Skutki uboczne wkładki wewnątrzmacicznej

Wkładka wewnątrzmaciczna (IUD, spirala) – to wkładka ze sztucznego tworzywa zakładana w jamie macicy. Zawarta w niej miedź powoduje, że plemniki stają się mniej ruchliwe, co zmniejsza penetrację przez śluz szyjkowy i przyspiesza wędrówkę komórki jajowej w jajowodzie. Wkładka powoduje też stan zapalny błony śluzowej macicy, co uniemożliwia zagnieżdżenie zarodka. Nie jest także wykluczone, że ten środek antykoncepcyjny może przeszkadzać w implantacji już zapłodnionej komórki jajowej, czyli po prostu mieć działanie wczesnoporonne.

Najczęściej spotykanymi powikłaniami po założeniu wkładki wewnątrzmacicznej są bóle podbrzusza i okolic kości krzyżowej, nieregularne lub obfite krwawienia i plamienia z dróg rodnych.

Mogą się także pojawić stany zapalne narządów płciowych lub nawet ciąża pozamaciczna. Zdarza się także, że wkładka powoduje niepłodność. Z tego powodu nie zaleca się jej kobietom, które nie rodziły oraz tym, które chciałyby jeszcze w przyszłości mieć dzieci.

Wkładek wewnątrzmacicznych nie można stosować w okresie połogu, czyli około 6 tygodni po porodzie, ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia krwotoku oraz stanu zapalnego miednicy małej, co może doprowadzić nawet do śmierci. Nie powinny decydować się na wkładkę także kobiety, które mają nieregularne krwawienia miesiączkowe, stany zapalne miednicy małej, mięśniaki, wady rozwojowe macicy oraz te, po przebytej ciąży pozamacicznej.

W związku z licznymi skutkami ubocznymi antykoncepcji, zarówno wkładek wewnątrzmacicznych, jak i tabletek hormonalnych, każda kobieta powinna zostać dokładnie poinformowana o ich działaniu przez lekarza.

Pigułki hormonalne - to doustne tabletki zawierające syntetyczne hormony: estrogeny i gestageny. Mogą być dwuskładnikowe, czyli estrogenno-gastogenne i jednoskładnikowe, czyli o niskiej zawartości gestagenów. Pigułki działają na kilka sposobów: hamują jajeczkowanie, zagęszczają śluz, utrudniając tym samym wędrówkę plemników do macicy oraz powodują zmiany w błonie śluzowej macicy, uniemożliwiając zagnieżdżenie poczętego dziecka, co oznacza, że są wczesnoporonne. Takie działanie mają przede wszystkim tabletki jednoskładnikowe (mini-pill).

Podobnie jak wkładki wewnątrzmaciczne, również tabletki antykoncepcyjne nie są obojętne dla zdrowia kobiety. Mogą doprowadzić do zachwiania równowagi hormonalnej. Inne skutki uboczne to: dolegliwości żołądkowo-jelitowe (nudności), zatrzymanie płynów (obrzęki), bóle głowy, szybki przyrost masy ciała, bolesność piersi i obniżone libido. Jeszcze groźniejsze jest długotrwałe stosowanie pigułek. Mogą one doprowadzić do zmian zatorowo-zakrzepowych (zawały mięśnia sercowego, udary mózgu), nadciśnienia tętniczego, chorób wątroby. Występuje też ryzyko zmian nowotworowych (rak szyjki macicy i wątroby) oraz niepłodności – zwłaszcza u młodych dziewcząt. Hormony zawarte w tych lekach przedostają się do mleka matki, wpływając niekorzystnie na właściwy rozwój dziecka, dlatego nie mogą ich stosować kobiety karmiące. Także te panie, które miały powikłania wynikające ze stosowania antykoncepcji hormonalnej, palą papierosy lub ukończyły 35 rok życia, powinny unikać tych pigułek.