Ważne odkrycie polskich onkologów. Badanie trwało dwa lata

Krótsze i efektywniejsze leczenie czerniaka dzięki zastosowaniu immunoterapii przedoperacyjnej - takie wnioski płyną z badania polskich naukowców opublikowanego w prestiżowym "New England Journal of Medicine". Badanie uznano za jedno z 12 najważniejszych badań klinicznych w onkologii w tym roku na świecie. Latem szczególnie zwróć uwagę na charakterystyczne objawy tego raka, jeden z alarmujących symptomów może pojawić się na paznokciu.

Odkrycie polskich onkologów nadzieją dla pacjentówOdkrycie polskich onkologów nadzieją dla pacjentów
Źródło zdjęć: © Getty Images, archiwum prywatne
Karolina Rozmus

Rewolucja w leczeniu czerniaka

Profesor Piotr Rutkowski i dr Joanna Placzke wraz z badaczami z pięciu krajów opublikowali wyniki przełomowych badań dotyczących leczenia przedoperacyjnego czerniaka trzeciego stopnia za pomocą immunoterapii skojarzonej nivolumabem i ipilimumabem - poinformował w komunikacie prasowym Narodowy Instytut Onkologii – Państwowy Instytut Badawczy (NIO-PIB) w Warszawie.

W badaniu trwającym dwa lata udział wzięło 400 pacjentów z czerniakiem. Celem było porównanie skuteczności dwóch sposobów leczenia złośliwego nowotworu - pierwszy to podanie dwóch cykli immunoterapii skojarzonej przed operacją, drugi to tradycyjne leczenie, w przebiegu którego immunoterapia wprowadzana jest już po operacji i trwa przez kolejny rok.

- Już po bardzo krótkim okresie obserwacji, bo po niespełna roku, zauważono, że przeżycia pacjentów wolne od zdarzeń (tzw. event-free survival) były o 26 proc. lepsze w grupie, która otrzymała tylko te dwa cykle przedoperacyjnie, w stosunku do chorych, którzy otrzymywali standardowe leczenie pooperacyjne – wyjaśnia prof. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Onkologicznego i Rady Naukowej Akademii Czerniaka.

Kto jest najbardziej narażony na czerniaka?

Badanie przeprowadzone w Narodowym Instytucie Onkologii w Warszawie i blisko 20 ośrodkach na całym świecie wykazało prawie całkowitą odpowiedź patomorfologiczną u prawie 60 proc. pacjentów. Czerniak niemal zniknął z węzłów chłonnych.

Głównym czynnikiem rozwoju czerniaka jest nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV
Głównym czynnikiem rozwoju czerniaka jest nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV © Getty Images

- To badanie może zrewolucjonizować podejście do terapii nie tylko czerniaka, ale i innych nowotworów, bo zamiast leczyć pacjentów, w tym przypadku przez rok, leczymy ich przez sześć tygodni! Uważam także, że to badanie może stać się podstawą do zmiany programu lekowego w Polsce. To pozwoliłoby na szybsze wdrożenie nowej metody leczenia, bo jest ono nie tylko skuteczniejsze, ale również bardziej ekonomiczne, czyli korzystne zarówno dla pacjentów, jak i systemu opieki zdrowotnej - podkreśla profesor Rutkowski.

Coraz więcej przypadków. Ekspert wskazuje przyczynę

Pod względem rosnącej liczby zachorowań czerniak zajmuje pierwsze miejsce u mężczyzn oraz drugie u kobiet. Prognozy na podstawie danych płynących z USA wskazują, że do 2040 r. nowotwór ten może zająć pierwsze miejsce pod względem częstości występowania w populacji męskiej.

- Obecnie diagnozujemy około czterech tysięcy przypadków czerniaka rocznie, ale liczba zachorowań co dziesięć lat podwaja się. Korelacja między kontaktem skóry ze słońcem bez zabezpieczenia filtrem lub odzieżą a czerniakiem jest dokładnie taka jak między paleniem a rakiem płuc - przekazał prof. Rutkowski w komunikacie prasowym NIO-PIB.

