Przeciwciała ANCA - charakterystyka, badania, normy i interpretacja

Przeciwciała ANCA (z ang. Antineutrophil cytoplasmic antibodies) skierowane są przeciwko cytoplazmie własnych granulocytów obojętnochłonnych. Jest to badanie, które wykonuje się w celach diagnostycznych w przypadku takich chorób jak zapalenie naczyń. Wynik pownien być negatywny, choć czasem zdarza się, że zdrowi ludzie uzyskują pozytywny wynik. Zobacz, czym jest to badanie i czemu służy.

Przeciwciała ANCA bada się w przypadku podejrzenia chorób sercowo-naczyniowychPrzeciwciała ANCA bada się w przypadku podejrzenia chorób sercowo-naczyniowych
Źródło zdjęć: © GettyImages
Kinga Olchowy

Co to są przeciwciała ANCA

Przeciwciała ANCA, najogólniej mówiąc, to przeciwciała, które swoje działanie kierują na fragmenty komórek własnego organizmu. Jeśli pojawiają się we krwi, oznacza to, że w organizmie toczy się jakiś stan zapalny lub choroba autoimmunologiczna.

Prawidłowy wynik badania na przeciwciała ANCA powinien być ujemny, jednak istnieją przypadki pozytywnego wyniku u ludzi całkowicie zdrowych. Aby potwierdzić postawioną wcześniej diagnozę, oprócz pozytywnego wyniku muszą pojawić się także inne objawy.

Wskazania do oznaczenia przeciwciał ANCA

Badanie to wykonuje się na zlecenie lekarza. Aby mógł je skierować, musi istnieć podejrzenie wystąpienia jednej z chorób, w przebiegu której może dojść do zwiększenia liczby przeciwciał. To między innymi:

Węzły chłonne badaj regularnie

  • autoimmunologiczne zapalenie naczyń (ziarniniakowatość Wegenera)
  • ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń
  • zespół Churga-Strauss (ziarniniak kwasochłonny z zapaleniem naczyń)

Badanie to nigdy nie jest pierwszą metodą szukania właściwej choroby. Aby je wykonać, potrzebne są także inne przesłanki, mogące świadczyć o zapaleniu naczyń.

Objawy zapalenia naczyń

Najczęściej przeciwciała ANCA oznacza się, kiedy lekarz stwierdzi nietypowe zmiany zapalne w obrębie jamy ustnej i zatok, a także w nosie czy uchu środkowym.

Wskazaniem do wykoania badanie może być też silna gorączka, zmiany w twardówce oka, podwyższone OB oraz zwiększona liczba leukocytów we krwi.

Czasem badanie zleca się także w przypadku diagnostyki chorób nowotworowych i kiedy podejrzewa się kłębuszkowe zapalenie nerek.

Przebieg badania ANCA

Próbkę do badań pobiera się z krwi żylnej, najczęściej z żyły łokciowej. Ze strony pacjenta nie wymaga się żadnego szczególnego przygotowania. Badany nie musi być na czczo, a krew można pobrać w dowolnej porze dnia. Wyniki można uzyskać już kolejnego dnia roboczego lub w ciągu kilku dni, w zależności od punktu diagnostycznego.

Nie ma także żadnych przeciwwskazań do przeprowadzenia takiego badania. Niczym nie różni się ono od kontrolnej morfologii.

Interpretacja wyników

Jeśli wynik badania będzie ujemny, wówczas prawdopodobieństwo zapalenia naczyń jest niewielkie i trzeba znaleźć inną przyczynę dla zgłaszanych objawów. Niestety, w medycynie często obserwuje się wiele wyjątków, dlatego też negatywny wynik badania ANCA nie musi wcale wykluczać choroby.

Jeśli jednak w organizmie stwierdzono obecność przeciwciał ANCA, należy przeprowadzić dalsze badania diagnostyczne celem ustalenia, z którą z chorób mamy do czynienia.

Jeśli przeciwciałom ANCA towarzyszą także inne - MPO oraz c-ANCA, może to wskazywać na toczeń rumieniowaty, reumatoidalne zapalenie stawów czy zespół Sjögrena.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wystarczy niewielki wzrost ciśnienia po trzydziestce. Rośnie ryzyko udaru i chorób serca
Wystarczy niewielki wzrost ciśnienia po trzydziestce. Rośnie ryzyko udaru i chorób serca
Przeżył rozwarstwienie aorty, mając 24 lata. Został lekarzem, by ratować życie
Przeżył rozwarstwienie aorty, mając 24 lata. Został lekarzem, by ratować życie
Jedz garść dziennie dla sprawnego umysłu i zdrowego serca. Najzdrowsza przekąska
Jedz garść dziennie dla sprawnego umysłu i zdrowego serca. Najzdrowsza przekąska
Gwałtowny wzrost przypadków WZW. "Kiedy wątroba zaczyna boleć, to zwykle jest już naprawdę źle"
Gwałtowny wzrost przypadków WZW. "Kiedy wątroba zaczyna boleć, to zwykle jest już naprawdę źle"
Napoje, którymi lepiej nie popijać leków. Połączenie toksyczne dla wątroby
Napoje, którymi lepiej nie popijać leków. Połączenie toksyczne dla wątroby
Nie tylko ochrona przed COVID-19. Szczepionka może pomóc w walce z alergiami
Nie tylko ochrona przed COVID-19. Szczepionka może pomóc w walce z alergiami
Kanada traci status kraju wolnego od odry. Winny spadek poziomu szczepień
Kanada traci status kraju wolnego od odry. Winny spadek poziomu szczepień
Badali kobiety przez 14 lat. Wiedzą, co wspiera kości
Badali kobiety przez 14 lat. Wiedzą, co wspiera kości
Ekspert mówi, co wpływa na dłuższe życie. "To prawie nic nie kosztuje"
Ekspert mówi, co wpływa na dłuższe życie. "To prawie nic nie kosztuje"
Rak jelita grubego nie wybiera wieku. Te kobiety z diagnozy uczyniły swoją misję
Rak jelita grubego nie wybiera wieku. Te kobiety z diagnozy uczyniły swoją misję
Wypijał 2 litry napojów energetycznych dziennie. Taki był skutek
Wypijał 2 litry napojów energetycznych dziennie. Taki był skutek
Odeszła prof. Barbara Iwańczak. Autorytet i mentor wielu pokoleń lekarzy
Odeszła prof. Barbara Iwańczak. Autorytet i mentor wielu pokoleń lekarzy