Tak Czarnobyl wpłynął na zdrowie Polaków. "Teraz po latach już wiemy"

Dziś 38. rocznica katastrofy w Czarnobylu z 26 kwietnia 1986 roku. Wybuch reaktora jądrowego doprowadził do uwolnienia do atmosfery znacznych ilości radionuklidów, czyli materiałów promieniotwórczych. Skutkiem tego były konsekwencje zdrowotne utrzymujące się latami u mieszkańców Ukrainy.

Katastrofa w Czarnobylu. W Ukrainie wysyp nowotworów tarczycyKatastrofa w Czarnobylu. W Ukrainie wysyp nowotworów tarczycy
Źródło zdjęć: © Getty Images

6 tysięcy przypadków raka

Według danych Komitetu Naukowego ONZ ds. Skutków Promieniowania Atomowego (UNSCEAR), katastrofa czarnobylska spowodowała aż 6000 przypadków raka tarczycy wśród mieszkańców Federacji Rosyjskiej, Białorusi i Ukrainy.

Badanie "Chernobyl Thyroid Cancer: 30 Years of follow-up" wskazuje, że znaczący wzrost zachorowalności na raka tarczycy nastąpił w całej Białorusi i Ukrainie oraz w czterech najbardziej dotkniętych obwodach Federacji Rosyjskiej, zbliżając się do 20 tys. przypadków.

- Po katastrofie w Czarnobylu w 1986 r. u bardzo dużego odsetka Ukraińców (nawet co trzeci, głównie kobiety) diagnozowano chorobę Hashimoto czy inne choroby związane z tarczycą – mówił w rozmowie z WP abcZdrowie prof. dr hab. n. med. Maciej Banach, kardiolog, lipidolog, epidemiolog chorób serca i naczyń.

Objawy nadczynności tarczycy

Jednym z głównych typów promieniowania, na które byli narażeni mieszkańcy, był jod-131, który jest wychwytywany przez tarczycę. Od początku, gdy wieść o katastrofie obiegła świat, naukowcy obawiali się długofalowych skutków katastrofy w postaci wzrostu zachorowań na nowotwory, większej liczby przypadków niepłodności czy występowanie wad genetycznych u dzieci.

Na początku XXI wieku tę hipotezę zanegowały wyniki badań WHO, ONZ czy UNICEF-u. Jednak to rak tarczycy był realnym zagrożeniem.

Prof. Maria Górska, kierownik Kliniki Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Białymstoku, mówiła na łamach "Medyka Białostockiego", że Polska była poza bezpośrednim zasięgiem promieniowania z Czarnobyla.

- Teraz po latach już wiemy, że skażenie na naszym terenie nie było duże, można je porównać z tym, z jakim mamy styczność na co dzień, które dociera do nas z kosmosu i innych niewielkich źródeł – skomentowała prof. Górska.

Ponad 20 proc. Polaków zmaga się z chorobami tarczycy
Ponad 20 proc. Polaków zmaga się z chorobami tarczycy © Getty Images

Jakie objawy dają choroby tarczycy?

W Polsce momentem przełomowym był rok 1997, kiedy wprowadzono obligatoryjne jodowanie soli, dzięki czemu dziś niemal nie występują pacjenci z tzw. wolem. Niestety jodowanie, nie tylko w Polsce, mogło spowodować zwiększenie autoimmunologicznych chorób tarczycy, szczególnie choroby Hashimoto.

Wzrosła też liczba zachorowań na raka tarczycy, który obecnie jest szóstym nowotworem wśród nowotworów u kobiet w Polsce. Warto jednak wspomnieć, że większa liczba chorób tarczycy w Polsce to również efekt większej świadomości Polaków i lepszej diagnostyki.

To sprawia, że nie możemy mówić z całą pewnością o epidemii chorób tarczycy związanych z awarią w elektrowni w Czarnobylu. Faktem jednak pozostaje, że ponad 20 proc. Polaków może cierpieć z powodu zaburzeń czynności tarczycy.

Na problemy mogą wskazywać niektóre objawy:

  • utrata masy ciała bądź przybieranie na wadze,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • przyspieszenie bądź zwolnienie metabolizmu,
  • przewlekłe zmęczenie,
  • suchość skóry i wypadanie włosów,
  • wzmożone odczuwanie zimna.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda