Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (874 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (402 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Artykuł zweryfikowany przez eksperta: mgr Piotr Gumienny

Konflikt w związku - rodzaje, fazy, problemy w związku, konsekwencje, rozwiązywanie

Avatar placeholder
27.06.2024 15:01
Konflikt w związku może wynikać z różnych przyczyn, np. niezrozumienia, lekceważenia potrzeb drugiej strony, zaburzonej komunikacji czy niejasności co do pełnionych ról.
Konflikt w związku może wynikać z różnych przyczyn, np. niezrozumienia, lekceważenia potrzeb drugiej strony, zaburzonej komunikacji czy niejasności co do pełnionych ról. (adobestock)

Konflikt w związku może wynikać z różnych przyczyn, np. niezrozumienia, lekceważenia potrzeb drugiej strony, zaburzonej komunikacji czy niejasności co do pełnionych ról. Wszystkie typy konfliktów sprowadzają się do wspólnego mianownika, który stanowi sprzeczność interesów. Czym charakteryzuje się sytuacja konfliktowa i jakie są sposoby rozwiązywania sporów? Jak się kłócić, by nie ucierpiał związek małżeński? Co to są komunikaty „Ja” i na czym polega aktywne słuchanie?

spis treści

1. Rodzaje konfliktów w związku

O konflikcie mówi się z reguły wówczas, gdy dążenia bądź interesy dwóch lub więcej stron zderzają się ze sobą, tzn. realizacja dążeń jednej ze stron ogranicza lub wyklucza realizację pozostałych. Sam fakt sprzeczności dążeń tworzy jedynie sytuację konfliktową, która może, ale nie musi, przekształcić się w konflikt.

O konflikcie rzeczywistym mówi się wtedy, gdy strony, np. partnerzy w związku, zaczynają atakować się wzajemnie lub też w jakiś sposób blokować swe poczynania, a więc podejmują działania zmierzające do realizacji swoich dążeń kosztem drugiej strony. Termin „konflikt” pochodzi z języka łacińskiego (łac. conflictus), co oznacza „zderzenie”. W psychologii zwykło wyróżniać się wiele typologii konfliktów.

Podstawowy podział konfliktów:

Zobacz film: "Jak przywrócić pożądanie w związku?"
  • konflikt destruktywny – przybiera postać „rozlaną”, tzn. obejmuje wiele obszarów, a celem działań jest zadanie cierpień i szkód przeciwnikowi. Jest to spór o charakterze antagonistycznym, który łączy się z wrogością, nienawiścią, lękiem, frustracją, agresją i przemocą. Manifestują się zazwyczaj w postaci walki otwartej, obejmując rękoczyny, wyzwiska, dewastację mienia czy bójki oraz w formie ukrytej, jak sabotaż, szykanowanie czy bojkot;
  • konflikt konstruktywny – służy skutecznym rozwiązaniom sporów. Konflikt staje się czynnikiem aktywizującym i motywującym do zmian, który pozwala na zdobycie kompetencji interpersonalnych, umiejętności negocjacji, asertywności, dochodzenia do kompromisu, uczenia się tolerancji i uwzględniania praw drugiego człowieka, np. konflikty w małżeństwie umożliwiają odbycie swoistego treningu społecznego współżycia, ucząc partnerów wyrażać swoje emocje, obawy, lęki, wątpliwości, poglądy, potrzeby i oczekiwania oraz bronić swoich stanowisk i walczyć o przeforsowanie własnych rozwiązań w sytuacji konfrontacji.

Mówiąc o konfliktach, myśli się zazwyczaj o sytuacji nieporozumienia w związku. Psychologowie niejednokrotnie wyodrębniają konflikty wewnętrzne, czyli walkę, jaką człowiek odbywa sam ze sobą. Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje konfliktów motywacyjnych.

  • Konflikt dążenie-dążenie – człowiek musi wybierać między dwiema pozytywnymi możliwościami, mającymi zbliżony stopień atrakcyjności, np. dylemat: „Pojechać w góry czy nad morze?”. Wybór jednej alternatywy oznacza konieczność zrezygnowania z drugiej przyjemności.
  • Konflikt unikanie-unikanie – jednostka musi wybierać między dwiema negatywnymi możliwościami, mającymi zbliżony poziom awersyjności. Jest to sytuacja wyboru tzw. „mniejszego zła”.
  • Konflikt dążenie-unikanie – dotyczy sytuacji, w której określona możliwość decyzyjna wywołuje u człowieka ambiwalentne uczucia, zarówno pozytywne, jak i negatywne, np. młoda kobieta może z jednej strony chcieć wyjść za mąż ze względu na miłość do partnera i pragnienie dziecka, a z drugiej strony – obawiać się ograniczenia swobody i być niepewna przyszłych zachowań małżonka.

2. Fazy konfliktu w związku

Konflikt w związku, ale też każdy inny rodzaj sytuacji sprzecznych interesów, przebiega zazwyczaj według pięciu dających się wyodrębnić stadiów.

Konflikt można podzielić na następujące etapy:

  • przeczucie sprzeczki – stopniowa eskalacja napięcia, prowadząca do konstatacji, że „coś jest nie tak”;
  • wzajemna wrogość – uczucie niezrozumienia, frustracja, obwinianie się, wzajemne zarzuty;
  • awantura – kulminacja konfliktu w postaci burzliwej wymiany zdań, podczas której nad rozsądkiem biorą górę negatywne emocje, np. nienawiść. Strony skonfliktowane nie słuchają swoich argumentów, wykazując tendencję do przekrzykiwania się we wzajemnych oskarżeniach;
  • wyciszenie – umożliwia podjęcie konstruktywnej komunikacji, podczas której daje się oddzielić emocje od racjonalnych argumentów na rzecz każdego ze stanowisk. Wyciszenie to pierwszy krok w stronę porozumienia;
  • porozumienie – konfrontacja stanowisk i wypracowanie wspólnego rozwiązania sporu.

Niestety, rzadko kiedy konflikty w rodzinie kończą się szybko i optymistycznie, bowiem istnieje tendencja do eskalacji sporów. Dynamika konfliktu polega na tym, że raz rozpoczęta kłótnia wykazuje skłonność do samopodtrzymywania się.

Problemy w związku biorą się często właśnie z tzw. spirali konfliktu, a więc jego eskalacji jako wyniku „błędnego koła” akcji i reakcji. Wyróżnia się dwa rodzaje spirali konfliktu:

  • spirala odpłaty – każda ze stron chce odpłacić drugiej za zło, które tamta jej wyrządziła, a kolejne odpłaty są coraz silniejsze, co nadaje konfliktowi coraz ostrzejszy charakter;
  • spirala obrony – każda ze stron podejmuje coraz to nowe zabezpieczenia przed działaniami drugiej, ale te zabezpieczenia są odbierane przez przeciwnika jako zagrożenie. Czuje się więc on zmuszony do budowania jeszcze silniejszych zabezpieczeń, jeszcze groźniejszych dla drugiej strony. Każda akcja obronna przed niebezpieczeństwem zwiększa obszary pretensji i pomnaża ilość problemów do rozwiązania.

3. Problemy w związku

Relacje interpersonalne dają nie tylko możliwość wsparcia czy przyjaźni, ale stanowią potencjalne źródło nieporozumienia, bowiem na styku różnych osobowości może dojść do zgrzytów, tarć, napięć i wyładowań.

Praktycznie wszystkie związki formalne zaczynają się od fazy zakochania i romantycznych początków, co wiąże się z rozwojem intymności, miłości, namiętności i zaangażowania. Z czasem jednak wzajemna fascynacja ustępuje miejsca rutynie i szarej rzeczywistości. Partnerzy są coraz bardziej krytyczni wobec siebie i zauważają wady, które wcześniej zdawali się ignorować.

Popraw relacje z małżonkiem w 7 prostych krokach
Popraw relacje z małżonkiem w 7 prostych krokach [9 zdjęć]

Podobnie jak roślina, związek wymaga codziennej pielęgnacji i uwagi, aby być zdrowym. Szczęśliwe małżeństwo

zobacz galerię

Kłótnia jest wpisana w naturę związku. Partnerzy muszą nauczyć się dialogu, ustalania potrzeb, granic, wspólnych celów, dzielenia trosk i nazywania emocji. Im większa bliskość relacji, tym paradoksalnie większe prawdopodobieństwo wystąpienia konfliktu, gdyż więcej obszarów życia zaczyna łączyć dwoje ludzi. Każda z osób wnosi nową jakość w związek, własny bagaż doświadczeń, emocji, pragnień i oczekiwań.

Źródła konfliktów w małżeństwie mogą być przeróżne, np.: zdrada, nadużycie zaufania, kłamstwo, przekroczenie ustalonych norm czy zasad, zbagatelizowanie problemu partnera, zaburzona komunikacja, brak satysfakcji seksualnej, problemy wychowawcze z dziećmi, brak czasu na bliskość z powodu pracy zawodowej itp.

Bez względu na motyw kłótni, związek i jego jakość zależą m.in. od spostrzegania przyczyn nieporozumienia, czyli od tego, co psychologowie określają mianem zjawiska atrybucji. To, w jaki sposób człowiek interpretuje poczynania partnera, wpływa na poziom satysfakcji z relacji.

