Najczęściej wykorzystywany grzyb w polskiej kuchni. Czy pieczarki na pewno są zdrowe?
Pieczarki należą do najczęściej wybieranych grzybów, bo pasują do zup, sosów, sałatek oraz farszów i są łatwe w przygotowaniu. Warto jednak sprawdzić, jakie wartości odżywcze zawierają i kiedy ich obecność w diecie jest najbardziej korzystna.
W tym artykule:
Czym dokładnie jest pieczarka?
Pieczarka dwuzarodnikowa (Agaricus bisporus) to grzyb uprawny należący do rodziny pieczarkowatych. W naturalnym środowisku pojawia się sporadycznie. Zazwyczaj uprawiana jest w kontrolowanych warunkach w halach lub tunelach. Dzięki temu jest czysta, ma powtarzalny wygląd i dłuższą trwałość. Na rynku dostępne są dwie odmiany: biała i brązowa. Pieczarki brązowe po osiągnięciu większego rozmiaru określane są jako portobello.
W przeciwieństwie do grzybów leśnych dostępność pieczarek nie zależy od pory roku, więc obecność w sklepach przez cały rok zwiększa ich popularność w codziennej kuchni. Chociaż często traktowane są jak warzywa, należą do odrębnego królestwa grzybów i zawierają zestaw składników odżywczych, którego nie znajdziemy w roślinach.
Skład pieczarek – co się w nich skrywa?
Pieczarki są niskokaloryczne, lekkostrawne i zawierają znacznie więcej cennych składników, niż sugeruje ich prosty wygląd. Sto gramów dostarcza tylko około 20 kalorii, dlatego świetnie sprawdzają się na diecie redukcyjnej.
Zawierają błonnik pokarmowy oraz witaminy z grupy B, w tym niacynę, ryboflawinę i kwas pantotenowy. Związki te mają istotne znaczenie dla pracy układu nerwowego oraz przebiegu procesów metabolicznych.
Dostarczają również potas, fosfor, selen oraz miedź. Minerały te wspierają odporność, regulację poziomu cukru we krwi oraz kondycję skóry.
Korzyści zdrowotne – co mówi nauka?
Pieczarki przez długi czas nie cieszyły się dobrą opinią, jednak współczesne badania wskazują na ich interesujące właściwości. Zawierają przeciwutleniacze, w tym selen i ergotioneinę. Te związki ograniczają działanie wolnych rodników i mogą wspomagać ochronę komórek przed stresem oksydacyjnym. Ergotioneina to naturalny aminokwas, który wykazuje również aktywność przeciwzapalną i może stabilizować materiał genetyczny.
Niektóre analizy wskazują, że pieczarki wpływają na funkcjonowanie układu odpornościowego dzięki obecności beta-glukanów oraz związków aktywujących komórki NK. W badaniach odnotowano też ich możliwy udział w obniżaniu poziomu cholesterolu, poprawie gospodarki insulinowej oraz kondycji mikroflory jelitowej. Regularne spożywanie pieczarek może więc wspomóc organizm w wielu procesach fizjologicznych.
Czy pieczarki mogą szkodzić?
Pieczarki uznaje się za bezpieczne dla większości osób, pod warunkiem że są świeże, odpowiednio przechowywane i spożywane w rozsądnych ilościach. W surowej postaci zawierają niewielkie ilości związków o potencjalnym działaniu toksycznym. Badania nie potwierdzają jednoznacznie ich szkodliwości u osób zdrowych, jednak częste spożywanie dużych ilości surowych pieczarek budzi wątpliwości.
Grzyby te bywają trudne do strawienia, dlatego osoby z wrażliwym przewodem pokarmowym oraz dzieci powinny unikać ich w surowej postaci i wybierać wersję po obróbce cieplnej. Należy zwracać uwagę na zapach i wygląd pieczarek przed przygotowaniem. Produkty przechowywane w nieodpowiednich warunkach mogą prowadzić do zatrucia pokarmowego i nie powinny być spożywane.
Jak je przyrządzać, by zachowały najwięcej wartości?
Zachowanie wartości odżywczych pieczarek zależy od sposobu ich przygotowania. Wysoka temperatura oraz długi czas smażenia na tłuszczu obniżają zawartość witamin i składników mineralnych. Znacznie lepszą metodą będzie delikatna obróbka, taka jak duszenie, pieczenie lub krótkie podsmażenie na suchej patelni. Gotowanie na parze umożliwia przygotowanie grzybów bez nadmiernych strat wartości odżywczych, dlatego jest jedną z najkorzystniejszych metod.
Podczas czyszczenia nie trzeba usuwać skórki. Wystarczy delikatnie przetrzeć powierzchnię wilgotnym ręcznikiem papierowym lub krótko opłukać pod bieżącą wodą. Zbyt długie moczenie powoduje utratę jędrności oraz zmianę smaku. W dobrze przygotowanej formie pieczarki sprawdzają się w postaci składnika zup, dań głównych, sałatek oraz past warzywnych.
Czy warto uwzględniać je w codziennej diecie?
Pieczarki mogą stanowić wartościowy element codziennego jadłospisu. Charakteryzują się niską kalorycznością i lekkostrawnością, a przy tym zawierają błonnik oraz przeciwutleniacze. Ergotioneina należy do związków, które ograniczają działanie wolnych rodników i mogą wspomagać ochronę komórek. Obecność błonnika wpływa korzystnie na funkcjonowanie układu pokarmowego i ułatwia trawienie.
Pieczarki pasują do dań warzywnych oraz mięsnych, dlatego łatwo wykorzystać je w wielu przepisach. Regularne uwzględnianie tych grzybów w diecie może wspomagać ogólną kondycję organizmu, szczególnie wtedy, gdy menu opiera się na świeżych i nieprzetworzonych produktach.
Pieczarki to jedne z najczęściej wykorzystywanych grzybów w polskiej kuchni. Łączą w sobie łagodny smak, uniwersalność i cenne właściwości odżywcze. Choć czasem są niedoceniane to mogą korzystnie wpływać na zdrowie, o ile są odpowiednio przechowywane i przyrządzane. Warto uwzględniać je w codziennym menu nie tylko dla smaku, ale również dla wsparcia organizmu w naturalny sposób.
Źródła
- NaukaJedzenia.pl
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.