Jedli ryby i wylądowali w szpitalu. "Szybko może dojść do niewydolności nerek"

Do szpitali na Pomorzu trafiło pięć osób z niewydolnością nerek. Wszyscy zjedli duże ilości ryb złowionych w Zalewie Wiślanym. - Ciężkie objawy mogą pojawić się nawet w ciągu dwóch godzin od zjedzenia ryb, więc konieczna jest natychmiastowa reakcja. Niewydolne nerki zagrażają życiu - ostrzega prof. Joanna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.

Czym jest choroba Zalewu Wiślanego?Czym jest choroba Zalewu Wiślanego?
Źródło zdjęć: © Getty Images/arch. prywatne
Katarzyna Prus

Jedli ryby i wylądowali w szpitalu

Do szpitali na Pomorzu trafiło pięć osób z niewydolnością nerek. To mieszkańcy powiatu nowodworskiego. Po zjedzeniu dużych ilości ryb złowionych w Zalewie Wiślanym doszło u nich do poważnych objawów charakterystycznych dla tzw. choroby Zalewu Wiślanego (choroby Haff).

- To tak naprawdę zespół objawów, który rozwija się do 24 godzin od spożycia niektórych gatunków ryb i skorupiaków. Objawy to m.in. ból mięśni, zmniejszona ilość oddawanego moczu i jego ciemne zabarwienie. Rozwijają się też cechy niewydolności nerek. Pięć osób, które trafiły do szpitali miały takie właśnie objawy, ale na szczęście obyło się u nich bez dializoterapii. Obecnie nie ma zagrożenia dla ich życia - tłumaczy w rozmowie z WP abcZrowie Marek Waszczewski, rzecznik Głównego Inspektoratu Sanitarnego.

Choroba Zalewu Wiślanego wiąże się ze zjedzneiem dużych ilości ryb
Choroba Zalewu Wiślanego wiąże się ze zjedzneiem dużych ilości ryb © Getty Images

Rzecznik wyjaśnia, że przyczyna tkwi w rybach. Objawy mogą wystąpić tylko u osób, które zjadły duże ilości ryb w krótkim czasie.

- Mówimy tu o naprawdę dużych ilościach. Wszystkie osoby, które trafiły do szpitala, przyznały, że zjadły mniej więcej 1,5 kilograma ryb w ciągu zaledwie kilkudziesięciu godzin. Mało prawdopodobne, by komuś zaszkodziły w ten sposób pojedyncze porcje zjedzone np. w smażalni - wskazuje rzecznik.

Ryzyko nie dotyczy wszystkich ryb, ale takich, które żyją przy dnie. - Najczęściej z wystąpieniem tej choroby wiązane są węgorz, miętus i flądra. Podejrzewa się, że choroba jest spowodowana toksyną wytwarzaną przez glony. Kumuluje się ona w niektórych gatunkach ryb dennych - wskazuje rzecznik GIS.

Objawy nawet po dwóch godzinach

- W przypadku tzw. choroby Zalewu Wiślanego ciężkie objawy mogą pojawić się nawet w ciągu dwóch godzin od zjedzenia ryb, więc konieczna jest natychmiastowa reakcja. Niewydolne nerki zagrażają życiu - ostrzega w rozmowie z WP abc Zdrowie prof. Joanna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku oraz podlaska konsultant w dziedzinie epidemiologii.

Ekspertka wskazuje, że do objawów może dojść po spożyciu ryb i skorupiaków (podobne przypadki były wykrywane nie tylko w Europie, ale też na innych kontynentach w tym w Chinach czy USA).

- Przyczyną są kumulowane w rybach toksyny, przy czym nadal nie zidentyfikowano, o jakie dokładnie chodzi. Być może sposób przechowywania ryb umożliwia uwalnianie się konkretnych toksyn, które są dodatkowo termostabilne, czyli pozostają w mięsie nawet po obróbce cieplnej - tłumaczy prof. Zajkowska.

Dodaje, że po zjedzeniu dużej ilości takich ryb może dojść nawet do rozpadu mięśni.

- W związku z tym mamy do czynienia z podwójnym obciążeniem dla nerek - bo z jednej strony nerki mają do przefiltrowania duże ilości białka z mięsa ryb, a z drugiej - białko pochodzące z uszkodzonych mięśni. Dlatego szybko może dojść do niewydolności - tłumaczy prof. Zajkowska.

- W przebiegu może to przypominać tzw. zespół zmiażdżenia, kiedy dojdzie do uszkodzenia lub zmiażdżenia mięśni w wyniku urazu. Białko z mięśni, którego nie są w stanie przefiltrować nerki, zaczyna je uszkadzać, co ostatecznie może prowadzić do ich niewydolności - dodaje.

Sanepid ostrzega

Służby sanitarne i weterynaryjne rozpoczęły skoordynowane działania.

"Pobrano próbki wody z Zalewu Wiślanego. Ryby (świeże i mrożone) przekazano do badania w Państwowym Instytucie Weterynarii - PIB w Puławach. Wyniki badań wody oraz toksykologicznych ryb będą znane w ciągu kilku tygodni" - czytamy w komunikacie GIS.

GIS zaleca, by do końca maja ograniczyć spożycie dużych ilości ryb pochodzących z Zalewu Wiślanego, w szczególności flądry i węgorza. Osoby, które po posiłku odczują niepokojące objawy, powinny niezwłocznie zgłosić się do lekarza.

"Przyczyna zachorowań nie została do tej pory ustalona. Przypuszcza się, że może je wywoływać ulegająca bioakumulacji toksyna wytwarzana przez glony" - napisano w komunikacie Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Malborku.

Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. WP abcZdrowie

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda