Opatrunki hydrokoloidowe
Wprowadzenie opatrunków hydrokoloidowych było ogromnym postępem w leczeniu trudno gojących się ran. Opatrunki te są nieprzepuszczalne dla wody, w kontakcie z wydzieliną z rany ich wewnętrzna warstwa tworzy żel, który zapewnia ranie optymalne warunki gojenia. Opatrunki hydrokoloidowe dostępne są na rynku pod różnymi nazwami - wszystkie jednak opierają się na tym samym mechanizmie działania.
- 1. Trudno gojące się rany
- 2. Z czego wykonane są opatrunki hydrokoloidowe?
- 3. Jak budowa opatrunku przekłada się na jego działanie?
- 4. Jakie są wskazania do stosowania opatrunków hydrokoloidowych?
- 5. Kiedy nie wolno stosować opatrunków hydrokoloidowych?
- 6. Jak często opatrunki hydrokoloidowe muszą być zmieniane?
1. Trudno gojące się rany
Do trudno gojących się ran zaliczane są przede wszystkim odleżyny, owrzodzenia podudzi, rany powstające w wyniku oparzeń, a także rany pourazowe. Leczenie ran to nie tylko ich chirurgiczne opracowanie (usunięcie tkanek martwiczych), ale także wybór odpowiedniego rodzaju opatrunku.
Stosowanie tradycyjnych opatrunków wykonanych z gazy w przypadku trudno gojących się ran nie tylko nie stwarza odpowiednich warunków ich gojenia. Osoby stosujące takie opatrunki skarżą się ponadto na konieczność częstego ich zmieniania, niepełne przyleganie opatrunku do rany czy ból w czasie jego zdejmowania.
2. Z czego wykonane są opatrunki hydrokoloidowe?
Wewnętrzna warstwa opatrunków hydrokoloidowych zbudowana jest z samoprzylepnej substancji zawierającej karboksymetylocelulozę, pektynę, żelatynę (rozpuszczonych w poliizobutylenie). Od strony zewnętrznej znajduje się cienka warstwa - najczęściej pianka (gąbka) poliuretanowa.
Opatrunki koloidowe mogą mieć nie tylko postać plastrów różnej grubości - produkowane są także jako granulaty czy pasty, dlatego też mogą być wykorzystywane w leczeniu różnego typu ran, także głębokich, jamistych, ran różnej wielkości i kształtu.
3. Jak budowa opatrunku przekłada się na jego działanie?
Wewnętrzna warstwa opatrunku po kontakcie z sączącą się z rany wydzieliną stopniowo zmienia swój stan fizyczny i wytwarza elastyczny, spójny żel stwarzający optymalne warunki do gojenia rany. W ranie znajdują się odkryte zakończenia nerwowe, których drażnienie powoduje ból. Wytwarzany przez opatrunek żel otacza i utrzymuje te zakończenia w środowisku wilgotnym, zmniejszając tym samym dolegliwości bólowe. Zewnętrzna warstwa opatrunków hydrokoloidowych jest nieprzepuszczalna dla wody i bakterii, nie upośledza jednak wymiany gazowej pomiędzy raną a środowiskiem zewnętrznym.
Zastosowanie opatrunku hydrokoloidowego obniża także pH rany (zmienia jej odczyn na kwaśny), co pomaga w enzymatycznym jej oczyszczaniu z tkanek objętych martwicą. Niskie pH hamuje rozwój bakterii w obrębie rany, jak również pobudza procesy wytwarzania naczyń krwionośnych (tak zwaną angiogenezę).
Opatrunki hydrokoloidowe, w przeciwieństwie do wykonanych z gazy tradycyjnych opatrunków, nie przylepiają się do powierzchni rany. Ich zdejmowanie nie jest tym samym bolesne.
Opatrunki te w połączeniu z terapią kompresyjną (uciskową) odgrywają bardzo ważną rolę w leczeniu owrzodzeń żylnych podudzi, przyspieszając proces ich gojenia.
4. Jakie są wskazania do stosowania opatrunków hydrokoloidowych?
Uważa się, że najbardziej korzystne działanie opatrunki hydrokoloidowe mają w stosunku do ran z umiarkowaną ilością wysięku, w szczególności:
- odleżyn,
- oparzeń pierwszego i drugiego stopnia,
- owrzodzeń podudzi,
- ran powstałych w miejscach pobrania skóry do przeszczepu w inne okolice ciała,
- ran pooperacyjnych.
5. Kiedy nie wolno stosować opatrunków hydrokoloidowych?
Przeciwwskazania obejmują między innymi rany kiłowe, gruźlicze i grzybicze, niektóre owrzodzenia tętnicze, ukąszenia oraz oparzenia trzeciego stopnia.
Jeśli podczas stosowania opatrunku hydrokoloidowego pojawią się oznaki stanu zapalnego, takie jak zaczerwienienie, nadmierne ocieplenie okolicy rany, obrzęk czy gorączka, należy usunąć opatrunek i możliwie szybko skontaktować się z lekarzem.
6. Jak często opatrunki hydrokoloidowe muszą być zmieniane?
Częstotliwość wymiany opatrunków zależy przede wszystkim od tego, jak intensywny jest wysięk z rany. Rany z obfitą wydzieliną mogą wymagać nawet codziennej zmiany. Jeśli natomiast wysięk z rany jest niewielki a procesy gojenia są już zaawansowane (rana pokrywa się nabłonkiem), ten sam opatrunek hydrokoloidowy może pozostawać na ranie do 7 dni.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.