Szczepionka Johnson & Johnson. Jakie są najczęstsze powikłania?

Szczepionki wektorowe, a taką jest Johnson & Johnson, częściej mogą dawać działania niepożądane. - Wynika to m.in. z tego, że składnikiem tej szczepionki jest wektor wirusowy - tłumaczy biolog dr Piotr Rzymski i zapewnia, że taka reakcja organizmu jest normalna i niegroźna. Eksperci tłumaczą, do jakich powikłań może dojść po zaszczepieniu tym preparatem i jakie dolegliwości wymagają kontaktu z lekarzem.

WHO monitoruje bazy danych na świecie, by wykryć ewentualne powikłania po podaniu szczepionki Johnson & JohnsonWHO monitoruje bazy danych na świecie, by wykryć ewentualne powikłania po podaniu szczepionki Johnson & Johnson
Źródło zdjęć: © Getty Images
Katarzyna Grzęda-Łozicka

Jakie mogą wystąpić powikłania po szczepionce Johnson & Johnson?

Szczepionka Johnson & Johnson jest na razie jedyną z zatwierdzonych w Unii Europejskiej, która wymaga podania tylko jednej dawki. Eksperci przekonują, że opracowanie preparatu jednodawkowego nie oznacza, że ma on silniejsze działanie, czy potencjalnie może wywoływać silniejsze niepożądane odczyny. Wprost przeciwnie.

- To, że podajemy jedną dawkę szczepionki, w odniesieniu do potencjalnych odczynów poszczepiennych jest bardzo korzystne. Po szczepieniu zawsze mogą wystąpić działania niepożądane, chociażby związane z samym działaniem szczepionki i rozwijającą się odpowiedzią odpornościową. A więc jedna dawka to również mniej takich reakcji - odpowiada dr hab. Ewa Augustynowicz z Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru NIZP-PZH.

Podczas badań klinicznych po szczepieniu najczęściej zgłaszano następujące dolegliwości:

Dr Sutkowski o powikłaniach po Astra Zenece. "Jeżeli będą badania naukowe na ten temat, to nie będziemy nią szczepić"

  • ból w miejscu wstrzyknięcia (48,6 proc.),
  • ból głowy (38,9 proc.),
  • zmęczenie (38,2 proc.),
  • bóle mięśni (33,2 proc.),
  • nudności (14,2 proc.).
Stany Zjednoczone: FDA i CDC zaleciły wstrzymanie szczepień Johnson & Johnson z uwagi na wystąpienie sześciu przypadków rzadkich powikłań
Stany Zjednoczone: FDA i CDC zaleciły wstrzymanie szczepień Johnson & Johnson z uwagi na wystąpienie sześciu przypadków rzadkich powikłań © Getty Images

Największy niepokój budzą jednak doniesienia o zakrzepach krwi u sześciu kobiet zaszczepionych preparatem Janssen. Europejska Agencja Leków (EMA) i amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) sprawdzają, czy istnieje bezpośredni związek między szczepieniem a zakrzepicami i czy są osoby, które nie powinny przyjmować tego preparatu. Wiele wskazuje, że mechanizm rzadkich powikłań zakrzepowych może być podobny do tych obserwowanych u szczepionych preparatem AstraZeneca.

"Szczepionki wektorowe częściej mogą dawać działania niepożądane po podaniu pierwszej dawki"

Dr Piotr Rzymski przypomina, że szczepionka Janssen jest szczepionką wektorową, a więc technologicznie bazuje na tym samym rozwiązaniu, co preparat AstraZeneca. Różni się pod kilkoma względami, m.in. typem wektora wirusowego, który wykorzystuje. Szczepionka AstraZeneca bazuje na adenowirusie szympansim ChAdOx1, a J & J na ludzkim adenowirusie typu 26.

- Warto pamiętać, że szczepionki wektorowe częściej mogą dawać działania niepożądane po podaniu pierwszej dawki, jak to obserwuje się w przypadku AstraZeneki. W związku z tym można spodziewać się podobnej sytuacji w przypadku Johnson & Johnson. Wynika to m.in. z tego, że składnikiem tej szczepionki jest wektor wirusowy. Jest to adenowirus, który jest oczywiście w odpowiedni sposób przekształcony, żeby nie był dla nas niebezpieczny, po wejściu do naszych komórek nie jest zdolny do namnażania się, nie rozprzestrzenia się w organizmie i nie powoduje choroby. To jest bardzo ważne - tłumaczy biolog.

- Natomiast nawet w formie takiego zmodyfikowanego wirusa posiada pewne uniwersalne wzorce, które rozpoznaje nasza wrodzona odpowiedź immunologiczna. Dlatego też po jego aplikacji można się spodziewać z większą częstością takich działań niepożądanych jak gorączka, dreszcze, ból mięśni. To są zjawiska zupełnie normalne - dodaje ekspert.

Jakie objawy po szczepionce wymagają kontaktu z lekarzem?

Eksperci z FDA i CDC podkreślają, że osoby, u których wystąpił silny ból głowy, brzucha, nóg lub duszności w ciągu trzech tygodni po szczepieniu preparatem J & J, powinny skontaktować się z lekarzem. To objawy, które potencjalnie mogą wskazywać na to, że mogło dojść do zakrzepicy. Bardzo ważne, żeby osoby zaszczepione uważnie obserwowały swój organizm. Newralgiczny okres to pierwsze dwa tygodnie. Zarówno w przypadku preparatu Johnson & Johnson, jak i AstraZeneca zgłoszone przypadki zakrzepic wystąpiły w ciągu 6 do 14 dni od podania szczepionki.

Niepokój powinno wzbudzić przede wszystkim przedłużanie się dolegliwości - zwykle nie trwają one dłużej niż dwie doby.

- Jeśli przedłuża się gorączka, jeśli mamy powiększone węzły chłonne przez dłuższy okres, odczuwamy duszność, ból w klatce piersiowej, obrzęk nóg, uporczywy ból brzucha, intensywny ból głowy albo objawy, które wykraczają poza opis w charakterystyce produktu leczniczego, to oczywiście jest wskazany kontakt z lekarzem - radzi prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska z Katedry Wirusologii i Immunologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Babcia zawsze po nie sięgała. Jak naprawdę działają krople żołądkowe?
Babcia zawsze po nie sięgała. Jak naprawdę działają krople żołądkowe?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc