Pozycja podczas snu a zdrowie
Jest gwarancją wypoczynku i dobrego samopoczucia za dnia. Dbając o prawidłowe żywienie i regularną aktywność za dnia, zaniedbujemy go. Tymczasem sen i pozycja, jaką przyjmujemy podczas spania, to niezwykle istotne kwestie dla naszego organizmu, ponieważ wpływają na postawę ciała.
Prawidłowa postura to podstawa zdrowia kręgosłupa i narządów wewnętrznych. Niezwykle istotny jest sposób, w jaki chodzimy, siedzimy, a nawet śpimy. Choć podczas snu często wielokrotnie i nieświadomie zmieniamy pozycję, przy odrobinie ćwiczeń możemy to opanować i przyjmować tylko takie, które są pożądane. - To niezwykle ważne, ponieważ dłogotrwałe i systematyczne przyjmowanie nieprawidłowej pozycji może doprowadzić do wielu schorzeń i zmian w organizmie – mówi Tomasz Chomiuk, fizjoterapeuta. Na co zatem wpływa sposób, w jaki śpimy?
Nadwyrężanie kręgosłupa
20 kg – z takim ciężarem uciskane są kręgi lędźwiowe, gdy śpimy na wznak. Ciężar ten wzrasta do 75 kg w pozycji na boku. To pokazuje, jak ogromną pracę wykonuje nasz kręgosłup nawet podczas snu. Każy dodatkowy kilogram, wynikający z nieprawidłowej pozycji jest zbędnym balastem.
Największe zagrożenie dla zdrowia kręgosłupa sprawia pozycja na brzuchu. - W takiej pozycji spłaszczeniu ulegają naturalne krzywizny kręgosłupa: lordoza lędźwiowa, kifoza piersiowa oraz lordoza szyjna – wyjaśnia Tomasz Chomiuk, fizjoterapeuta. Tymczasem to dzięki tym krzywiznom nasz kręgosłup jest w stanie znosić ogromne obciążenia.
Ale to nie jedyne zaburzenia w pracy kręgosłupa, które wynikają z nieprawidłowej pozycji podczas snu. - Długotrwałe spanie w jednej pozycji sprzyja powstawaniu wad postawy, powoduje zmiany strukturalne w niektórych fragmentach kręgosłupa, bywa także przyczyną złego samopoczucia i bólów pleców. Spanie na brzuchu powoduje skręcenie szyi na bok, co zagraża kręgom szyjnym – zaznacza Chomiuk.
Zaburzenia oddychania i ucisk na narządy wewnętrzne
Kładąc się spać, warto położyć się w taki sposób, by móc spokojnie oddychać. Choć układ oddechowy pracuje podczas snu w mniejszym natężeniu niż za dnia, dostęp do powietrza nie powinien być utrudniony. A właśnie temu sprzyja pozycja na boku.
- Podczas spania w taki sposób dochodzi do ucisku na klatkę piersiową, co może blokować działanie układu oddechowego – przyznaje Chomiuk. Gdy leżymy na brzuchu nasze płuca nie są w stanie wydolnie pracować, oddychamy więc płytko, co ma szereg dalszych konsekwencji dla całego organizmu. Może pojawiać się ból głowy i poczucie zmęczenia.
W tej pozycji zwiększa się także ciśnienie, które napiera na mięśnie i stawy. Oprócz tego, podczas spania na brzuchu obciążone są narządy wewnętrzne, co uniemożliwia ich prawidłową pracę. Efektem bardzo często jest ból, pojawiający się rano, już po wstaniu z łóżka.
Utrudnione oczyszczanie
Wpływ pozycji w jakiej śpimy na nasze zdrowie jest stale w kręgu zainteresowań neurologów i neurobiologów. Zespół naukowców z Nowego Jorku do takich badań wykorzystał rezonans magnetyczny z kontrastem. Eksperci chcieli sprawdzić, jak podczas snu nasz mózg oczyszcza się z toksyn. Zauważyli, że oczyszczanie to przebiega inaczej przy różnym ułożeniu ciała.
Jak podkreślają eksperci, oczyszczanie organizmu poczas snu jest naturalnym procesem. Odpowiedzialny za to jest układ limfatyczny, który usuwa z mózgu toksyny, a dostarcza niezbędne składniki odżywcze. Problem pojawia się, gdy układ ten zaczyna szwankować, a w organizmie pojawiają się złogi oraz blaszki amyloidowe, które występują m.in. u chorych na Alzheimera.
"Pokazaliśmy, że nie tylko poziom naszej świadomości, ale też ułożenie ciała podczas snu wpływa na wymianę tzw. "dyfundującego płynu mózgowo-rdzeniowego" czytamy w badaniu opublikowanym na łamach Journal of Neuroscience.
Okazuje się, że proces oczyszczania organizmu przebiegał sprawniej i efektywniej podczas spania na boku niż w pozycji na plecach czy na brzuchu.
Pojawiają się zmarszczki
Eksperci podają, że 80 proc. populacji śpi na boku. Pozycja ta, choć najczęściej wybierana, nie jest do końca bezpieczna. Jej plusem jest brak ucisku na klatkę piersiową i dostęp do powietrza, leżąc na boku na odpowiednio dobranym materacu oraz poduszce, kręgosłup przybiera właściwą pozycję, ale jednocześnie takie spanie ma negatywny wpływ na kobiecie piersi, powodując rozciąganie skóry. Może także wzmóc pojawianie się zmarszczek, jeśli podczas snu, częściowo ułożymy się na twarzy.
Lekarze przekonują też, że spore znaczenie dla zdrowia ma również informacja, na którym boku śpimy. Zalecają oni do uspiania na boku lewym, ponieważ to właśnie w tej pozycji poprawia się krążenie. Jest to szczególnie ważne dla kobiet w ciąży.
Jaka jest idealna pozycja do snu?
- Najlepsza pozycja to taka, która zapewnia stabilne ułożenie kręgosłupa – informuje Tomasz Chomiuk, fizjoterapeuta. Ekspert podkreśla, powinniśmy do snu układać się tak, by było nam wygodnie, a standardem powinno być przestrzeganie pewnych zasad.
- Po pierwsze powinniśmy dobrać odpowiedni materac. "Odpowiednim" będzie taki, który po położeniu się na nim ugnie się maksymalnie na 3 cm i dzięki temu umożliwi przyjęcie pozycji, w której kręgosłup będzie leżał równolegle do mataraca – wyjaśnia Tomasz Chomiuk.
Ekspert dodaje, że kolejnym niezbędnym do prawidłowej pozycji warunkiem jest wypełnienie przestrzeni pomiędzy szyją a materacem. - W pozycji na plecach, poduszka powinna być tak wyprofilowana, by zapewniła podparcie kręgom szyjnym, ale nie sprzyjała zgięciom w tymże odcinku – wskazuje Chomiuk. Taka sama zasada dotyczy pozycji na boku.