Jednocześnie dziś czerniak jest jednym z najlepiej poddających się leczeniu nowotworów - szanse na wyleczenie ma niemal 80 proc. osób, które usłyszą diagnozę. Mimo to świadomość ryzyka wciąż jest za mała.

- Zapadalność na nowotwory skóry w Polsce rośnie, mimo że rośnie również świadomość Polaków na temat zagrożeń związanych z promieniowaniem UV. To jest tak: Polacy wiedzą, jak wygląda nowotwór skóry, że trzeba niezwłocznie zgłosić się do lekarza i że jest niebezpieczny. Ale że nie należy się opalać – w tym zakresie świadomość Polaków jest wciąż bardzo mała - mówił w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Rutkowski.

- Jako ludzie nie mamy żadnej ochrony przed słońcem – nie mamy łusek ani sierści, zresztą z wyjątkiem zmiennocieplnych zwierzęta nie mają w zwyczaju wylegiwania się na słońcu. Naturalnym odruchem obronnym jest chronienie się przed nadmiernym promieniowaniem, bo ono szkodzi wszystkim istotom żywym - podkreślał ekspert, dodając, że nie jest to jednoznaczne z całkowitym unikaniem ekspozycji na słońce. Jak wyjaśniał, "jakiekolwiek ekstremalne zachowania są złe, a do takich należy skłonność do opalania skóry na brąz".

Warto o tym pamiętać zwłaszcza teraz, kiedy lato i sezon urlopowy mamy w pełni, a synoptycy z całej Europy od tygodni ostrzegają przed morderczymi upałami.

- Rzeczywiście z roku na rok tych nowych przypadków przybywa. Z drugiej strony w Polsce z powodu czerniaka umiera rocznie około 1000 osób. Wynika to między innymi z tego, że podróżujemy coraz częściej np. w kraje tropikalne i nie zabezpieczamy się przed słońcem. A niestety najczęściej przyczyną tego rodzaju nowotworu skóry jest zbyt długie i zbyt częste przebywanie na słońcu bez zastosowania odpowiedniej ochrony - podkreślał w rozmowie z WP abcZdrowie prof. dr hab. n. med. Adam Reich, kierownik Kliniki Dermatologii w Rzeszowie.

Nie tylko znamię na skórze. Czerniak niejedno ma imię

Niepokój powinny budzić zmiany skórne, które cechuje:

  • A - asymetria,
  • B - brzegi poszarpane,
  • C - ciemne kolory,
  • D - duży rozmiar (większy niż 6 mm),
  • E - ewolucja.

Zasada ABCDE to jednak nie wszystko, bo niektóre rodzaje złośliwego nowotworu skóry wyglądają niepozornie lub nietypowo i mogą uśpić czujność. To m.in. czerniak szerzący się powierzchownie, czerniak z plamy soczewicowatej czy czerniak guzkowy, a także bardzo rzadki czerniak podpaznokciowy. Nawet co dziesiąty czerniak może też rozwijać się w gałce ocznej oraz błonach śluzowych najczęściej jamy ustnej i narządów płciowych.

- Czerniaka paznokcia można łatwo pomylić np. z infekcją grzybiczą czy krwiakiem po urazie. Dlatego zawsze jeśli zauważymy niepokojącą zmianę na paznokciu, powinniśmy się od razu skonsultować ze specjalistą - dermatologiem lub onkologiem, który zajmuje się takimi przypadkami. Czerniak paznokcia jest na tyle rzadki, że nie każdy lekarz czuje się pewnie w diagnozowaniu zmian w tym obszarze, ze względu na brak praktyki w tym zakresie - wyjaśniał w rozmowie z WP abcZdrowie Bartosz Woźniak, dermatolog.

Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców