Niedobór witaminy B12. Kto jest najbardziej zagrożony i jak się chronić?

Witamina B12 to jeden z kluczowych składników dla zdrowia – wspiera układ nerwowy, produkcję krwi i syntezę DNA. Jej naturalnym źródłem są produkty zwierzęce, dlatego wegetarianie i weganie szczególnie narażeni są na niedobory. W jaki sposób mogą je uzupełnić?

Jak działa witamina B12 i gdzie jej szukać w diecie?Jak działa witamina B12 i gdzie jej szukać w diecie?
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Angelika Grabowska

Witamina B12 - rola w organizmie

Witamina B12, czyli kobalamina, pełni niezwykle ważną rolę w organizmie człowieka. To dzięki niej zachodzi wiele procesów życiowych: bierze udział w wytwarzaniu czerwonych krwinek, a więc chroni przed anemią. Jest również niezbędna dla układu nerwowego: wspiera produkcję neuroprzekaźników, wzmacnia osłonkę mielinową chroniącą komórki nerwowe, a tym samym ułatwia uczenie się, poprawia pamięć i pomaga zachować równowagę psychiczną. Uczestniczy też w syntezie metioniny, aminokwasu odpowiedzialnego za dobry nastrój, co sprawia, że niedobory kobalaminy mogą prowadzić do obniżenia energii.

Oprócz tego witamina B12 ma znaczenie dla procesów wzrostu i regeneracji – bierze udział w podziałach komórkowych, syntezie DNA i RNA. Wspiera zdrowe kości i zapobiega osteoporozie, co jest szczególnie istotne u kobiet w okresie menopauzy. Kobalamina pomaga także w przemianie tłuszczów, pośrednio wpływając na poziom lipidów we krwi – aktywuje karnitynę, która transportuje cząsteczki tłuszczów i umożliwia ich wykorzystanie jako źródła energii.

Jak uzupełnić niedobory?

Na niedobory B12 narażone są przede wszystkim osoby starsze, które gorzej wchłaniają tę witaminę z przewodu pokarmowego, a także osoby na diecie roślinnej – wegetarianie i weganie, ponieważ naturalnym źródłem kobalaminy są produkty zwierzęce. Problemy z jej przyswajaniem mogą mieć też pacjenci z chorobami żołądka i jelit.

"Gdyby mi to ojciec kiedyś powiedział...". Psycholog Jacek Masłowski o tym, czego każdy rodzic powinien nauczyć dzieci

Aby uniknąć deficytów, osoby jedzące produkty odzwierzęce powinny regularnie sięgać po mięso, ryby, jaja i nabiał. Wegetarianie mogą uzupełniać B12 poprzez mleko, sery, jogurty i jajka, natomiast weganie powinni wybierać produkty roślinne wzbogacane w tę witaminę, jak napoje sojowe czy płatki śniadaniowe. W wielu przypadkach – zwłaszcza u wegan i seniorów – konieczna bywa suplementacja. To prosty sposób, by utrzymać właściwy poziom kobalaminy i ochronić organizm przed poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda