Słodki wróg wątroby. Lepiej unikać, bo prowadzi do stłuszczenia narządu
Syrop glukozowo-fruktozowy od lat budzi kontrowersje wśród dietetyków i naukowców. Choć jest jednym z najczęściej stosowanych słodzików w przemyśle spożywczym, coraz więcej badań wskazuje, że jego wpływ na zdrowie może być znacznie poważniejszy, niż dotąd sądzono. Naukowe analizy koncentrują się zwłaszcza na jego roli w rozwoju chorób wątroby, a te dotykają już 9 mln Polaków.
Nadmiar fruktozy ma toksyczny wpływ na metabolizm wątroby i może prowadzić do rozwoju NAFLD
Powszechny środek słodzący
Syrop glukozowo-fruktozowy to popularny środek słodzący powszechnie stosowany w przemyśle spożywczym. Można go znaleźć między innymi w napojach gazowanych, słodyczach, dżemach, pieczywie, sosach, produktach mlecznych czy gotowych daniach.
W porównaniu z tradycyjnym cukrem ma podobną słodkość, ale jego działanie na organizm jest bardziej obciążające. Wolna fruktoza zawarta w syropie szybciej wchłania się do krwi i silniej wpływa na metabolizm. Nadmiar syropu w diecie może prowadzić do zaburzeń gospodarki cukrowej, insulinooporności i otyłości.
Przez to, że fruktoza jest metabolizowana w wątrobie, to ten organ jeszcze szczególnie narażony na zgubne skutki spożywania syropu glukozowo-fruktozowego. Potwierdzają to ustalenia naukowców.
Większe ryzyko NAFLD
Syrop glukozowo-fruktozowy (HFCS-55) może być bardziej szkodliwy dla wątroby niż zwykły cukier, zwiększając ryzyko występienia niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD) – wynika z badań, które zostały opisane na łamach "Elsevier The Journal of Nutritional Biochemistry". Naukowcy zaobserwowali, że szczury pijące napoje z HFCS-55 miały najwyższą zawartość tłuszczu w wątrobie oraz wyraźne oznaki stłuszczenia.
Badacze zauważyli też, że syrop ten osłabia spalanie kwasów tłuszczowych (tzw. β-oksydację) i sprzyja gromadzeniu triglicerydów. Efektów takich nie stwierdzono po spożyciu sacharozy, mimo że ilość kalorii była podobna.
Zdaniem naukowców to właśnie wyższa zawartość fruktozy w HFCS może odpowiadać za jego zwiększoną szkodliwość.
Niebezpieczna fruktoza
Szkodliwy wpływ syropu glukozowo-fruktozowego potwierdza też publikacja "Fructose and Sugar: A Major Mediator of Nonalcoholic Fatty Liver Disease".
Badania przedstawione w artykule wykazały wyraźny związek między wysokim spożyciem cukru oraz syropu glukozowo-fruktozowego (HFCS) a rozwojem niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD).
Fruktoza, czyli główny składnik HFCS, sprzyja odkładaniu się tłuszczu w wątrobie, ponieważ pobudza tworzenie nowych cząsteczek tłuszczu i jednocześnie hamuje ich spalanie. Proces ten jest ściśle związany z przemianą fruktozy w organizmie, która prowadzi do spadku poziomu energii komórkowej i wzrostu stężenia kwasu moczowego. Substancja ta działa prozapalnie i zwiększa przepuszczalność jelit, co dodatkowo nasila stany zapalne i gromadzenie tłuszczu w wątrobie.
Naukowcy podkreślają, że regularne spożywanie słodzonych napojów znacząco zwiększa ryzyko NAFLD, a ograniczenie cukru i syropu HFCS może mieć realny, ochronny wpływ na zdrowie wątroby.
Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- Elsevier The Journal of Nutritional Biochemistry
- WP abcZdrowie
- Journal of Hepatology
- Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
