Rozgrzewająca, korzenna przyprawa. W nadmiarze może obciążać wątrobę
Szczypta cynamonu potrafi zmienić smak całego dania, ale nie każdy rodzaj tego aromatycznego proszku działa tak samo na organizm. Różnice między odmianami mają znaczenie nie tylko dla smaku, lecz także dla zdrowia. Sprawdź, który cynamon możesz dodawać codziennie, a który lepiej traktować jak przyprawę od święta.
W tym artykule:
Cynamon a cynamon – Cassia oraz Cejloński
Cynamon to nazwa zbiorcza dla kilku gatunków kory. Najpopularniejsza Cassia ma grubszą, twardszą korę, ciemniejszą barwę oraz ostry i słodkawy smak. Cejloński bywa jaśniejszy, tworzy cienkie, wielowarstwowe ruloniki przypominające cygaro, a jego aromat jest subtelny z wyczuwalną nutą cytrusów.
Zagwostka tkwi w kumarynie, czyli naturalnym związku aromatycznym. Cassia zawiera jej znacznie więcej, dlatego przy częstym spożyciu rośnie ryzyko obciążenia wątroby. Cejloński zawiera jej mało, więc znacznie lepiej sprawdzi się przy częstym dosypywaniu do owsianki lub kawy.
Na etykiecie warto szukać nazw botanicznych. Cassia występuje jako Cinnamomum cassia, C. burmannii lub C. aromaticum. Cejloński to Cinnamomum verum lub C. zeylanicum. Różnice w gatunku wpływają na bezpieczeństwo porcji w ciągu dnia. Świadomy wybór odmiany ułatwi utrzymanie aromatu bez nadmiernego ryzyka dla zdrowia.
Limity bezpieczeństwa w praktyce – od mg do łyżeczek
Bezpieczne użycie cynamonu zależy od kumaryny. Za bezpieczną ilość uznaje się około 0,1 miligrama na każdy kilogram masy ciała. Oznacza to, że osoba ważąca 60 kilogramów może spożyć do 6 miligramów kumaryny dziennie bez ryzyka dla zdrowia.
Płaska łyżeczka mielonego cynamonu waży około 2,5 grama. Cassia zawiera zwykle kilka miligramów kumaryny w jednym gramie, przez co jedna łyżeczka potrafi dostarczyć około 5-10 miligramów. Taka porcja u lżejszej osoby przekroczy dzienny limit, a u cięższej zbliży się do górnej granicy.
Cejloński ma jej śladowe ilości, więc łatwiej zmieścić się w normie przy codziennym użyciu. W praktyce bezpieczniej sypać Cassię w porcjach rzędu szczypty lub pół łyżeczki i nie robić tego kilka razy dziennie.
Liczy się także średnia tygodniowa. Suma z siedmiu dni nie powinna przekroczyć siedmiokrotności własnego limitu dobowego. Jednorazowe dodanie większej ilości nie jest zagrożeniem dla zdrowej osoby, jednak regularne przekraczanie bezpiecznej dawki może już obciążać organizm.
Kiedy powinno się bardziej uważać – leki, wątroba oraz dzieci
Ostrożność rośnie u osób z chorobami wątroby, ponieważ kumaryna zwiększa ryzyko uszkodzenia tego narządu. Uwagę powinny zachować także osoby stosujące leki przeciwzakrzepowe oraz przeciwpłytkowe, bo ryzyko krwawień może wzrosnąć przy podrażnionej śluzówce i osłabionej wątrobie.
Najbardziej wrażliwą grupą są osoby z cukrzycą przyjmujące insulinę lub leki obniżające poziom glukozy. Cynamon może obniżyć glikemię, więc większe dawki łatwo zaburzą kontrolę cukru.
Dzieci mają niższą masę ciała, dlatego szybciej zbliżą się do limitu kumaryny. Bezpieczniej wybierać cynamon Cejloński i trzymać się małych porcji. Kobiety w ciąży oraz karmiące powinny skonsultować regularne użycie, zwłaszcza gdy w planie żywieniowym pojawia się także suplement z cynamonem. Sygnałem nadmiaru będą:
- ból brzucha,
- nudności,
- zawroty głowy,
- świąd skóry,
- ciemny mocz,
- żółtawe białka oczu.
Taki zestaw objawów wymaga przerwy oraz oceny lekarskiej.
Jak jeść mądrze – wybór, przechowywanie oraz sprytne zamienniki
Najbezpieczniejszą codzienną opcją będzie cynamon Cejloński z oznaczeniem Cinnamomum verum lub Cinnamomum zeylanicum. Na etykiecie warto szukać kraju pochodzenia oraz informacji o gatunku. Laski Cejlońskiego są cienkie i wielowarstwowe, przez co łatwo odróżnić je od grubej Cassii. Najlepiej mielić małe porcje tuż przed użyciem. Całe laski najlepiej przechowywać w szczelnym słoiku z dala od światła oraz wilgoci. Aromat utrzyma się wtedy znacznie dłużej niż w proszku.
Mielony cynamon warto zużyć w ciągu kilku miesięcy, natomiast laski posłużą nawet kilka razy dłużej. Gdy używasz Cassii, lepiej robić to rzadziej oraz w mniejszych dawkach. Smak owsianki wzbogaci również kardamon, wanilia, skórka pomarańczy oraz odrobina imbiru. Te dodatki obniżają udział Cassii w mieszance. W kawie dobrze współgra z kardamonem lub kakao, a w deserach pyszny efekt da połączenie z wanilią. Gotowe przyprawy korzenne często opierają się na Cassii, dlatego warto czytać skład.
Cynamon nadaje deserom oraz napojom intensywny aromat, ale wymaga rozsądku. Najpierw warto wybrać odmianę. Cejloński ma bardzo niską zawartość kumaryny, więc lepiej pasuje do codziennego użycia. Cassia jest intensywna w smaku, dlatego sprawdzi się okazjonalnie i w małych porcjach. Podstawą jest trzymanie limitów przeliczonych na własną masę ciała oraz regularne sprawdzanie etykiet. Dzieci, osoby z chorobami wątroby oraz przyjmujące leki powinni skonsultować stałe dawki ze specjalistą. Świadome decyzje dadzą przyjemność smaku bez niepotrzebnego ryzyka.
Źródła
- NaukaJedzenia.pl
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.