Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Mgr Karolina Staniaszek

Terapia poznawczo-behawioralna depresji

Avatar placeholder
06.04.2023 16:36
Terapia poznawczo-behawioralna depresji

Terapia poznawczo-behawioralna depresji


Depresję leczy się za pomocą leków (farmakoterapii) oraz psychoterapii. Czasami stosowana jest jedna z wymienionych form leczenia, czasami łączy się je dla uzyskania większej skuteczności. W psychoterapii jest wiele nurtów, które różnią się pod względem teoretycznym i posługują się różnymi technikami terapeutycznymi. Jednym z nich jest terapia poznawczo-behawioralna (ang. CBT – cognitive behavioral therapy), która w ostatnich latach bardzo prężnie rozwija się także w Polsce.

spis treści

1. Na czym polega terapia poznawczo-behawioralna?

Terapia poznawczo-behawioralna wyróżnia się wśród form psychoterapii najlepiej udokumentowaną skutecznością w leczeniu właśnie epizodów depresji. Jest rekomendowana w leczeniu tego zaburzenia afektywnego m.in. przez brytyjski instytut National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE). National Health Service (NHS, brytyjski odpowiednik polskiego Narodowego Funduszu Zdrowia) ma obowiązek zagwarantować osobie ubezpieczonej terapię zalecaną właśnie przez instytut NICE ze względu na jej udokumentowaną skuteczność.

Na podstawie aktualnej wiedzy medycznej i psychologicznej, a także badań nad skutecznością terapii poznawczo-behawioralnej, rekomenduje się ten rodzaj psychoterapii w odniesieniu do pacjentów z depresją o nasileniu lekkim lub umiarkowanym. W przypadku ciężkiej depresji zaleca się połączenie CBT z leczeniem lekami przeciwdepresyjnymi. Kombinacja tych dwóch form terapii jest bardziej skuteczna niż każda z nich osobno. Bywa też tak, że pomimo leczenia farmakologicznego następuje nawrót choroby albo że pacjent po prostu woli leczenie psychologiczne – wtedy również zaleca się psychoterapię poznawczo-behawioralną.

Zobacz film: "Co łączy bezsenność z depresją?"

W terapii poznawczo-behawioralnej pacjent/klient pracuje nad aktualnie doświadczanymi w swoim życiu trudnościami wspólnie z terapeutą. Zwykle jest nim psycholog lub lekarz psychiatra, który posiada certyfikat terapeuty poznawczo-behawioralnego lub jest w trakcie specjalistycznego szkolenia w zakresie CBT, akredytowanego przez Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczej i Behawioralnej (PTTPB).

CBT pozwala zrozumieć problem. Jak wskazuje sama nazwa terapii poznawczo-behawioralnej, ma ona na celu zmianę sposobu myślenia (sfera poznawcza) i zachowania (sfera behawioralna). To z kolei ma wpłynąć korzystnie także na sferę emocjonalną. Terapeuta pomaga nauczyć się nowych, przystosowawczych sposobów radzenia sobie i funkcjonowania, które będą bardziej skuteczne niż dotychczasowe.

2. Sesje terapeutyczne w depresji

Jak to się wszystko odbywa? Najpierw pacjent przy pomocy terapeuty określa konkretne cele, jakie chce osiągnąć podczas terapii. Następnie ustalany jest plan terapii. Pacjent i terapeuta umawiają się na pewną liczbę sesji. Zwykle jest to 10–15 godzinnych spotkań raz w tygodniu, chociaż liczba ta może być bardzo różna.

Terapeuta stosuje strategie terapeutyczne, które mają za zadanie pomóc w rozpoznaniu charakterystycznego dla konkretnej osoby wzorca zależności pomiędzy myśleniem, odczuwanymi emocjami i podejmowanym zachowaniem, który odpowiedzialny jest za podtrzymywanie doświadczanych trudności w funkcjonowaniu osoby z depresją.

Techniki wykorzystywane podczas terapii wymagają aktywnej pracy pacjenta, także (a może nawet przede wszystkim) między sesjami. Zadaniem może być np. monitorowanie swoich myśli i emocji w różnych sytuacjach, weryfikowanie swoich dotychczasowych przekonań czy testowanie nowych. Skuteczność wykorzystywanych strategii terapeutycznych jest na bieżąco sprawdzana m.in. poprzez kwestionariusze mierzące nasilenie objawów.

Nigdy nie jesteśmy w stanie przewidzieć, czy epizod depresyjny powróci, czy nie. Terapia poznawczo-behawioralna daje jednak duże szanse nie tylko na usunięcie objawów depresji, lecz także – poprzez zmianę przekonań i sposobów myślenia – na zmniejszenie ryzyka nawrotu choroby.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Walka kobiet z depresją
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze