Odklejenie siatkówki - objawy, przyczyny, leczenie

Do charakterystycznych objawów odklejenia siatkówki możemy zaliczyć widzenie błysków, mętów lub mgły przed okiem.

Pacjenci zgłaszający się do izby przyjęć lub lekarza pierwszego kontaktu zgłaszają nagłe pogorszenie ostrości widzenia, opisują to jako „mgłę” lub „zasłonę” przed oczami. Dodatkowo w przypadku odklejenia siatkówki w pobliżu plamki żółtej może dojść do zaniewidzenia. Zaniewidzenie jest to bardzo nagłe pogorszenie wzroku z ograniczeniem pola widzenia. Całkowite zaniewidzenie związane jest ze ślepotą, czyli brakiem możliwości rozpoznania światła.

Siatkówka jest cienką, przezroczystą tkanką wrażliwą na światło. Zbudowana jest przede wszystkim z włókien nerwowych. Obejmuje wewnętrzną ścianę oka. Większość odklejeń siatkówki jest spowodowana przez jej perforację, tj. obecność jednego lub kilku uszkodzeń.

Naturalny proces starzenia może powodować, że siatkówka staje się cienka, a ciało szkliste obkurcza się (jasna żelowa substancja, która wypełnia centrum oka). Ciało szkliste jest mocno przytwierdzone do siatkówki w kilku miejscach na tylnej ścianie oka. Choć niekiedy kurczenie się ciała szklistego występuje naturalnie wraz z wiekiem i nie powoduje uszkodzenia siatkówki, nieprawidłowy wzrost oka (czasem w wyniku krótkowzroczności), zapalenie lub uszkodzenie jego powierzchni, może powodować obkurczanie się ciała szklistego.

W większości przypadków istotna zmiana w strukturze ciała szklistego występuje przed rozwojem odklejenia siatkówki. Po rozerwaniu siatkówki na powierzchni oka pojawia się wodnisty płyn, który może przejść przez uszkodzoną część oka i przepłynąć między siatkówką i tylną ścianą oka. Oddziela to siatkówkę od tyłu oka i powoduje, że odłącza się ona od pozostałej jego części.

Większość pacjentów z odklejeniem siatkówki poddawana jest operacji. Lekarz okulista indywidualnie dobiera sposób leczenia do rozległości i umiejscowienia odklejenia. Dostępne rodzaje operacji obejmują:

• chirurgię laserową w celu uszczelnienia otworów w siatkówce;
• retinopeksję pneumatyczną (umieszczenie w oku pęcherzyka gazu), aby pomóc siatkówce powrócić na miejsce;
• krioterapię;
• fotokoagulację;
• diatermię.

Pacjent, u którego doszło do odklejenia siatkówki powinien zachować spokój. Nie powinien wykonywać szybkich i gwałtownych ruchów głową a także jakichkolwiek czynności, które związane są z wysiłkiem i wzmożonym ciśnieniem śródgałkowym.

Odklejenie siatkówki jest stanem nagłym skutkującym utratą wzroku i wymagającym szybkiej interwencji okulistycznej. W zależności od szybkości podjętej interwencji okulistycznej rokowanie jest pomyślne.

Źródła

1. Odwarstwienie siatkówki
2. Kański J.J., Nischal K. Okulistyka. Objawy i różnicowanie, Urban & Partner, Wrocław 2000, ISBN 83-87944-60-2
3. Kański J.J. Okulistyka kliniczna, Urban & Partner, Wrocław 2009, ISBN 978-83-7609-120-4
4. Izdebska J. (red.), OKULISTYKA Podręcznik dla studentów, Urban & Partner, Wrocław 2006, ISBN 83-60290-15-6