności związków siarkowych oraz kwercetyny, flawonoidu o udowodnionym działaniu przeciwzapalnym, przeciwwirusowym i wspierającym naczynia krwionośne. Biała cebula zawiera najmniej tych barwników, więc ma łagodniejszy smak i delikatniejsze działanie.

Kolor cebuli to więc nie tylko kwestia wyglądu potrawy, ale też informacja o jej składzie i korzyściach zdrowotnych. Wybierając cebulę o konkretnym kolorze, można lepiej dopasować ją do swoich potrzeb kulinarnych i dietetycznych.

Cebula biała, żółta i czerwona – czym się różnią?

Cebula biała, żółta i czerwona różnią się nie tylko kolorem, ale także smakiem, właściwościami i zastosowaniem w kuchni.

  • Cebula biała jest najłagodniejsza w smaku i najmniej intensywna. Sprawdza się w sałatkach, salsach i daniach kuchni meksykańskiej. Ma delikatny aromat i niższą zawartość związków siarkowych niż inne odmiany.
  • Cebula żółta to najczęściej używana odmiana, której wyrazisty, ostrzejszy smak łagodnieje podczas gotowania. Zawiera dużo kwercetyny i świetnie nadaje się do duszenia, pieczenia i zup.
  • Cebula czerwona ma słodkawy, delikatniejszy smak i piękny kolor, który dobrze prezentuje się na surowo, np. w sałatkach lub w formie dodatku do kanapek. Jest bogatsza w antocyjany, które działają przeciwutleniająco.

Wybór cebuli warto dopasować nie tylko do smaku, ale i do tego, jaką formę podania planujemy: surową, pieczoną lub duszoną.

Która cebula jest najzdrowsza?

Choć każda odmiana cebuli ma cenne właściwości, za najzdrowszą często uznaje się cebulę czerwoną. Zawiera najwięcej antyoksydantów, zwłaszcza antocyjanów odpowiedzialnych za jej intensywny kolor. Te związki wspomagają ochronę komórek, działają przeciwzapalnie i wzmacniają naczynia krwionośne.

Cebula żółta z kolei wyróżnia się wysoką zawartością kwercetyny, czyli silnego przeciwutleniacza, który wspiera układ krążenia i odporność. Obie te odmiany przewyższają cebulę białą, która ma łagodniejszy smak, ale i niższy poziom dobroczynnych związków.

Warto jednak pamiętać, że każda cebula wnosi coś wartościowego, dlatego najlepiej sięgać po różne kolory naprzemiennie, by skorzystać z ich unikalnych właściwości.

Czerwona cebula jest bogatsza w antocyjany, które działają przeciwutleniająco.
Czerwona cebula jest bogatsza w antocyjany, które działają przeciwutleniająco. © NaukaJedzenia.pl

Cebula a rak

Czy codzienne jedzenie cebuli może mieć działanie przeciwnowotworowe? Badania przeprowadzone przez naukowców z Włoch i Szwajcarii sugerują, że tak. W eksperymencie udział wzięły dwie grupy uczestników: jedna regularnie spożywała cebulę, druga całkowicie eliminowała ją z diety.

Efekty były uderzające. Już tydzień codziennego spożywania jednej cebuli wyraźnie zmniejszał ryzyko rozwoju nowotworów. Długotrwałe włączenie cebuli do jadłospisu wiązało się z:

  • 50 proc. spadkiem ryzyka zachorowania na raka jelita grubego,

  • znacznym ograniczeniem ryzyka nowotworów jamy ustnej, gardła, jajników i nerek.

To odkrycie wskazuje, że cebula może działać nie tylko jako wsparcie dla układu odpornościowego, ale także jako naturalny element profilaktyki przeciwnowotworowej.

Kolor cebuli a działanie na organizm

Kolor cebuli wpływa nie tylko na smak i wygląd potraw, ale również na jej działanie na organizm. Cebula czerwona, dzięki zawartości antocyjanów wspiera naczynia krwionośne, zmniejsza stany zapalne i działa ochronnie na komórki. Ich działanie często porównuje się do właściwości ciemnych owoców, takich jak jagody i aronia.

Cebula żółta zawiera sporo kwercetyny, czyli silnego przeciwutleniacza, który wspomaga układ odpornościowy i krążenie, a także pomaga regulować poziom cukru we krwi. Cebula biała jest najłagodniejsza, ale nadal wspiera trawienie i ma właściwości bakteriobójcze.

Sięgając po różne kolory cebuli, można w naturalny sposób wspierać organizm na wielu poziomach, od odporności, przez serce, po procesy przeciwzapalne.

Jak sposób obróbki wpływa na właściwości cebuli?

Nie tylko kolor, ale i sposób przygotowania cebuli decyduje o tym, jak wpłynie na organizm. Surowa cebula, zwłaszcza czerwona, zachowuje najwięcej cennych związków, takich jak antocyjany i enzymy siarkowe. Jednak dla niektórych osób może być zbyt drażniąca dla układu pokarmowego. Gotowanie, duszenie lub pieczenie łagodzi jej smak i zmniejsza działanie drażniące, ale jednocześnie obniża poziom niektórych składników aktywnych.

Co ciekawe, lekko podsmażona na małym ogniu cebula zachowuje część przeciwutleniaczy, a karmelizowana choć traci większość witamin zyskuje nowe właściwości smakowe i nadal może wspierać trawienie dzięki zawartości prebiotycznych oligosacharydów. Warto więc różnicować formy podania cebuli, nie tylko dla urozmaicenia smaku, ale i pełniejszego wykorzystania jej potencjału.

Cebula to coś więcej niż tylko aromatyczny dodatek do potraw. Jej kolor może wiele powiedzieć o składnikach, które wspierają zdrowie, od antyoksydantów, przez związki przeciwzapalne, po substancje wzmacniające odporność i układ krążenia. Czerwona cebula wyróżnia się największą zawartością antocyjanów, żółta dostarcza cennej kwercetyny, a łagodniejsza biała nadal działa korzystnie na trawienie.

Warto łączyć różne rodzaje cebuli w codziennej diecie, bo każda z nich ma coś unikalnego do zaoferowania. Dzięki temu nie tylko wzbogacamy smak potraw, ale też naturalnie wspieramy zdrowie.

Źródła

  1. NaukaJedzenia.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Król Karol III apeluje, by badać się pod kątem chorób nowotworowych. Sam zmaga się z rakiem
Król Karol III apeluje, by badać się pod kątem chorób nowotworowych. Sam zmaga się z rakiem
Unikaj w czasie infekcji. Nasilają objawy choroby i spowalniają powrót do zdrowia
Unikaj w czasie infekcji. Nasilają objawy choroby i spowalniają powrót do zdrowia
Otwierasz oczy, zanim zadzwoni poranny alarm? To dlatego ciało czasem wyprzedza budzik
Otwierasz oczy, zanim zadzwoni poranny alarm? To dlatego ciało czasem wyprzedza budzik
Więcej pieniędzy, ale rosnąca dziura w budżecie NFZ. Mija dwa lata rządu Donalda Tuska
Więcej pieniędzy, ale rosnąca dziura w budżecie NFZ. Mija dwa lata rządu Donalda Tuska
Nowy pasożyt w Polsce. Przybył z Ameryki, a szkodzić może nie tylko przyrodzie
Nowy pasożyt w Polsce. Przybył z Ameryki, a szkodzić może nie tylko przyrodzie
Prosty sposób na dłuższe życie. Ten nawyk chroni przed chorobami serca i przedwczesną śmiercią
Prosty sposób na dłuższe życie. Ten nawyk chroni przed chorobami serca i przedwczesną śmiercią
Serce ostrzega wcześniej, niż myślisz. Tych siedmiu objawów pod żadnym pozorem nie ignoruj
Serce ostrzega wcześniej, niż myślisz. Tych siedmiu objawów pod żadnym pozorem nie ignoruj
Sześć milionów chorych i brak planu. Choroby płuc nadal bez krajowej strategii
Sześć milionów chorych i brak planu. Choroby płuc nadal bez krajowej strategii
Co sypiemy do świątecznych ciast? Mak i skórka pomarańczowa pod lupą fundacji Pro-Test
Co sypiemy do świątecznych ciast? Mak i skórka pomarańczowa pod lupą fundacji Pro-Test
GIF wycofuje z obrotu serie plastrów leczniczych. Produkt nie działa, jak powinien
GIF wycofuje z obrotu serie plastrów leczniczych. Produkt nie działa, jak powinien
Jedz, kiedy niedomaga serce. Te produkty wspomogą regenerację i spowolnią starzenie
Jedz, kiedy niedomaga serce. Te produkty wspomogą regenerację i spowolnią starzenie
Tych produktów unikaj, gdy jesteś przeziębiony. Lekarze ostrzegają
Tych produktów unikaj, gdy jesteś przeziębiony. Lekarze ostrzegają