To nie geny decydują o uzależnieniu. To choroba mózgu

Czy to geny, czy raczej codzienne wybory przesądzają o tym, kto popadnie w uzależnienie? Naukowcy od lat poszukują odpowiedzi na to pytanie, a najnowsze ustalenia pokazują, że sprawa jest znacznie bardziej złożona. Eksperci podkreślają, że alkoholizm nie jest wyłącznie kwestią dziedziczenia, lecz efektem współdziałania wielu czynników.

Prof Wojnar twierdzi, że wiele osób nadużywa alkoholu, lecz tylko niektórzy się uzależniająProf Wojnar twierdzi, że wiele osób nadużywa alkoholu, lecz tylko niektórzy się uzależniają
Źródło zdjęć: © FB Polskie Towarzystwo Psychiatryczne / Adobe Stock
Magdalena Pietras

Geny to nie wszystko

- Geny nie przesądzają o uzależnieniu od alkoholu, zależy ono od predyspozycji wrodzonych, czynników psychologicznych, jak i wpływu środowiska - twierdzi prof. Marcin Wojnar, kierownik Katedry i Kliniki Psychiatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Dodaje, że uzależnienie od alkoholu jest chorobą mózgu, a proces ten rozwija się inaczej u każdej osoby.

Specjalista, który pełni także funkcję wiceprezydenta Europejskiego Towarzystwa Badań Biomedycznych nad Alkoholizmem (ESBRA), zaznacza, że alkohol w krótkim czasie działa stymulująco, ale jego przewlekłe spożywanie zaburza funkcjonowanie układu nagrody w mózgu. To mechanizm, który sprawia, że kolejne porcje alkoholu są postrzegane przez organizm jako nagroda i zachęcają do dalszego picia.

Kiedy picie staje się niepokojące?

Podczas konferencji "Polka w Europie" prof. Wojnar wskazywał, że choć wiele osób nadużywa alkoholu, nie wszyscy uzależniają się w takim samym stopniu. Wpływ mają zarówno uwarunkowania biologiczne, jak i psychologiczne czy społeczne.

Ekspert zwrócił uwagę na sygnały ostrzegawcze. - Niepokojące jest jednorazowe wypijanie dużych ilości alkoholu, np. pięciu piw, litra wina czy ćwierć litra wódki, a także codzienne przekraczanie 20 g czystego alkoholu - wymienił.

Do niepokojących zachowań zaliczył również poranne picie piwa czy tzw. "małpki", sięganie po "klina" oraz picie mimo oczywistych szkód zdrowotnych i społecznych. Alarmujące są także samotne picie, rozdrażnienie w sytuacjach braku alkoholu czy zaniedbywanie obowiązków.

Objawy uzależnienia – kiedy trzeba reagować?

Prof. Wojnar podkreśla, że o uzależnieniu świadczy wystąpienie w ciągu roku co najmniej trzech z sześciu objawów. Wśród nich są m.in.:

  • silna potrzeba (głód) alkoholu,

  • picie kompulsywne i brak kontroli nad zachowaniami związanymi z piciem,

  • objawy abstynencyjne po przerwaniu spożycia,

  • rosnąca tolerancja i konieczność sięgania po coraz większe dawki,

  • zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań i przyjemności,

  • kontynuowanie picia mimo świadomości szkód zdrowotnych, takich jak uszkodzenie wątroby.

Ekspert przypomina, że uzależnienie jest chorobą przewlekłą i wieloczynnikową, a jej rozwój może dotyczyć każdego, niezależnie od wieku, wykształcenia czy sytuacji rodzinnej.

Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda