Przed nami zaćmienie Słońca. Kiedy i jak bezpiecznie je obserwować?

29 marca 2025 roku niebo zafunduje nam jedno z najbardziej fascynujących zjawisk astronomicznych - częściowe zaćmienie Słońca. Choć nie będzie to pełne zasłonięcie tarczy słonecznej przez Księżyc, to i tak dla wielu z nas będzie to wyjątkowa okazja, by choć na chwilę zatrzymać się i spojrzeć w niebo. Ale właśnie - jak spojrzeć, by nie zrobić sobie krzywdy?

Kiedy zaćmienie słońca w 2025 r.?Kiedy zaćmienie słońca w 2025 r.?
Źródło zdjęć: © Getty Images

W tym artykule:

Czym jest częściowe zaćmienie Słońca?

Zaćmienie Słońca to moment, w którym Księżyc przechodzi między Ziemią a Słońcem, zasłaniając całkowicie lub częściowo jego tarczę. W przypadku częściowego zaćmienia tylko fragment Słońca zostaje przesłonięty. W zależności od miejsca obserwacji, może to być zaledwie kilka procent, a może nawet ponad 70 proc. jasnej tarczy.

Choć pełne zaćmienia są rzadsze i bardziej spektakularne, częściowe również robią wrażenie - światło staje się przytłumione, cienie wydłużają się i zniekształcają.

Nie patrz gołym okiem, czyli jak chronić wzrok

Oglądanie zaćmienia to kusząca sprawa, ale warto pamiętać, że patrzenie bezpośrednio na Słońce - nawet wtedy, gdy jest częściowo zasłonięte - może prowadzić do trwałych uszkodzeń wzroku, a nawet ślepoty. Oto kilka bezpiecznych sposobów na podziwianie tego zjawiska:

  • okulary do obserwacji zaćmień — to specjalne okulary wyposażone w filtry o bardzo wysokim stopniu ochrony (zgodne z normą ISO 12312-2); zwykłe okulary przeciwsłoneczne, nawet bardzo ciemne, nie nadają się do tego celu,

  • filtry słoneczne do teleskopów i lornetek — jeśli planujesz obserwować zaćmienie przez sprzęt optyczny, koniecznie użyj odpowiednich filtrów montowanych przed obiektywem; patrzenie przez urządzenia bez ochrony może błyskawicznie uszkodzić siatkówkę,

  • projektory otworkowe (tzw. camera obscura) — to prosty sposób na bezpieczne oglądanie zjawiska; wystarczy kartka z małym otworem, przez który promienie słoneczne przechodzą i rzucają obraz Słońca na drugą, białą powierzchnię; można wykorzystać nawet… durszlak,

  • transmisje online — wiele instytucji naukowych będzie transmitować to wydarzenie na żywo.

Mała chwila – wielkie wrażenie

Zaćmienia przypominają nam, że jesteśmy częścią ogromnego, dynamicznego wszechświata. To chwile, które łączą ludzi, niezależnie od wieku, miejsca zamieszkania czy przekonań. 29 marca warto więc spojrzeć w górę — z szacunkiem, zachwytem i przede wszystkim — z ochroną oczu.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Źródło artykułu: WP abcZdrowie
Wybrane dla Ciebie
Problemy pokolenia Z. Z tej przyczyny mamy coraz więcej L4
Problemy pokolenia Z. Z tej przyczyny mamy coraz więcej L4
Asystent osoby niepełnosprawnej. Będą zmiany w przepisach
Asystent osoby niepełnosprawnej. Będą zmiany w przepisach
Trzy kluczowe nawyki. Zdaniem badaczy "odmładzają" mózg
Trzy kluczowe nawyki. Zdaniem badaczy "odmładzają" mózg
Jakie ciśnienie krwi grozi zawałem serca? Granica jest niższa, niż się wydaje
Jakie ciśnienie krwi grozi zawałem serca? Granica jest niższa, niż się wydaje
Może zredukować tłuszcz, ale szkodzić sercu i mózgowi. Okaże się gorszy niż cukier?
Może zredukować tłuszcz, ale szkodzić sercu i mózgowi. Okaże się gorszy niż cukier?
Przebadali mak ze sklepu. Nieprawidłowości w 3 na 4 produkty
Przebadali mak ze sklepu. Nieprawidłowości w 3 na 4 produkty
Nasilają stan zapalny. Stąd choroby serca, jelit, cukrzyca
Nasilają stan zapalny. Stąd choroby serca, jelit, cukrzyca
Śledź octowy czy w solance? Może drażnić żołądek lub podnosić ciśnienie
Śledź octowy czy w solance? Może drażnić żołądek lub podnosić ciśnienie
Ponad 30-krotny wzrost krztuśca. Nowy raport GUS nt. chorób zakaźnych
Ponad 30-krotny wzrost krztuśca. Nowy raport GUS nt. chorób zakaźnych
GIF wycofuje z obrotu serię antybiotyku. Powodem wątpliwości co do jakości substancji czynnej
GIF wycofuje z obrotu serię antybiotyku. Powodem wątpliwości co do jakości substancji czynnej
Polski rzepak kontra włoskie oliwy. Jaki olej jest najlepszy dla zdrowia?
Polski rzepak kontra włoskie oliwy. Jaki olej jest najlepszy dla zdrowia?
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"