Objaw stłuszczenia wątroby pojawia się w nocy. Lekarz mówi, jak cofnąć chorobę
Rozwijające się podstępnie stłuszczenie wątroby może być pierwszym krokiem do marskości, a także raka wątroby. Problem już dotyczy 9 mln Polaków, ale jest sposób, by to zahamować. Jak "cofnąć" chorobę?
Tak rozpoznasz stłuszczenie wątroby
Stłuszczenie wątroby może rozwijać się niemal bezobjawowo, a mimo to prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji, takich jak marskość czy rak wątroby. Problem narasta nie tylko w Polsce, ale na całym świecie i dotyczy coraz młodszych osób, w tym dzieci. Szacuje się, że obecnie zmaga się z nim już około 25 proc. globalnej populacji.
Wyniki opublikowanych niedawno badań wskazują jednak na konkretny sygnał ostrzegawczy, który może pomóc wychwycić problem. Naukowcy zwrócili uwagę na zaburzenia snu. Badania opublikowane w czasopiśmie "Frontiers in Network Physiology" pokazują, że osoby ze stłuszczeniową chorobą wątroby związaną z dysfunkcją metaboliczną (MASLD) śpią inaczej niż osoby zdrowe.
- Po raz pierwszy za pomocą obiektywnej metody, całodobowej aktygrafii, pokazujemy, że rytm snu i czuwania u pacjentów z MASLD rzeczywiście różni się od rytmu u osób zdrowych: u osób z MASLD wykazano znaczną fragmentację nocnego snu z powodu częstych przebudzeń i zwiększonej czujności – tłumaczyła dr Sofia Schaeffer z Uniwersytetu w Bazylei.
Z badań wynika, że pacjenci z MASLD budzili się w nocy aż o 55 proc. częściej niż osoby zdrowe, a dodatkowo częściej i dłużej spali w ciągu dnia. Sami chorzy skarżyli się na krótszy, nieefektywny sen oraz problemy z zasypianiem. Takie dolegliwości zgłaszało 32 proc. pacjentów z MASLD, podczas gdy w grupie kontrolnej było to jedynie 6 proc. uczestników.
Dr Schaeffer zaznaczyła jednak, że na razie nie wiadomo, czy zaburzenia snu są przyczyną choroby, czy jej skutkiem.
9 mln chorych
Tymczasem skala problemu rośnie błyskawicznie. Eksperci przewidują, że do 2040 roku choroba może występować u ponad połowy dorosłej populacji. W Polsce MASLD dotyczy już blisko 9 mln osób.
Jak tłumaczył w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Michał Grąt z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, kluczowym czynnikiem napędzającym tę epidemię jest otyłość. Podkreślił, że to istotny problem, który "niesie za sobą skutki w postaci m.in. zwiększonej liczby przeszczepień wątroby spowodowanej niewydolnością narządu".
Wyjaśnił, że proces chorobowy zaczyna się od odkładania tłuszczu w komórkach wątroby, a następnie prowadzi do stanu zapalnego, uszkodzeń hepatocytów i włóknienia. Ostatecznym tego etapem jest marskość.
O skali problemu alarmował też w rozmowie z WP abcZdrowie dr hab. n. med. Jerzy Jaroszewicz, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego, ostrzegając przed rakiem wątroby.
- To jeden z najgorzej rokujących nowotworów, 90 proc. chorych umiera w ciągu roku od diagnozy. Niestety grozi nam prawdziwy wysyp takich chorych, a głównym zagrożeniem są obecnie zaburzenia metaboliczne - podkreślił prof. Jaroszewicz.
- Choć to zakażenia HCV odpowiadają za 60 proc. przypadków raka wątrobowokomórkowego, to właśnie tempo, w jakim przybywa chorych ze stłuszczeniem wątroby, jest teraz najbardziej niepokojące. Wyraźnie gonimy kraje, np. USA, w których epidemia stłuszczenia i otyłości rozwinęła się na dobre - zaznaczył lekarz.
Wskazał, że w ciągu najbliższych 5 lat stłuszczenie będzie problemem już 10 mln Polaków, a marskość dotknie nawet 0,5 mln z nich. Co więcej, w grupie chorych są również młodzi pacjenci, nawet przed 40. rokiem życia.
Stłuszczenie można cofnąć
Niestety nie istnieje jeden skuteczny lek, który "odtłuści" wątrobę. – Istota, a zarazem najtrudniejsze lekarstwo to namówienie pacjenta na zmianę stylu życia – zaznaczał prof. Grąt.
Kluczowe znaczenie ma dieta i aktywność fizyczna. Dr n. med. Szymon Suwała wyjaśniał niedawno na Instagramie, że najlepsze efekty przynosi dieta śródziemnomorska, która "ma najsilniejsze dowody kliniczne korzystnego działania odwracającego zarówno stłuszczenie, zwłóknienie, jak i zapalenie wątroby".
Równie istotna jest redukcja masy ciała. "Utrata 5 proc. masy ciała wiąże się z cofaniem się MASLD w ciągu roku u ponad 60 proc. chorych, a w przypadku utraty 10 proc. masy ciała odsetek wzrasta do 90 proc.!" – podkreślał we wpisie ekspert. Dodaje także, że regularna aktywność fizyczna i wzmacnianie mięśni mają realny wpływ na poprawę stanu wątroby.
Warto o to zadbać, bo chorzy ze stłuszczeniem wątroby mają też m.in. zwiększone ryzyko cukrzycy, przewlekłej choroby nerek, chorób układu krążenia. Ponadto stłuszczenie towarzyszy chorobom trzustki i jelita grubego, a także insulinooporności.
Źródła: 1. Frontiers in Network Physiology 2. WP abcZdrowie 3. Instagram
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.