Leczy przeziębienie, reguluje trawienie i przyspiesza gojenie się ran. Właściwości hyzopu lekarskiego
Hyzop lekarski zachwyca swoim wyglądem, nieco mniej smakiem. Warto poznać bliżej tę roślinę, niedocenianą przyprawę, która ma zastosowanie w kuchni, ale jest również uniwersalnym środkiem leczniczym. Co w sobie skrywa?
W tym artykule:
Co wiemy o hyzopie lekarskim?
Hyzop lekarski nazywamy również hizopem, józefkiem oraz izapem lekarskim, jest rośliną należącą do gatunku jasnotowatych, charakteryzującą się szczególnie pięknym wyglądem. Ten niewielki krzew, osiągający maksymalnie wysokość 1 metra, ma liście podobne do igiełek. Jego kwiaty przykuwają uwagę pięknym fioletowym i białym kolorem. Warto wspomnieć również o zapachu józefka - wyróżnia się bowiem niezwykle intensywnym aromatem.
Raczej nie występuje w polskich zielnikach, a jeśli już - to sporadycznie. W naturalnych warunkach można go spotkać w Azji Zachodniej, Europie Środkowej, Wschodniej i Południowej, a także w Afryce Północnej. Hyzop uprawia się w Ameryce Północnej.
Izap lekarski to jednak nie tylko urodziwa roślina, ale także przyprawa o wielu cennych właściwościach.
Właściwości zdrowotne hyzopu lekarskiego
Hyzop jest wykorzystywany w medycynie naturalnej od wielu lat, zaś mniej popularne jest używanie go jako przyprawy. Nad tym faktem powinniśmy ubolewać, jeśli zależy nam na naszym zdrowiu. Roślina ma bowiem szereg prozdrowotnych właściwości.
Zacząć można od tego, że ma działanie przeciwgorączkowe, przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe i bakteriobójcze, dzięki czemu zwalcza choroby i leczy przeziębienie. Zmniejsza uciążliwy kaszel i łagodzi podrażnienia płuc, wspomagając produkcję śluzu. Przynosi ulgę w dolegliwościach bólowych, łagodząc szczególnie ból reumatyczny.
Hyzop jest polecany w procesie rekonwalescencji, przyspiesza gojenie się ran (oraz krwiaków, oparzeń i innych uszkodzeń skóry), jeśli stosujemy go zewnętrznie. Równie dobrze radzi sobie z chorobami skóry, takimi jak trądzik, łuszczyca czy egzema.
Ale to jeszcze nie wszystkie zalety józefka. Wykazuje też działanie pobudzające, moczopędne, przeczyszczające, antyseptyczne, przeciwgrzybicze (leczy grzybicę stóp). Pozytywnie wpływa na proces trawienia i przynosi ulgę w chorobach przewodu pokarmowego. Jest też sprzymierzeńcem osób na diecie lub dbających o linię, ponieważ wydłuża uczucie sytości. To powoduje zmniejszenie apetytu i ułatwia zrzucenie zbędnych kilogramów.
Hyzop stosuje się też przy leczeniu i przeciwdziałaniu cukrzycy, ponieważ posiada właściwości zmniejszające wchłanianie węglowodanów.
Pomaga w przypadku zapalenia spojówek, koi nerwy, stany depresyjne, leczy bezsenność i niweluje nadmierną potliwość.
Skład
Prozdrowotne działanie hyzop zawdzięcza cennym witaminom i minerałom. Jako najważniejsze należy wymienić:
- witaminy: C, A, B, K, E, D i PP,
- składniki mineralne: potas, żelazo, miedź, chrom, mangan, selen, fluor, krzem, bor i wolfram,
- garbniki,
- flawonoidy,
- aldehydy,
- kwasy oleanolowe, kwasy ursolowe,
- alkohole,
- olejki eteryczne.
Wykorzystanie hyzopu lekarskiego
Hyzop zachwyca swoim wyglądem, a jak smakuje? Otóż ziele wyróżnia się charakterystycznym, gorzko-cierpkim smakiem oraz intensywnym, balsamiczno-korzennym aromatem. Z uwagi na to ciekawe połączenie, zdecydowanie nie należy do neutralnych przypraw.
Stosowany jest najczęściej z uwagi na prozdrowotne działanie, niż kwestie kulinarne. Używając go podczas gotowania powinno się raczej ograniczać ilość, by nadmiar nie wpłynął negatywnie na smak potrawy. Największą popularnością cieszy się w kuchni śródziemnomorskiej oraz francuskiej. Idealnie komponuje się z produktami nabiałowymi, mięsem, rybami, sałatkami i ziemniakami pod każdą postacią. Bardzo polecany jest do ciężkostrawnych potraw, domowych nalewek (jest chociażby istotnym składnikiem znanego francuskiego likieru Chartreuse) oraz domowych maseł z dodatkiem innych ziół.
Na bazie hyzopu lekarskiego można przygotować również napar, a pijąc go czerpać z jego cennych właściwości. Nie trzeba wtedy zastanawiać się, jakie danie przyrządzić i ile dodać przyprawy, lecz wystarczy zalać wrzącą wodą 1-2 łyżeczki suszu, a następnie pozostawić do zaparzenia na 10-15 minut. Zaleca się, by tak przyrządzony napój spożywać trzy razy w ciągu doby, po zjedzonym posiłku.
Wystudzony napar polecany jest do płukania gardła oraz dziąseł.
Czy dla wszystkich?
Liczne atuty hyzopu nie są w równym stopniu polecane wszystkim osobom. Odradza się stosowanie rośliny w przypadku kobiet w ciąży – w nadmiarze może zwiększyć ryzyko poronień. Jeśli mamy wątpliwości, czy józefek będzie pozytywnie działał na nasze zdrowie i nie wywoła niepożądanych skutków, warto skonsultować się ze specjalistą, który wykluczy ryzyko, a my unikniemy nieprzyjemnych konsekwencji.
Źródła
- Dagmara Dąbek
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.