Jeżeli ma się skłonność do przypisywania odpowiedzialności za błędy w związku cechom osobowości partnera, a umniejsza się udział ukochanego w zdarzeniach pozytywnych, to zazwyczaj jest się niezadowolonym z partnerstwa.

Osoby, które postrzegają swój związek jako udany, dokonują wewnętrznych atrybucji, tzn. przypisują udział małżonkowi w sytuacjach pozytywnych („Kupił mi kwiaty, bo jest taki kochany i czuły”), a błędy zrzucają na okoliczności zewnętrzne, związane jedynie z określoną sytuacją („Zapomniał o rocznicy ślubu, bo ma tyle obowiązków na głowie”).

Jak sprawić, aby życie stało się bardziej interesujące?
Jak sprawić, aby życie stało się bardziej interesujące? [10 zdjęć]

Jedzenie płatków owsianych z mlekiem na śniadanie to nic złego, ale jeśli zaczynasz od nich każdy kolejny

zobacz galerię

4. Zjawisko atrybucji

Zjawisko atrybucji zajmuje kluczowe miejsce w skutecznym rozwiązaniu konfliktów. Warto zastanowić się nad sobą i dokonać autorefleksji – czy ocena partnera sprzyja porozumieniu, czy raczej stanowi proces ciągłych oskarżeń i szukania okazji do obwiniania partnera o każdy błąd i najdrobniejsze przewinienie?

Konflikty to integralna część każdego związku, która może prowadzić zarówno do pozytywnych, jak i negatywnych konsekwencji.

POZYTYWNENEGATYWNE
wzrost energiikumulacja stresów
wzrost motywacji do rozwiązania sporuspadek motywacji do rozwiązania sporu, poczucie zagrożenia, dezaprobata społeczna
wzrost zaufania do oponenta, lepsze wzajemne poznanie zwaśnionych stronprzewaga negatywnych emocji, wzajemna wrogość, nienawiść, złość i uprzedzenia
poczucie sprawiedliwościeskalacja agresji i chęć odwetu
krystalizacja celuwycofanie się z relacji
przyrost wiedzy o możliwościach rozwiązańpogorszenie komunikacji, rozpad relacji

5. Jak rozwiązywać konflikty

Wybór strategii rozwiązania konfliktu zależy od wielu czynników, m.in. od charakteru związku, motywu nieporozumienia czy stopnia ważności kwestii, w jakiej zachodzi różnica zdań. Rozwiązywanie konfliktów to niełatwa sprawa, bo często żadna ze stron nie chce ustąpić z własnego stanowiska, a uległość interpretowana jest jako słabość. Wśród najbardziej popularnych metod rozwiązywania konfliktów wymienia się podane poniżej.

Unikanie – charakterystyczne dla osób, u których napięcie emocjonalne i frustracja spowodowana konfliktem są na tyle silne, by spowodować chęć wycofania się z relacji albo odstąpienie od współpracy z osobą zwaśnioną. Strony konfliktu często uważają, że sam konflikt jest czymś złym i należy go unikać. Wycofywanie się to mało skuteczny sposób rozwiązywania sporów. Jest sensowny jedynie w sytuacjach, kiedy spór dotyczy rzeczywiście błahych powodów.

Uległość – strategia ustępstw jednostronnych, a więc rezygnacja z własnych praw, pragnień i interesów na rzecz strony przeciwnej. Postępują tak osoby, którym zależy na dobrym stosunku z innymi i nie potrafią powiedzieć w sposób asertywny „nie”. Uległość popłaca tylko wtedy, gdy ma się pewność, że ustępstwa rzeczywiście prowadzą do likwidacji problemu. W przeciwnym razie rezygnacja z własnych aspiracji może zostać odczytana jako słabość i skłaniać stronę przeciwną do coraz większych roszczeń w przyszłości. Tak więc, taktyka ustępstw jednostronnych jest obciążona niebezpieczeństwem znalezienia się na równi pochyłej, prowadzącej do coraz większych strat.

Konkurencja – wzajemna rywalizacja, zmierzająca do narzucenia drugiej stronie własnych warunków. Zmuszanie przeciwnika do ustąpienia poprzez przeciąganie na swoją stronę osób, które dotychczas nie były zaangażowane w konflikt. Strony zwaśnione odwołują się do taktyki siły, stosują groźby, manipulację, instrumentalnie traktują innych w walce o swoje interesy, karzą, stosują metodę faktów dokonanych, zużywają w konflikcie wiele energii i używają mnóstwa różnych środków, niekoniecznie uczciwych.

Kompromis – zgoda antagonistów, która zakłada, że każda ze stron częściowo rezygnuje ze swoich roszczeń, aby zadowolić drugą stronę. Oznacza to, że strony spotykają się gdzieś między pozycją jednej a drugiej, ale kompromis nie przesądza, że spotkanie to musi nastąpić pośrodku. Najbardziej porządnym efektem kompromisu byłyby jednakowe ustępstwa z wysuwanych roszczeń, dające procentowy podział przedmiotu sporu w relacji pół na pół. Częściej jednak zdarza się, że kompromis nie zadowala żadnej ze stron, a ustępstwa polegają na wymianie koncesji, tzn. każda ze stron rezygnuje ze swoich roszczeń, ale dotyczą one różnych obszarów, a wiec są wzajemnie kompensowane.

Współpraca – kooperacja stron zwaśnionych, by wypracować rozwiązanie, które zadowoli obie strony konfliktu. Jest to rodzaj rozwiązań integratywnych, najbardziej skutecznych, najczęściej stosowanych w sytuacji, gdy strony mają odmienne cele i łatwo odkryć rzeczywistą przyczynę sporu. Integracja jest możliwa zwłaszcza wówczas, gdy pomiędzy stronami istnieją stałe kontakty ułatwiające ich wzajemne zrozumienie się.

Inne techniki rozwiązywania sporów to, np.: negocjacje, mediacje, arbitraż (obecność trzeciej strony przy rozwiązywaniu konfliktu), ignorowanie problemu, odraczanie działania, zwlekanie z podjęciem decyzji z obawy przed konsekwencjami wyboru, szukanie kozła ofiarnego, deprecjonowanie i pomniejszanie wartości przeciwnika.

Wszystkie te sposoby często są nieskuteczne i rozczarowują przynajmniej jedną ze stron, nasilając nieporozumienia. Thomas Gordon, amerykański psycholog i psychoterapeuta, wyodrębnił 8 etapów konstruktywnego rozwiązywania konfliktów. Twierdzi on, że komunikacja bez porażek jest możliwa dzięki stosowaniu komunikatów typu „Ja” i aktywnemu słuchaniu oraz przestrzeganiu poniższych zasad.

  • Rozpoznajcie problem i nazwijcie go.
  • Rozmawiajcie o wzajemnych uczuciach, potrzebach i oczekiwaniach.
  • Znajdźcie jak najwięcej możliwych rozwiązań sporu.
  • Krytycznie oceńcie każdą z opcji wyjścia z patowej sytuacji.
  • Wybierzcie rozwiązanie satysfakcjonujące obie strony.
  • Podejmijcie decyzję dotyczącą wprowadzenia w życie wybranego rozwiązania.
  • Zrealizujcie pomysł.
  • Oceńcie, jak w praktyce sprawdziło się wybrane rozwiązanie (ewentualnie powtórzcie procedurę od początku).

Podstawowymi założeniami komunikatu "Ja" jest to, że: otwarcie przyznaję, że moje uczucia, pragnienia czy przekonania należą do mnie, przyjmuję pełną odpowiedzialność za moje uczucia, pragnienia i przekonania - przestaję obciążać tą odpowiedzialnością innych.

Komunikat "Ja" jest taką formą wyrażania własnych uczuć, pragnień i przekonań, która nie rani drugiej strony i nie obarcza jej odpowiedzialnością za to co czujemy i myślimy. Np.: zamiast „denerwujesz mnie” – „jestem zdenerwowany/a”.

Instrukcja do budowania komunikatu "Ja" jest bardzo prosta.

  1. Czuję - stwierdzenie uczuć czy przekonań. Opisz swoje uczucia np. gniew, smutek, zawód, żal itp.
  2. Kiedy Ty - wskazanie konkretnego zachowania. Opisz zachowanie partnera, które powoduje problem.
  3. Ponieważ - wskazanie konsekwencji/wartości. Opisz konsekwencje, jakie ponosisz w związku z zachowaniem partnera.
  4. Chcę - sformułowanie celu. Powiedz, czego chcesz. Np.: Jestem mi przykro gdy nie interesujesz się moimi sukcesami, ponieważ tracę wtedy zapał. Chciałbym/chciałabym czuć się doceniony/a.

Konflikty międzyludzkie stanowią integralną część związku, umożliwiają negocjowanie ról, celów oraz ścieranie się indywidualnych postaw. Wnoszą pozytywną wartość, gdy służą rozwiązywaniu problemów. Mogą jednak doprowadzić do rozpadu relacji, gdy są manifestacją sił i niezaspokojonych frustracji.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze