Trwa ładowanie...

Pulsoksymetr. Jak odczytywać wyniki pomiaru? Kiedy zgłosić się do lekarza?

 Katarzyna Grzęda-Łozicka
02.03.2021 16:49
Saturacja u młodych, zdrowych osób powinna być na poziomie 95-99 proc.
Saturacja u młodych, zdrowych osób powinna być na poziomie 95-99 proc. (arch. prywatne)

Pulsoksymetr - niewielkie i niedrogie urządzenie, może być bardzo pomocne w przypadku zakażenia koronawirusem. Wyraźny spadek saturacji jest jednym z czynników, które wskazują na konieczność pilnej konsultacji z lekarzem. Jak prawidłowo korzystać z pulsoksymetru i jakie cyfry są alarmujące - tłumaczy lekarz rodzinny dr Magdalena Krajewska.

spis treści

1. Co to jest pulsoksymetr i do czego służy?

Pulsoksymetr to niewielkie i proste w obsłudze urządzenie. Cena waha się od 50 zł do nawet 300 zł. Pulsoksymetr napalcowy ocenia saturację, czyli wysycenie krwi tlenem.

- COVID atakuje cały organizm, ale przede wszystkim płuca, wywołując wirusowe zapalenie płuc. Nawet podczas osłuchiwania pacjentów nie jesteśmy w stanie stwierdzić, jak bardzo płuca są zajęte. Urządzeniem, które może pomóc w takiej sytuacji, jest właśnie pulsoksymert, który ocenia saturację, a tym samym, w jaki sposób nasze płuca pracują i czy nie są za bardzo zaatakowane. Kiedy oddychamy, tlen dostaje się do naszych płuc, a następnie z płuc do krwioobiegu i krew rozprowadza go do naszego organizmu - wyjaśnia Magdalena Krajewska, lekarz rodzinny.

Specjaliści podkreślają, że korzystanie z pulsoksymetru w trakcie zakażenia koronawirusem jest bardzo ważne. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko przeoczenia momentu, w którym konieczna jest hospitalizacja i podanie tlenu. Zwłaszcza że u części chorujących na COVID-19 dochodzi do zjawiska tzw. cichej hipoksji: pacjenci czują się dobrze, tymczasem dopiero badanie pokazuje, że natlenowanie krwi jest u nich na krytycznym poziomie, który stanowi zagrożenia dla życia.

Zobacz film: "Cukrzyca. Historia Mai"

- Cicha hipoksja to dosyć duże spadki saturacji, przy absolutnym braku objawów. Pacjent nie wie, że ma hipoksję, która sama z siebie jest bardzo poważnym stanem, mogącym wpływać na funkcje wielu narządów wewnętrznych. Co więcej, jest bardzo istotnym czynnikiem predykcyjnym w ocenie ciężkości przebiegu COVID-19 i ryzyka progresji do kolejnych stadiów wymagających na przykład przeniesienia na oddział intensywnej terapii - tłumaczył w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Andrzej Fal, kierownik Kliniki Alergologii, Chorób Płuc i Chorób Wewnętrznych Szpitala MSWiA w Warszawie, Dziekan Wydziału Medycznego UKSW.

2. Jak korzystać z pulsoksymetru?

Korzystanie z pulsoksymetru jest dość proste, działa na zasadzie pulsoksymetrii, która polega na emitowaniu światła o różnej długości fal. Urządzenie nakładamy na jeden z palców dłoni, poza kciukiem. - Pulsoksymetr w uproszczeniu "odbija", wyłapuje krwinki czerwone, w których jest hemoglobina przenosząca tlen do tkanek - mówi Magdalena Krajewska.

Pomiar trwa kilka sekund. Lekarka radzi, by nałożyć urządzenie na palec, poddychać, uspokoić się i dopiero po chwili sprawdzić parametry wyświetlane na niewielkim ekranie. Jak często powtarzać pomiar?

- Maksymalnie kilka razy na dobę. Pamiętajmy, że te zmiany w płucach nie następują aż tak gwałtownie, więc pomiary nie muszą być bardzo częste. Jeżeli czujemy duszność, ucisk, ciężar w klatce piersiowej, nasilony kaszel, duże zmęczenie - to wtedy warto sprawdzić ten poziom saturacji - mówi Krajewska. - Jest jeszcze jedna ważna kwestia: paznokieć na palcu, na który nakładamy pulsoksymetr, nie powinien być pomalowany lakierem, w szczególności na kolor czerwony - dodaje lekarka. Wtedy wynik może być fałszywy.

Lakier na paznokciach może zaburzać pomiar
Lakier na paznokciach może zaburzać pomiar (arch. prywatne)

3. Jak odczytać dane na pulsoksymetrze? Jaki jest prawidłowy poziom saturacji?

Po założeniu pulsoksymetru na ekranie wyświetlają się dwie liczby: jedna wskazuje na poziom saturacji, druga na tętno. Doktor Krajewska tłumaczy, że saturacja u młodych, zdrowych osób powinna być na poziomie 95-99 proc. W przypadku pacjentów starszych (po 70. roku życia) i obciążonych dodatkowymi chorobami, może być nieco niższa i wynosić 92-95 proc.

- Kiedy saturacja spada poniżej 90 proc., jest ryzyko, że może dojść do niedotlenienia organizmu. Im niższa saturacja, tym wyższe niedotlenienie. Jeśli jest poniżej 90, to trzeba jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. W zasadzie te parametry poniżej 90 proc. są już wskazaniem do tego, żeby podłączyć pacjenta pod tlen - zaznacza specjalistka.

Drugim parametrem mierzonym przez pulsoksymetr jest tętno.

- W przebiegu COVID tętno często jest zaburzone, pamiętajmy, że COVID może zaatakować również serce. Ogólnie w przebiegu zapalenia płuc spada saturacja, a tętno najczęściej rośnie, ponieważ serce, mówiąc kolokwialnie chce "nadrobić", chce dostarczyć więcej krwi, żeby więcej tlenu rozprowadzić po organizmie. Prawidłowe tętno spoczynkowe u osób dorosłych waha się w granicach 60 do 100 uderzeń na minutę, oczywiście korzystniejsze są te dolne granice - wyjaśnia Krajewska.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze