Badania na HIV wykonuje się wówczas, kiedy istnieje podejrzenie zakażenia wirusem. Na badanie można się zgłosić do lekarza rodzinnego, wykonać je samodzielnie (prywatnie) lub zgłosić się do specjalnego punktu konsultacyjni-diagnostycznego - wówczas badanie jest darmowe i anonimowe.
Podstawą do wykonania badania jest obawa o to, że mogło dojść do zakażenia wirusem HIV. Przede wszystkim powinny się im poddać osoby, które miały bądź mają wielu partnerów seksualnych lub jeśli którykolwiek z nich jest nosicielem wirusa.
Do zakażenia może dojść także na skutek kontaktu z niedokładnie oczyszczonym sprzętem medycznym, przede wszystkim igłami. Dlatego warto zawsze wybierać profesjonalne gabinety kosmetyczne, kliniki i studia tatuażu czy piercingu. Jeśli nie mamy pewności, wizyta w takim "podejrzanym" miejscu również powinna skłonić nas do wykonania badań.
Badanie powinno się przeprowadzić także, kiedy doszło do kontaktu z krwią osoby zakażonej.
Test ten nie wykrywa samego wirusa, a jedynie przeciwciała, które wytwarzają się w organizmie na skutek jego obecności z organizmie. Zdrowy człowiek ich nie posiada, jednak czasem wynik może być fałszywie dodatni lub fałszywie ujemny.
Zaleca się, aby na badanie zgłosić się minimum 3 miesiące od momentu potencjalnego zakażenia, wówczas jest najbardziej wiarygodne, ponieważ wirus potrzebuje czasu, aby w pełni się rozwinąć.
Wynik może zaburzać także wczesna ciąża (do 10 tygodnia wynik może wyjść fałszywie dodatni). Test może nas okłamać także, jeśli niedawno przebyliśmy transfuzję krwi, przeszczep lub szczepienie. Wynik zaburzają także choroby nowotworowe i choroby autoimmunologiczne, dlatego zawsze warto zgłosić się do lekarza, zanim sami postawimy diagnozę.
Badanie na obecność wirusa HIV wykonuje się na podstawie próbki krwi. Wyniki dostępne są już po kilku dniach. Jeśli będzie pozytywny, nie jest to jeszcze ostateczna diagnoza. Krew z tej samej próbki należy poddać dalszym badaniom, które dadzą stuprocentową pewność.
Wynik testu, ze względu na jego szczególne znaczenie i intymny charakter, można odebrać tylko osobiście.
