Piękna, ale śmiertelnie trująca. Roślinę można spotkać w przydomowym ogrodzie

Wygląda pięknie, zachwyca żywym fioletowym kolorem i kształtem. Tojad mocny, bo o nim mowa, wydaje się niepozornym kwiatem. Tymczasem to jedna z najbardziej trujących roślin. Nie dziwi więc, że jej druga nazwa brzmi mordownik.

Tojad to silnie trująca roślinaTojad to silnie trująca roślina
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Magdalena Pietras

Gdzie spotkamy tojad?

Tojad mocny należy do grupy jaskrowatych. Kwiaty mają intensywną fioletowo-granatową barwę, a łodyga może sięgać około 150 cm. Naturalnie występuje w górskich rejonach Europy, w tym w Sudetach i Karpatach, na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego, Babiej Góry czy rezerwatu pod Rysianką. Roślinę można spotkać nad potokami, na halach i w ziołoroślach. Tojad znajdują się pod ścisłą ochroną.

Pomimo walorów ozdobnych cały tojad – od korzenia po płatki – jest silnie trujący. Już w starożytności używano rośliny jako broni – zatruwano tojadem strzały i ostrza, a w średniowieczu – także kielichy.

Jak dochodzi do zatrucia tojadem?

Największe niebezpieczeństwo stanowi alkaloid akonityna. To silna neurotoksyna zawarta przede wszystkim w bulwiastych korzeniach i nasionach, ale obecna w całej roślinie. Zaledwie kilka miligramów tej substancji (2–5 mg) wystarczy, by doprowadzić do zgonu. Co istotne, akonityna wnika do organizmu nie tylko przez układ pokarmowy, ale również przez skórę – kontakt dłoni z liśćmi czy łodygą może być równie groźny, zwłaszcza w przypadku uszkodzonego naskórka.

Do zatrucia może dojść wskutek pomyłki – np. wyrwania korzenia tojadu w ogrodzie w przekonaniu, że to seler, lub przez przypadkowe dotknięcie rośliny bez rękawic. W ogrodach uprawnych tojad bywa mylony z chrzanem. Objawy zatrucia pojawiają się szybko: drętwienie ust i języka, zawroty głowy, silne bóle brzucha, wzmożony niepokój, paraliż kończyn i układu oddechowego. W przypadku braku natychmiastowej pomocy może dojść do zatrzymania oddechu i akcji serca.

Co zrobić w przypadku kontaktu z tojad mocnym?

Jeśli doszło do kontaktu skóry z rośliną, natychmiast umyj miejsce letnią wodą z mydłem i niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem, zwłaszcza gdy pojawi się mrowienie lub pieczenie. W przypadku połknięcia choćby fragmentu rośliny należy natychmiast wezwać pogotowie, nie prowokować wymiotów i nie podawać jedzenia ani picia. Liczy się czas – zatrucie tojadem to stan zagrożenia życia.

Roślina pod ochroną

Mimo ścisłej ochrony gatunkowej roślina bywa zrywana ze względu na piękny wygląd. Niektórzy zrywają kwiaty do bukietów, inni przesadzają do ogródków przydomowych. Roślina jest też dostępna w sprzedaży, ale warto wiedzieć, że te do kupna są tak samo toksyczne jak dzikie okazy.

Dlatego jeśli zauważymy tojad podczas górskiej wędrówki lub w ogrodzie, lepiej podziwiać go z daleka.

Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Przełomowe badania. "Kluczowy czynnik zdrowia i długości życia"
Przełomowe badania. "Kluczowy czynnik zdrowia i długości życia"
NFZ z zastrzykiem gotówki. Kolejne 320 mln zł dotacji od MZ
NFZ z zastrzykiem gotówki. Kolejne 320 mln zł dotacji od MZ
GIS ostrzega. IKEA musi wycofać wiele partii produktu
GIS ostrzega. IKEA musi wycofać wiele partii produktu
Suplement, który rozprawia się z tłuszczem. Wpiera wątrobę, pomaga schudnąć
Suplement, który rozprawia się z tłuszczem. Wpiera wątrobę, pomaga schudnąć
Najlepszy trening dla serca. Obniża ryzyko zawału i udaru, a przy tym chroni mózgu
Najlepszy trening dla serca. Obniża ryzyko zawału i udaru, a przy tym chroni mózgu
Problemy pokolenia Z. Z tej przyczyny mamy coraz więcej L4
Problemy pokolenia Z. Z tej przyczyny mamy coraz więcej L4
Asystent osoby niepełnosprawnej. Będą zmiany w przepisach
Asystent osoby niepełnosprawnej. Będą zmiany w przepisach
Zaleźli je w mięsie. Nieprawidłowości w 4 na 10 sklepów
Zaleźli je w mięsie. Nieprawidłowości w 4 na 10 sklepów
Trzy kluczowe nawyki. Zdaniem badaczy "odmładzają" mózg
Trzy kluczowe nawyki. Zdaniem badaczy "odmładzają" mózg
Jakie ciśnienie krwi grozi zawałem serca? Granica jest niższa, niż się wydaje
Jakie ciśnienie krwi grozi zawałem serca? Granica jest niższa, niż się wydaje
Może zredukować tłuszcz, ale szkodzić sercu i mózgowi. Okaże się gorszy niż cukier?
Może zredukować tłuszcz, ale szkodzić sercu i mózgowi. Okaże się gorszy niż cukier?
Polacy robią zapasy leków. Apteki notują większe zapotrzebowanie
Polacy robią zapasy leków. Apteki notują większe zapotrzebowanie